Leerjaar 2 les 1 deeltaak 6

• Nederlands
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 2

Leesvaardigheid

Deeltaak 6 leerjaar 2

Deze deeltaak

- Leesvaardigheid (vooral herhaling)

Toetsweek (week 5): toets begrijpend lezen

week 3: vervolgtoets deeltaak 5

Volgende week (les 2) hoor je precies wat je voor de vervolgtoets dt 5 moet kennen/weten.

Les 1

* Herhaling theorie lezen hoofdstuk 1 t/m 3 Nieuw Nederlands

* Tekstopbouw en hoofdgedachte

* Hoofd- en bijzaken en samenvatten

* Tekstverbanden en signaalwoorden

Wat kun je vinden in de inleiding van een tekst?

1. de conclusie
2. het onderwerp
3. tussenkopjes
4. de deelonderwerpen

De inleiding

- Je maakt kennis met het onderwerp

- Vaak gebeurt dit met een anekdote (een kort verhaaltje) of een voorbeeld

- Soms lees je wat de aanleiding is voor het schrijven van de tekst.

Middenstuk

In het middenstuk vind je de DEELONDERWERPEN

Stel het onderwerp is SPORTEN IN EEN TEAM, dan kunnen deelonderwerpen zijn: 

- voorbeelden van teamsporten

- voordelen en nadelen van teamsporten

* Soms geven tussenkopjes de deelonderwerpen aan.

Slot

- Het slot is het laatste deel van de tekst.

- In het slot wordt het belangrijkste vaak herhaald:

samenvatting of conclusie.

- Soms wordt in het slot een advies gegeven of naar de toekomst gekeken.

Wie weet nog wat de HOOFDGEDACHTE van een tekst is?

De hoofdgedachte

* De kortst mogelijke samenvatting van de tekst in één zin. 

* De hoofdgedachte vind je meestal in de inleiding of het slot van een tekst.

De hoofdgedachte over het onderwerp TEAMSPORT zou kunnen zijn:

Een teamsport heeft meer voordelen dan een individuele sport.

Waar vind je de hoofdzaken van een tekst NIET terug?

1. In de inleiding
2. In het slot
3. In een voorbeeld of uitleg
4. In de hoofdgedachte

Hoofd- en bijzaken

Hoofdzaken: 

*de belangrijkste informatie in een tekst

* staan meestal in de inleiding en worden herhaald in het slot

* vind je in de 1e of laatste zin van een alinea.
Bijzaken:
* vind je in een uitleg of voorbeeld (na een hoofdzaak)

Samenvatting

Als je een tekst samenvat, noteer je de belangrijkste zaken (dus hoofdzaken).

Je kunt een samenvatting beginnen of eindigen met de hoofdgedachte van de tekst.

Welk tekstverband geeft het signaalwoord MAAR aan?

1. opsomming
2. tegenstelling
3. chronologisch tekstverband

Welk tekstverband?
VOLGEND JAAR ga ik naar Spanje op vakantie.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. chronologisch tekstverband

Welk tekstverband?
Roos en Jan willen weer naar school; Bas daarentegen heeft geen zin.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. chronologisch tekstverband

Welk tekstverband?
Mark maakt zijn huiswerk voor Frans, ook gaat hij voor Duits aan de slag.

1. opsomming
2. tegenstelling
3. chronologisch tekstverband

Tekstverbanden/signaalwoorden

* Bepaalde woorden geven aan hoe zinnen en alinea's in een tekst verband met elkaar houden.

- Deze woorden noemen we SIGNAALWOORDEN

- De signaalwoorden geven de TEKSTVERBANDEN aan.

Voorbeelden van signaalwoorden:
- Want, ook, bovendien, daarna enz.

Soorten tekstverbanden

Opsomming:  Als een aantal zaken, die bij elkaar horen, na elkaar woden genoemd. (ten eerste, ook, daarna...) 

Tegenstelling: Geeft aan dat zaken worden genoemd die elkaars tegenovergestelde zijn. (maar, echter ...)

Chronologisch verband: tijd/volgorde in tijd
(vroeger, later, vervolgens, jaartallen, tijdsaanduidingen ....) 

Huiswerk 

* LEREN: theorie hoofdstuk 1 t/m 3 LEZEN (Nieuw Nederlands)

- p. 12 Tekstopbouw en hoofdgedachte
- p. 38 Hoofd- en bijzaken en samenvatten
p. 64 Tekstverbanden en signaalwoorden + zie pdf It's Learning chronologisch tekstverband.

* MAKEN: opdracht les 1 (zie bronnen, It's Learning) + opdracht bij tekst Het meisje met de parel.