7.5 Water als bedreiging

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 3

'Brak' water is...

1. Zout water
2. Zoet water
3. Water tussen zout en zoet water in
4. Water met een kater

wat is grijs water?

1. zwaar vervuild water
2. licht vervuild water
3. normaal water
4. helder water

Huishoudelijk afvalwater bestaat uit: ... ?

1. Zwart water (toilet) grijs water (douche)
2. Wit water (douche) en Groen water (tuin)
3. Drinkwater (kraan) en zinkwater (toilet)
4. Hangwater (douche) en oppervlaktewater (toilet)

H7.5 Klimaatverandering

In Nederland

Wat zijn de gevolgen van klimaatverandering voor het water in Nederland en welke aanpassingen worden daarvoor gedaan?

◉ Je kunt gevolgen van klimaatverandering voor water noemen op drie schaalniveaus.

◉ Je kunt twee redenen noemen waardoor de zeespiegel bij opwarming van het klimaat stijgt.

◉ Je kunt uitleggen welke maatregelen Nederland kan nemen tegen een stijgende zeespiegel.

◉ Je kunt uitleggen waarom een stijgende zeespiegel ook gevolgen heeft voor de waterstand in de rivieren.

◉ Je kunt uitleggen waarom rivieren door klimaatverandering een onregelmatiger afvoer krijgen.

◉ Je kunt uitleggen welke maatregelen Nederland kan nemen tegen hoge waterstanden in de rivieren.

◉ Je kunt uitleggen hoe en in welk seizoen Nederland te maken kan krijgen met heftiger buien.

◉ Je kunt uitleggen welke maatregelen steden kunnen nemen tegen wateroverlast bij hevige buien.

Begrippen

✅ Deltaplan

✅ dijkverhoging

✅ dijkverlegging

✅ getijden

✅ kribben

✅ kust

✅ kustverdediging

✅ nevengeul

✅ overloop

✅ uiterwaardafgraving

✅ zeewering

Zeespiegelstijging

• Omdat het warmer wordt, smelt landijs af. Dat gebeurt bij gletsjers in gebergten en in de poolgebieden. Het water dat daarbij vrijkomt, komt in zee terecht, waardoor de zeespiegel stijgt. 
• Daarnaast stijgt de zeespiegel, omdat water uitzet als het warmer wordt.

0

Zeewater: hoe beschermen we ons?

Deltawerken —> zuidwest Nederlandse kust

Naar aanleiding van de grote overstroming in 1953

Hoe werkt het?

• zeegaten worden afgesloten met dammen of stormvloedkering
• bij hoog water kan stormvloedkering dicht (Zeeland, 

     Oosterschelde)

0

Zeewater: hoe beschermen we ons?

De zandmotor (vanaf 2011): kustverdediging —> 

    Hoe werkt het?

▪️ zand storten voor de kust

▪️ vorm: haak + meer

▪️ wind, zee en getijden verspreiden het zand

    

    Resultaat? —> nieuwe duinen en breder strand

Langzamere rivieren

De zeespiegel heeft ook invloed op de rivieren. Omdat de zeespiegel hoger staat, is het hoogteverschil in het laatste stuk van een rivier kleiner. Daardoor stroomt een rivier langzamer. Het water doet er dan langer over om in zee te komen. Er is daarom meer water in het laatste (Nederlandse) stuk van de rivieren. Rivieren komen daarom ook landinwaarts hoger te staan.

Onregelmatigere rivieren

Door het veranderende klimaat verandert ook het weer. 

Het weer in Nederland wordt extremer:

• Er kunnen lange periodes voorkomen met veel regen. De rivieren moeten dan veel water afvoeren. 
• Maar er kunnen ook lange droge perioden zijn waarin de rivieren juist heel weinig water hebben.

Rivierwater: hoe beschermen we ons?

❓ Project:  RUIMTE VOOR DE RIVIER 

Hoe?

• dijkverlegging —> uiterwaarden worden zo breder = meer ruimte rivier. Voorbeeld hiervan zie je bij de Waal bij Nijmegen. 
• nevengeul maken —> extra geul naast rivier = meer ruimte rivier 
• afgraven uiterwaarden —> worden dieper = meer ruimte rivier 
• overloop maken —> lager stuk van een dijk = meer ruimte rivier 
• kribben verlagen —> stenen dammetjes in rivier lager maken = meer ruimte rivier 
• uitdiepen rivier
• Dijkverhoging of dijkversterking—> vb bij de Maas probleem is vaak dat er veel huizen staan vlakbij de dijk, dijkversterking ipv verhoging komt vaak voor.

Wat zijn de gevolgen van klimaatverandering voor het water in Nederland en welke aanpassingen worden daarvoor gedaan?

◉ Je kunt gevolgen van klimaatverandering voor water noemen op drie schaalniveaus.

◉ Je kunt twee redenen noemen waardoor de zeespiegel bij opwarming van het klimaat stijgt.

◉ Je kunt uitleggen welke maatregelen Nederland kan nemen tegen een stijgende zeespiegel.

◉ Je kunt uitleggen waarom een stijgende zeespiegel ook gevolgen heeft voor de waterstand in de rivieren.

◉ Je kunt uitleggen waarom rivieren door klimaatverandering een onregelmatiger afvoer krijgen.

◉ Je kunt uitleggen welke maatregelen Nederland kan nemen tegen hoge waterstanden in de rivieren.

◉ Je kunt uitleggen hoe en in welk seizoen Nederland te maken kan krijgen met heftiger buien.

◉ Je kunt uitleggen welke maatregelen steden kunnen nemen tegen wateroverlast bij hevige buien.

"Ruimte voor de rivier" is een korte termijn oplossing voor wateroverlast.

1. goed
2. fout

Na de Watersnoodramp werden maatregelen genomen. Hoe word dat plan genoemd?

1. Deltawerken
2. Oosterscheldekering
3. Ruimte voor de Rivier
4. Nederland veilig!

Welke provincie wordt goed beschermd door de Deltawerken?

1. Flevoland
2. Gelderland
3. Overijssel
4. Zeeland

De zandmotor is een voorbeeld van kustbescherming.

1. goed
2. fout