H5 NN 1-KGT Woordenschat Onbekende woorden Woorddeel zoeken

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t
• Leerjaar 2

Leerdoel

Je leert bekende woorddelen van onbekende woorden vinden.

woorddeel

Wat is een woorddeel?

Vb. spinnenweb

Dit woord bestaat uit 2 delen: spinnen én web

onbekend woord

Als je de betekenis van een woord in een tekst niet kent, kun je op zoek gaan naar een bekend deel van het woord.

Er bestaat 3 soorten woorddelen.

vormen van woorddelen

1. samengestelde woorden: 

Woorden die zijn samengesteld, bestaan uit 2 of meer woorden. Bijvoorbeeld: prijsverhoging

Je kent het woord prijs en het woord verhoging. 

Prijsverhoging betekent dus dat de prijs omhooggaat.

vormen van woorddelen

2. woorden met een voorvoegsel: 

Soms ontrafel je een lastig woord, omdat je het voorvoegsel herkent. Vb. onverkoopbaar

on- = niet, zonder. Dus onverkoopbaar betekent niet verkoopbaar. 

vormen van woorddelen

nog meer voorvoegsels: 

on- = niet, zonder 

her- = opnieuw, nog een keer

Zo kennen we ook nog ex- oud- anti- ...

vormen van woorddelen

3. woorden met een achtervoegsel: 

Soms ontrafel je een lastig woord, omdat je het achtervoegsel herkent. Vb. smakeloos

-loos = zonder. Dus smakeloos betekent zonder smaak. 

vormen van woorddelen

 nog meer achtervoegsels: 

-vol = met veel (bijv. smaakvol) 

Zo kennen we ook nog -lijk -heid -ig -achtig -schap ...

Woordraadstrategie woorddeel zoeken

Kort samengevat:

Er zijn verschillende manieren om een onbekend woord in een tekst in zijn betekenis te achterhalen. Een van die manieren is het zoeken van een bekend woorddeel in het onbekende woord.

Wat is een bekend woorddeel?

1. Dat je het hele woord kent.
2. Je hebt het woord al eens ergens gezien.
3. Een deel van het woord dat je al kent.
4. Een woord wat je niet kent.

Wat is GEEN bekend woorddeel?

1. on-
2. -loos
3. her-
4. onze

Hoe zoek je naar een bekend woorddeel?

1. kijken naar samengestelde woorden en voorvoegsels
2. kijken naar voorvoegsels en achtervoegsels
3. kijken naar samengestelde woorden en achtervoegsels
4. Kijken naar samengestelde woorden, voorvoegsels en achtervoegsels

Wat is GEEN bekend woorddeel?

1. maxi-
2. mimi-
3. hij
4. inter-

Wat betekent het woorddeel?
De betekenis van het voorvoegsel: on-

1. wel of met
2. niet of nooit
3. met of meteen
4. niet of zonder

Bij die zaak kun je trouwjurken, trouwpakken en trouwaccessoires kopen.
Hoeveel woorden in deze zin zou je kunnen ontrafelen in zijn betekenis via 'het zoeken naar een bekend woorddeel'?

1. 1
2. 2
3. 3
4. 4

Vertel wat de woordraadstrategie 'een bekend woorddeel zoeken' betekent.

Gebruik de woordraadstrategie 'zoek een bekend woorddeel'.
Wat betekent het woord ONBETAALD?

De regisseur van de schooltheatergroep roept acteurs op om auditie te komen doen.
Wat zou het samengestelde woord 'schooltheatergroep' betekenen?

Wat betekenen de woorden 'volwassenenliteratuur' en 'jeugdliteratuur'?
"Leest je zus uit vwo 4 eigenlijk liever volwassenenliteratuur of jeugdliteratuur?"

Gebruik de woordraadstrategie 'zoek een bekend woorddeel'.
Wat betekent het woord DRAADLOOS?

Maken in het lesboek

Blz. 128-131

Maak eerst de startopdracht.

Maak daarna opdracht 1-2-3-4-5-6-7-8

Snel klaar? Maak dan nog opdracht 9 in tweetallen

Leren voor de toets

- Je kan de betekenis van een onbekend woord raden met behulp van een bekend woorddeel.

- Je kan de betekenis van alle woorden en uitdrukkingen uit deze paragraaf. Woordenlijst H5 behandelen we in een aparte LessonUp.