M4 - H6 - 6.3 - Nederland vanaf de jaren '80

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

H6 - 6.3 - Nederland vanaf de jaren '80  

Leerdoelen 

• Ik kan uitleggen wat de WW en AOW is.
• Ik kan uitleggen op welke manier de verzorgingsstaat betaalbaar gemaakt kan worden.
• Ik kan uitleggen wat het poldermodel inhield.
• Ik kan uitleggen wie Pim Fortuyn is en wat populisme daarmee te maken heeft.

Belangrijke personen 6.3

Bill Clinton

Amerikaanse president

1993 - 2001

Tony Blair

Britse premier

Wim Kok

Minister-president 1994 - 2002

PvdA

Pim Fortuyn

Politicus

Vermoord 6 mei 2002

Herhaling - verzorgingsstaat

Wat is een verzorgingsstaat ook alweer? 

• Staat waarin de overheid zorgt voor de sociaal zwakkeren in de samenleving.
  

Voorbeelden van sociale wetten: 

• Sociale wetten: bijv. WW - AOW - Bijstand of WAO

Kenmerken verzorgingsstaat

Bekijk de video

Herhaling - sociale wetten

• 1949 - invoering WW
  
• 1957 - invoering AOW
  
• 1962 - invoering bijstand
  
• 1967 - invoering WAO

Herhaling - Willem Drees

Wie was Willem Drees ook alweer? 

• Grondlegger verzorgingsstaat. 
• Was minister-president 

        van 1948 tot 1958.

• 'Vadertje Drees'
• Wilde een eind maken aan de armoede

        in Nederland. 

Belangrijke begrippen deel 1

• Nieuwe media: media die zijn ontstaan na de televisie, zoals internet en mobiele telefonie
  
• Overlegeconomie: economie met veel overleg tussen werkgevers, werknemers en overheid
  
• Poldermodel: besturen en besluiten door middel van overleg
  
• Globalisering: toenemende verbondenheid van de werelddelen
• Secularisatie: het afnemen van de invloed van kerk en geloof

Belangrijke begrippen deel 2

• Individualisering: ontwikkeling waarbij mensen zichzelf steeds meer gedragen als individu en steeds minder als deel van een groep
• Multiculturele samenleving: samenleving waarin meer culturen zijn
  
• Nationale cultuur: manier van leven van een volk
  
• Populisme: politieke stroming die het volk tegenover de elite stelt
  
• Referendum: volksstemming over een wet

Sociaal-culturele veranderingen

Wat zijn sociaal-culturele veranderingen ook alweer?

Veranderingen in de manier waarop de mensen leven en met elkaar omgaan. 

 Sociaal-culturele veranderingen in de jaren '90: individualisering, secularisatie en de multiculturele samenleving. 

Begrippen

Individualisering: ontwikkeling waarbij mensen zichzelf steeds meer gedagen als individu en steeds minder als groep. 

Secularisatie: afnemen van invloed van kerk en geloof

Multiculturele samenleving: samenleving waarin meer culturen zijn

Jaren ´80

• Er kwam in de jaren ´70 een eind aan de economische groei. -> er ontstond werkloosheid. 
• Textielindustrie werd verplaatst naar bijv. India of Bangladesh -> goedkoper om te produceren (lage kosten)
• De verzorgingsstaat was bijna niet meer te betalen -> uitkeringen werden verlaagd en het werd moeilijker om een uitkering te krijgen. 

Jaren '90 

• In de jaren '90 groeide de economie weer -> meer banen, welvaart nam toe. 
• Economische groei jaren '90 kwam door globalisering / wereldeconomie/ nieuwe media en poldermodel
• Nieuwe media: internet, computers en mobiele telefoons werden belangrijk en zorgen voor grote veranderingen.
• Internet kwam in 1991 beschikbaar. 

Video jaren '90

Bekijk de hoogte- en dieptepunten uit de jaren '90

Poldermodel

• De Nederlandse gewoonte van werkgevers, vakbonden en overheid om over alles samen te praten.
• Nederland werd door het buitenland wel bewonderd om de 'overlegeconomie' 

Video over het poldermodel

Bekijk de video over het poldermodel

Paars

• In 1994 kwam het CDA voor het eerst niet in het kabinet.
• PVDA - D66 en VVD vormden samen een kabinet. -> paars
• Rood van de socialisten en blauw van de liberalen.  

Pim Fortuyn

• 2002 - Lijst Pim Fortuyn - LPF
• Zou volgens peilingen de grootste partij worden.
• 6 mei 2002 - vermoord
• Opkomst van het populisme sinds Pim Fortuyn. (politieke stroming die het volk tegenover de elite stelt)

Populisme

• Pim Fortuyn - Geert Wilders - Thierry Baudet 
• Politici zouden niet naar gewone mensen luisteren. De 'elite' zou niets van het volk aantrekken.  Populisten zetten zich tegen de 'elite'. 
• Populisten zeggen dat ze namens het volk spreken.  
• 
  

Video over populisme

Bekijk de video over populisme

Referendum 

• Populisten waren voor invoering van het referendum. (Niet alleen populisten)
• In 2015 werd het raadgevend referendum ingevoerd.   

Wat is een referendum?

Volksstemming. Het volk kan dan stemmen over wetten of andere onderwerpen.

Video referendum

Bekijk de video over een referendum

Extra video's over dit onderwerp

Wim Kok

Bekijk de video over Wim Kok