H5.3 Rekenen aan reacties

• Scheikunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

Hoofdstuk 5 par 3

Rekenen aan reacties

Lesdoelen

Aan het einde van de les kun je;

• In eigen woorden uitleggen wat de "wet van behoud van massa" is.
• Uitleggen wat de massaverhouding is door gebruik te maken van de wet van behoud van massa.
• Berekenen hoeveel van een stof onstaat met behulp van het RV, MR, GG schema.

Lesindeling

• Rekenen met een kruistabel
• Wet van behoud van massa
• Redeneren met de wet van behoud
• RV, MV, GG schema

Rekenen met een kruistabel

De twee getallen aan het lege

vak met elkaar vermenigvuldi-

gen. Delen door het laatste

getal.

Rekenen met een kruistabel

De twee getallen aan het lege

vak met elkaar vermenigvuldi-

gen. Delen door het laatste

getal.

Welk getal moet op de lege plek?

Wat is jouw antwoord op de vorige vraag?

Wet van behoud van massa

"De totale massa van de beginstoffen moet gelijk zijn aan de totale massa van de reactieproducten."

• Tijdens de reactie gaat er nooit massa verloren
• Evenveel massa voor de pijl, als na de pijl

Redeneren met behoud

Als 7 gram ijzer reageerd met 3 gram zuurstof, hoeveel gram ijzeroxide onstaat er dan?

• massa gaat nooit verloren
• voor de pijl: 7 + 3 = 10
• na de pijl alleen ijzeroxide
• er ontstaat dus 10 gram ijzeroxide

Als 3,1 gram fosfor reageerd met 7,1 gram chloor tot difosforpentachloride. Hoeveel onstaat er dan?

Massaverhouding

De verhouding waarin stoffen met en tot elkaar reageren.

Als 3,1 gram fosfor reageerd met 7,1 gram chloor tot difosforpentachloride. Hoeveel onstaat er dan?

fosfor + chloor → difosforpentachloride

3,1         :      7,1       :         10,2                             

RV, MV, GG schema

Staat niet in het werkboek, maar wordt in de 4e gebruikt.

Wat betekenen RV, MV & GG?

• RV = reactievergelijking (zie paragraaf 2)
• MV = massaverhouding
• GG = gegeven gevraagd

                 Hoeveel heb je van een van de stoffen en welke wil je                         berekenen?

RV, MV, GG schema

Voorbeeld schema

RV, MV, GG schema invullen

1. Lees de tekst en maak een kloppende reactievergelijking. (vorige paragraaf)
2. Schrijf de reactievergelijking op in de regel RV.
3. Vul de gegeven massa in onder de stoffen bij MV.
4. In GG zet je het getal onder de gegeven stof (in de vraag) en een vraagteken onder de stof die gevraagd wordt.

Toepassing voorbeeld 1

voorbeeld vraag:

27 g montroydiet (HgO) ontleed tot 25 g kwik en 2 g zuurstof.

Als er 81 gram montroydiet ontleed, hoeveel kwik ontstaat er dan?

1. Maak een kloppende reactievergelijking

       2 HgO → 2 Hg + O2

Toepassing 2

2. vul de reactie vergelijking in

Toepassing 3

27 g montroydiet (HgO) ontleed tot 25 g kwik en 2 g zuurstof.

Toepassing 4

Als er 81 gram montroydiet ontleed, hoeveel kwik ontstaat er dan?

Berekening schema

Maak een kruistabel met de getallen

Reken het '?' uit.

• ? = 25 x 81 / 27
• ? = 75
• er ontstaat dus 75 gram kwik.

Voorbeeld 2

Wanneer 7 gram ijzer verbrand wordt, ontstaat 10 gram ijzer(III)oxide (Fe₂O₃ ). Hoeveel gram ijzer moet je verbranden om 37,2 gram ijzer(III)oxide te maken?

Uitwerking  vb 2

Beginstoffen: ijzer + zuurstof, eindproduct: ijzer(III)oxide

Uitwerking  vb 2

Beginstoffen: Fe + O₂ , eindproduct: Fe₂O₃

Uitwerking  vb 2

Reactie kloppend maken geeft

Uitwerking  vb 2

7 gram ijzer maakt 10 gram ijzer(III)oxide, dus er is nog 3 gram zuurstof nodig

Uitwerking  vb 2

7 gram ijzer maakt 10 gram ijzer(III)oxide, dus er is nog 3 gram zuurstof nodig

Uitwerking  vb 2

IJzer  is gevraagd, ijzer(III)oxide is gegeven (? en 37,2 gram)

Uitwerking vb 2

berekening

Uitweking vb 2

antwoord

Er is 26 gram ijzer nodig om 37,2 gram ijzer(III)oxide te maken.

De verbranding van magnesium tot magnesiumoxide (MgO) heeft de massaverhouding 6 : 10.
Hoeveel gram MgO onstaat er bij de verbranding van 17 gram magnesium?

Bauxiet (Al2O3) kan ontleed worden tot aluminium en zuurstof. Met 17 gram bauxiet kan 9 gram aliuminium.
Hoeveel gram bauxiet heb je nodig om 40 gram aluminium te maken?