EHBO Pean

• EHBO
• Beroepsopleiding

EHBO Zeilschool Pean 2020

Welkom bij de online zeilschool- EHBO les!

Deze les is opgebouwd uit zeven thema's waarin bijbehorende ongevallen worden behandeld. Na ieder thema volgt een meerkeuze vraag. Bij sommige ongevallen is er een video toegevoegd die alles nogmaals uitlegt. 

(Deze les is samengesteld voor de zeilschool en behandeldt alleen ongevallen die voor kunnen komen op de zeilschool)

Inhoud:

1. Te warm en te koud
2. Insectenbeten
3. Wonden
4. Botten en gewrichten
5. Overig 'ernstig' letsel
6. Overig klein letsel

Te warm of te koud

- Zonnesteek

                  - Hitte-uitputting

       - Hitteberoerte

- Onderkoeling (licht)

- Onderkoeling (ernstig)

Zonnesteek

• Na of tijdens een warme dag in de zon klaagt een cursist of mede-instructeur over duizeligheid, hoofdpijn en/of braken. Hij of zij zweet hevig en ziet rood of bleek. Hij of zij voelt zich erg slap. Wat moet je doen?
  

1. Breng het slachtoffer naar een rustige, koele omgeving 
2. Bescherm het slachtoffer tegen de zon, zorg voor schaduw
3. Laat het slachtoffer water drinken 
4. Laat het slachtoffer eventueel zoute dingen eten
5. Koel eventueel het slachtoffer met een natte handdoek

Een zonnesteek voorkomen

• Zorg dat jij en je cursisten voldoende water of limonade drinken
• Zorg voor voldoende verkoeling, ga bijvoorbeeld met zijn allen zwemmen
• Zorg dat jij en je cursisten zijn ingesmeerd met zonnebrand
• Zorg dat jij en je cursisten een pet en/of zonnebril dragen, let op: GEEN natte pet!
• Zorg dat je pauze houdt in de schaduw (neem een parasol/zeil mee om schaduw te maken in de stuiter of zoek de kant op)

Hitte-uitputting

Zie je een cursist of mede instructeur na inspanning  in de hitte opeens heel veel zweten, rood of juist bleek zien, klagen over misselijkheid, moeheid of spierkramp, dan moet er een alarmbel voor oververhitting gaan rinkelen! Wat moet je doen?

1. Breng het slachtoffer naar een rustige, koele omgeving
2. Zorg dat het slachtoffer beschermd is tegen de zon (schaduw!)
3. Laat het slachtoffer water drinken
4. Koel eventueel het slachtoffer met een natte handdoek

Hitteberoerte

Na een zonnige warme dag voelt een cursist of mede-instructeur zich slap, verward en misselijk. Zijn of haar lijf ziet rood, maar je zweet gek genoeg niet. Het slachtoffer heeft een hoge lichaamstemperatuur, toont verward gedrag, heeft een snelle hartslag en moeilijke ademhaling, is misselijk, vermoeid en voelt zich slap en heeft mogelijk bewustzijnsverlies. Hij of zij heeft een hitteberoerte. Wat moet je doen?

1. Bel of laat 112 bellen.
2. Leg het slachtoffer neer in een koele omgeving.
3. Laat het slachtoffer rusten en geen inspanningen doen.
4. Koel het slachtoffer zo snel mogelijk actief af met coldpacks in nek, oksels en liezen.
5. Voorkom dat het slachtoffer gaat rillen.
6. Geef het slachtoffer niets te eten of drinken!

Wat moet je niet doen om een zonnesteek te voorkomen?

1. Een natte pet opzetten
2. Voldoende water drinken
3. De schaduw opzoeken
4. Zwemmen

Onderkoeling (licht)

Tijdens of na een koude dag zeilen in het voor- of naseizoen merk je opeens dat een cursist of mede-instructeur niet meer kan ophouden met rillen. Je  ziet blauwe vingers en lippen bij hem of haar, en je merkt dat zijn of haar ademhaling steeds moeizamer gaat. Ook merk je dat hij of zij vermoeid fo suf is. Hij of zij begint onderkoeld te raken. Wat moet je doen?

1. Breng het slachtoffer in een warmere omgeving.
2. Geef bij een beginnende onderkoeling een warme douche (geen hete douche!) en (warme) dranken.
3. Wikkel het slachtoffer inclusief het hoofd in een (isolatie)deken (deze zit in je ehbo doosje).
4. Houd in de gaten of het bewustzijn daalt

MAKE A COLD MAN A GOLD MAN

Let op: Altijd de goude kant van een isolatiedeken naar buiten bij onderkoeling!

Onderkoeling (ernstig)

Wanneer na een lange, koude dag zeilen een cursist of mede-instructeur heel koud is geworden en stopt met rillen, blauwe lippen krijgt en een verminderd bewustzijn is er sprake van ernstige onderkoeling. Wat moet je doen?

1. Bel of laat 112 bellen
2. Voorkom verdere afkoeling: wikkel het slachtoffer in dekens, en wikkel armen en benen afzonderlijk in.
3. Voorkom onnodige bewegingen of verplaatsing van het slachtoffer.
4. Verwijder (knip) eventueel natte kleding.
5. Geef het slachtoffer niets te eten en drinken.

Wat moet je doen bij lichte onderkoeling?

1. Een warme knuffel geven
2. Een trui aantrekken
3. Een warme douche
4. in de zon gaan liggen

Insectensteken

- Wespen- of bijensteek

- Tekenbeet

Wespen-of bijensteek

Een cursist of mede-instructeur is gestoken door een wesp of bij. Wat te doen?

Wespensteek:

1. Koel de plaats van de steek met ijs
2. Houd de zwelling in de gaten, neemt deze heel erg toe, neem dan contact op met de huisarts

Bijensteek:

1. Verwijder de angel met een pincet of je nagels als deze is achtergebleven
2. Koel de plaats van de steek met ijs
3. Bel de huisarts als de plek waar je bent gestoken dik  wordt

Bel 112 bij een steek in mond of keel of een allergische reactie

Tekenbeet

Na een avonspel of pauze in de buurt van bos kan het zijn dat een cursist of mede-instructeur een tekenbeet heeft opgelopen. Wat moet je doen?

Tekenbeten komen het meest voor in de oksel, lies, knieholte, onder het randje van je onderbroek, achter je oren of rond de haargrens in je nek. Een teek ziet er eerst uit als een klein zwart spinnetje, later als een grijs of bruin erwtje.

• Verwijder de teek zo snel mogelijk.
• Als hij zich nog niet heeft vastgebeten, kun je de teek ook verwijderen met plakband of kleefpleister.
• Als hij zich wel heeft vastgebeten, pak dan de teek zo dicht mogelijk bij de huid vast maar knijp niet in het lichaam van de teek en: 
• Bij gebruik van een pincet, trek je de teek in een rustige rechte beweging van de huid.
• Bij gebruik van een tekentang, volg dan de gebruiksaanwijzing. Daarin staat of je de teek recht of draaiend van de huid moet trekken.
• Zorg dat er geen delen van de teek in de huid achterblijven: dat kan ontstekingen veroorzaken.
• Noteer de plaats op het lichaam en de datum waarop de teek gebeten heeft.

Als het niet lukt om de teek te verwijderen, neem dan contact op met de huisarts. Neem ook contact op met de huisarts als in de eerste maanden na de tekenbeet:

• een rode vlek op de huid ontstaat die steeds groter wordt.
  
• een grieperig gevoel ontstaat met koorts en spierpijn.
  
• je dubbel gaat zien of een scheef aangezicht krijgt.
  
• je pijn, krachtverlies of tintelingen in je ledematen krijgt.
  
• gewrichtsklachten ontstaan.
  

Waar moet je niet op letten bij het verwijderen van een teek?

1. Dat je de huid moet koelen
2. Dat er geen delen van de teek in op de huid achterblijven
3. Dat je het in een rustige beweging doet
4. Dat je niet in het lichaam van de teek knijpt

Wonden

- Brandwonden

- Huidwonden

- Schaafwond

- Snijwond

Brandwonden

Een cursist of mede-instructeur een brandwond opgelopen. Wat moet je doen?

• Eerstegraads: Rode licht gezwollen pijnlijke huid
• Tweedegraads: Pijnlijke blaren
• Derdegraads: Wit, perkamentachtige of zwarte kleur en geen pijn

1. Koel 10 minuten met lauw zacht stromend leidingwater en verwijder zo snel mogelijk kleding en sieraden.
2. Voorkom onderkoeling: koel de brandwond, niet het slachtoffer.
3. Bedek de wond met plastic huishoudfolie, steriel verband of een schone doek. (alleen bij hogeregraads brandwonden)
4. Smeer niets op de brandwonden.
5. Laat 1-1-2 bellen bij ernstige brandwonden.
6. Waarschuw een huisarts bij grote blaren, een open wond, of elektrisch of chemisch letsel.

Huidwonden

Een cursist of mede-instructeur heeft een open huidwond opgelopen. Wat moet je doen?

1. Bij een heftige bloeding: oefen druk uit op de wond en bel of laat 1-1-2 bellen.
2. Laat grote voorwerpen in de wond zitten. Als er weinig risico’s zijn (bijvoorbeeld een splinter) mag je voorwerpen wel verwijderen.
3. Spoel wond schoon met lauw stromend (drink)water.


4. Droog de omgeving van de wond af met schone doek.
5. Dek de wond af met pleister, steriel gaasje of snelverband.
6. Dek grote wonden direct af, zonder te spoelen met water.
7. Neem contact op met de huisarts of huisartsenpost bij grotere of verontreinigde wonden.

Schaafwonden

Een cursist of mede-instructeur heeft een schaafwond (oppervlakkige huidwond door schuring) opgelopen. Wat moet je doen?

1. Spoel de wond goed schoon met lauw stromend water van de kraan of ander drinkbaar water. 
2. Droog de omgeving van de wond met een schone doek.
3. Kleine schaafwonden kan je aan de lucht laten drogen.
4. Dek grote schaafwonden af met een niet-verklevend steriel verband.

Snijwonden

Een cursist of mede-instructeur heeft een snijwondopgelopen. Wat moet je doen?

1. Bij een heftige bloeding: oefen druk uit op de wond en bel of laat 1-1-2 bellen.
2. Laat grote voorwerpen in een wond zitten. Als er weinig risico’s zijn (bijvoorbeeld een splinter) mag je voorwerpen wel verwijderen.
3. Spoel wond schoon met lauw stromend (drink)water.
4. Droog de omgeving van de wond af met schone doek.
5. Dek de wond af met een pleister, steriel gaasje of snelverband.
6. Dek grote wonden direct af, zonder te spoelen met water.

Wat is het allerbelangrijkste bij een brandwond?

1. Brandwonden zalf smeren
2. Sieraden af doen
3. Een pleister er op plakken
4. Koelen met water

Botten en gewrichten

- Botbreuken

- Kneuzingen

- Verstuikingen

Botbreuken

Vermoed je dat een cursist of mede instructeur iets gebroken heeft, neem het zekere voor het onzekere!

Wat stel je vast bij een botbreuk?

• Flinke pijn, verkleuring en/of zwelling.
  
• Het slachtoffer kan het gewonde lichaamsdeel niet normaal bewegen of er op steunen.
  
• Soms een zichtbare wond, afwijkende stand, abnormale beweeglijkheid of krakend geluid bij bewegen.
  

Wat doe je wel bij een botbreuk?

• Laat het slachtoffer zo min mogelijk bewegen (ondersteun een been, met hand of deken).
  
• Dek een open wond losjes af met een dekverband.
  
• Laat bij een botbreuk aan de arm of schouder het slachtoffer zelf de arm vasthouden.
  
• Bel of laat 1-1-2 bellen bij letsels aan nek, rug, heup, been of knie, bij blauwe of zeer bleke ledematen, heftige pijn of een open botbreuk.
  
• Neem contact op met de huisarts bij letsel aan hand, arm, schouder of voet.

Wat moet je niet doen bij een botbreuk?

• Zet het ledemaat nooit weer recht, niet spalken.
  
• Koel niet bij overduidelijke breuken en stop met eventueel koelen als de pijn toeneemt.
  
• Geef het slachtoffer niets te eten en te drinken.
  

Kneuzingen

Een cursist of mede-instructeur is gevallen tijdens het avonspel en hij of zij heeft pijn bij belasting, een blauwe plek en mogelijk een zwelling. Je vermoed dat hij of zij een kneuzing heeft. Wat moet je doen?

1. Bij twijfel over de ernst van het letsel of als er sprake is van een abnormale stand: altijd handelen als bij een botbreuk.
2. Koel de plaats maximaal 20 minuten onder lauw, zacht stromend water of met ijs of een coldpack (in een theedoek gewikkeld).  Hou op met koelen als de pijn toeneemt.


3. Neem contact op met huisarts als de pijn niet vermindert of als de pijn en zwelling blijven toenemen.

Verstuikingen

Tijdens het avondspel gaat een cursist of mede-instructeur door zijn enkel. Hij of zij heeft vooral pijn tijdens belasting, mogelijk een zwelling en kan het ledemaat niet belasten. Wat moet je doen?

1. Koel het letsel met ijs of een coldpack, ongeveer 10 tot 20 minuten. Stop met koelen als de pijn toeneemt.
2. Bij een abnormale stand of wanneer het slachtoffer niet op het getroffen ledemaat kan steunen: handel dan als bij een botbreuk.
3. Neem contact op met de huisarts of de huisartsenpost: als het slachtoffer direct na het verstuiken van de enkel onmogelijk vier stappen zonder hulp kan lopen.


4. Een steunverband kan comfort bieden.
5. De schoen moet je niet uittrekken.

Wat moet je doen als je vermoed dat iemand een gebroken been heeft?

1. Het been koelen
2. Het slachtoffer verplaatsen
3. Het been ondersteunen met een deken
4. Het been recht zetten

Overig 'ernstig' letsel

- Allergische reactie

- Hersenschudding

Allergische reactie

Een cursist of mede-instructeur heeft iets binnengekregen waar hij of zij allergisch voor is. Hij of zij voelt zich angstig of onrustig, kan last krijgen van vlekken, jeuk, roodheid, misselijkheid, braken, duizeligheid of ademnood (soms zwelling of verminderd bewustzijn). Wat moet je doen?

1. Bel of laat 1-1-2 bellen bij hevige benauwdheid of bij zwelling in de keel of luchtpijp.
2. Neem in andere gevallen contact op met de huisarts of huisartsenpost.
3. Laat het slachtoffer zitten en zorg ervoor dat hij zich niet inspant. Laat hem zelf de beste houding kiezen.
4. Is het slachtoffer bekend met zijn allergie en beschikt hij over een noodpen? Gebruik deze dan volgens de instructie.

Instructie noodpen

EpiPen

1. Verwijder de blauwe veiligheidsdop.
   
2. Zet de EpiPen met het oranje uiteinde loodrecht stevig tegen de buitenkant van de dij tot je een 'klik' hoort. Dit kan desnoods door de kleding heen (kan ook door wetsuit heen, niet door zeilpak met meerdere lagen kleding eronder)
   
3. Houd de EpiPen 10 seconden op zijn plaats.
   
4. Verwijder de EpiPen loodrecht uit het been.
   
5. Wrijf 10 seconden over de injectieplaats.
   
6. Eventueel kan er na enige tijd nog een injectie gegeven worden

Hersenschudding

Een cursist heeft een harde klap van een giek gekregen tegen zijn hoofd. Wat moet je doen? 

Wat stel je vast bij hoofdletsel?

• Hoofdpijn, verwardheid, misselijkheid, evenwichtsproblemen of duizeligheid, dubbel of slecht zicht.
  
• Het slachtoffer is verward, laat ongewoon gedrag zien of reageert niet helder.
  
• Extra gevoeligheid voor licht of geluiden.
  
• Soms: buil of wond op het hoofd
  
• Soms: bewustzijnsstoornis, bewusteloosheid of stuiptrekkingen.
  
• Soms: bloed of vocht uit neus, mond, oor.
  

Wat doe je bij hoofdletsel?

1. Bel of laat 1-1-2 bellen na een (ernstig) ongeval of bij bewustzijnsstoornissen.
   
2. Check of het slachtoffer niet bewusteloos is.
   
3. Zorg er bij een ernstig ongeval voor dat het slachtoffer blijft liggen of zich in ieder geval niet beweegt. Wacht op de hulpdiensten. (alleen het slachtoffer draaien als hij moet braken)
   
4. Dek uitwendige wonden (indien mogelijk) af.

Is het minder ernstig, betreft het geen (zwaar) ongeval?

1. Een bult kun je koelen met een coldpack.
   
2. Check in hoeverre het slachtoffer verward is, vraag bijvoorbeeld naar de dag, zijn naam en woonplaats.
3. Neem als je twijfelt over wat te doen contact op met een huisarts of huisartsenpost.
   

Welk uiteinde van de Epipen moet tegen het been?

1. Blauw
2. Oranje

Wat stel je niet vast bij een hersenschudding?

1. Verwardheid
2. Hoofdpijn
3. Misselijkheid
4. Dorst

Overig klein letsel

- Bloedneus

- Splinter

- Tand door de lip

- Vinger tussen de deur

Bloedneus

Een cursist of mede-instructeur komt naar je toe met een bloedneus. Wat moet je doen?

1. Laat de persoon lichtjes met zijn hoofd naar voren leunen.
2. Laat de persoon een keer zijn neus goed snuiten. Doe dit niet bij mogelijk schedelletsel of mogelijke breuk van de neus die ontstaat door een harde stomp/bal of mogelijk schedelletsel.
3. Knijp de neus vijf minuten dicht en controleer daarna of de bloeding is gestopt.
4. Is de bloeding niet gestopt? Knijp de neus dan nog eens vijf minuten dicht.

Stopt de bloedneus niet na 10 min? Houd de neus dan dichtgeknepen en neem contact op met de huisarts.

Splinter

Een cursist of mede-instructeur komt naar je toe met een splinter in zijn hand of voet. Wat moet je doen?

1. Een splinter kan met een pincet in de lengterichting uit de huid worden verwijderd.
2. Spoel het wondje schoon met lauw stromend water van de kraan of ander drinkbaar water. 
3. Droog de omgeving van de wond met een schone doek.
4. Dek de wond eventueel af met een pleister.

Tand door de lip

Een cursist of mede-instructeur komt naar je toe met een tand door de lip. Wat moet je doen?

1. Trek zo nodig wegwerphandschoenen aan.
2. Druk met een (steriel) gaasje op de bloedende lip.
3. Was je handen na het verlenen van Eerste Hulp.
4. Neem contact op met de huisarts wanneer hechten misschien nodig is, de bloeding na 10 minuten niet gestelpt is, de lip volledig doorboord is, de wond doorloopt in de huid rondom de lip en/of er een bijkomend probleem met de tanden is.

Vinger tussen de deur

Een cursist of mede-instructeur komt naar je toe omdat hij of zij zijn vinger tussen de deur heeft gekregen. Hij of zijn kan de vinger(s) moeilijk bewegen, de vinger doet pijn en is vaak gezwollen en/of gekleurd en soms is er een abnormale stand van de vingers en/of verwonding van de huid. Wat moet je doen?

1. Spoel de vinger(s) met lauw stromend water uit de kraan of ander drinkbaar water.
2. Is er een wond: spoel deze voorzichtig schoon en dek steriel af.
3. De vinger(s) kunnen gekoeld worden met ijs of een coldpack (10-20 minuten).
4. Vermoeden van een botbreuk? Beweeg de hand of vinger(s) zo weinig mogelijk.
5. Neem bij twijfel over de ernst contact op met de huisarts.

Wat doe je als eerste als een cursist naar je toe komt met een bloedneus?

1. Zakdoekje er tegenaan houden
2. Laten snuiten
3. Het hoofd achterover kantelen
4. De neus dichtknijpen

Medicijnen

!Wees altijd voorzichtig met het geven van medicatie aan anderen, doe dit niet als het niet echt nodig is!

-Paracetamol en ibuprofen voor volwassenen en kinderen

-Cursisten die medicatie slikken

Paracetamol & ibuprofen

paracetamol => werkt na ongeveer 30 mins

Volwassenen max. 4x/dag 1000mg

Kinderen 4 x per dag 15 mg/kg

Bijv.  30-43 kg 4 x per dag 450-650 mg

ibuprofen => werkt na 60mins voor 8uur

Volwassenen max 1200 mg/dag, start met 1x 400mg

Kinderen max 20mg/kg /dag max 3 doses

Bijv. 21–29 kg (7–9 j.): 200 mg (10 ml of 2 kauwcapsules van 100 mg), zo nodig na minimaal 6–8 uur herhalen; max. 600 mg/dag

Paracetamol & ibuprofen

-Zet een wekker op je telefoon

-Maak duidelijke afspraken over waar je medicijnen bewaart

-Als ze mee moeten op het water neem dan altijd een tonnetje mee, medicijnen houden niet van water ;)

Tips voor als een cursist medicijnen gebruikt

Last but not least:

Download de rode kruis EHBO app op je telefoon, dan heb je al deze informatie altijd bij de hand, ook op het water! En ohja, gebruik altijd je gezond verstand :)

Bedankt voor het meedoen!