Structuurbegrippen deel 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

lessonup.com

Planning

Behandelen structuurbegrippen Geschiedenis:

-Periodiseren

-Typen bronnen

-Feiten en meningen

-Oorzaak, aanleiding en gevolg

Leerdoelen

De leerling kan aan het einde van deze les:

• Uitleggen hoe de geschiedenis is ingedeeld.
• Het verschil tussen een primaire en secundaire bron uitleggen
• Een feit van een mening onderscheiden
• De oorzaken en gevolgen van een gebeurtenis noemen

Periodiseren

Geschiedenisonderwijs opgedeeld in 10 tijdvakken en 5 periodes.

Elk tijdvak heeft een bundel kenmerkende aspecten; deze laten de centrale kenmerken / ontwikkeling van een tijdvak zien

geschiedenis in 5 periodes:
Welke volgorde is juist?

1. oudheid, prehistorie, middeleeuwen, vroegmoderne tijd, middeleeuwen
2. prehistorie, middeleeuwen, oudheid, moderne tijd vroegmoderne tijd
3. prehistorie, oudheid, middeleeuwen, vroegmoderne tijd, moderne tijd
4. prehistorie, oudheid, vroegmoderne tijd, middeleeuwen, moderne tijd

Zet de symbolen van de 10 tijdvakken in de juiste volgorde van tijd.

Tijd van Jagers en boeren

Tijd van Burgers en stoommachines

Tijd van Monniken en Ridders

Tijd van Televisie en Computer

Tijd van Ontdekkers en Hervormers

Tijd van Steden en Staten

Tijd van Pruiken en Revoluties

Tijd van Grieken en Romeinen

Tijd van Regenten en Vorsten

Tijd van Wereldoorlogen

Vroeger -------------------------------------------------------------------------------------------------------------> Nu

Sleep de tijdvakicoontjes naar de juiste plek en zet de naam van de tijdvakken op de juiste plek.

Tekst

Bij welke periode past Julius Caesar?

1. Oudheid
2. middeleeuwen
3. prehistorie
4. vroegmoderne tijd

Bij welke periode past Willem van Oranje

1. Middeleeuwen
2. Vroegmoderne tijd
3. moderne tijd
4. oudheid

Bij welke periode past de Eerste Wereldoorlog

1. Middeleeuwen
2. Moderne tijd
3. Vroegmoderne tijd
4. oudheid

Welke tijdvak hoort bij de oudheid

1. Tijd van Jagers en boeren
2. Tijd van Monniken en ridders
3. Tijd van pruiken en revoluties
4. Tijd van Grieken en Romeinen

Welke tijdvakken horen bij de Middeleeuwen?

1. Tijd van ontdekkers en hervormers + Tijd van regenten en vorsten
2. Tijd van regenten en vorsten+ Tijd van Grieken en Romeinen
3. Tijd van monniken en ridders + Tijd van Steden en Staten
4. Tijd van Steden en staten+ Tijd van Regenten en vorsten

Met welke belangrijke ontwikkeling laten we de moderne tijd beginnen?

1. De uitvinding van het schrift
2. De industriële revolutie
3. De landbouwrevolutie
4. De uitvinding van het wiel

Ik laat nu een paar afbeeldingen zien. Deze geven een beeld van een tijdvak in de geschiedenis. Welke?

Het beeld wat je krijgt van de afbeeldingen past bij

1. Tijd van Monniken en ridders
2. Tijd van Weredloorlogen
3. Tijd van ontdekkers en hervormers
4. Tijd van pruiken en revoluties

Voorbeeld: Kenmerkende aspecten (KA)

periode:prehistorie-> één tijdvak->3 kenmerkende aspecten

De periodes en tijdvakken

1. Prehistorie:                              tot 3000 v.C. : 1 tijd van jagers en boeren
2. Oudheid:                                   3000 v.C. tot 500 n.C. 2 tijd van Grieken en Romeinen
3. Middeleeuwen:                      500 n.C. tot 1500 v.C.  3 t ijd van  Monniken en ridders +  4 Tijd van steden en  Staten
4. Vroegmoderne tijd:             1500 n.C. tot 1800 n.C.  5 Tijd van  ontdekkers en hervormers+ 6 Tijd van regenten en vorsten+ 7 Tijd                                                                                                    van  Pruiken en revoluties
5. Moderne tijd:                          1800 n.C. tot heden: 8 Tijd van burgers en Stoommachines, +  9 Tijd van Wereldoorlogen + 10 tijd                                                                                                              van   televisie  en computer

Wat is een bron?

"Een overblijfsel van (of stuk over) het verleden waar je informatie uit kunt halen over een gebeurtenis, een situatie of een ontwikkeling."

1. Primaire bron?
2. Secundaire bron?

Leg uit waarom dit een primaire bron is.

1. Primaire bron?
2. Secundaire bron?

Leg uit waarom dit een primaire bron is.

Feiten en meningen

Wat is een feit:

Iets wat vastgesteld staat en dus zo is. Het is iets wat je kunt controleren.

Voorbeeld: Ik heb een hond.

Wat is een mening:

Als iemand iets vind. Het is niet altijd te controleren

Voorbeeld: Ik vind mijn hond de coolste van de hele wereld!

Voor- en na christus

Hoe werken eeuwen?

Tijdlijn

Oorzaak, gevolg 

en aanleiding

.

Wat is dat nou???

Voorbeeld

• Hans is te laat op school, omdat hij een lekke band kreeg.

• Waardoor kreeg hij een lekke band?
• Hij kreeg een lekke band, doordat hij door glas was gefietst.

• Aan het woord 'doordat' kun je de oorzaak herkennen.

Met welk woord kun je het beste een vraag beginnen om de oorzaak te vinden?

1. Waarom
2. Waardoor
3. Waarmee
4. Doordat

Gevolgen

• De ene gebeurtenis zorgt weer voor andere gebeurtenissen.
• Dat zijn gevolgen
  

• Doordat Hans een lekke band had, kwam hij te laat in de les. Het gevolg was dat hij een deel van de geschiedenisles had gemist.

• Oorzaak⇒gevolg(en)

Met welk woord kun je de oorzaak (meestal) herkennen?

1. Waarom
2. Waardoor
3. Waarmee
4. Doordat

Een voorbeeld bij geschiedenis

• Oorzaak: de klimaatsverandering na de laatste IJstijd.

• Gevolg 1: het werd warmer en droger
• Gevolg 2: mensen konden niet meer goed leven als jager-verzamelaars
• Gevolg 3: mensen zochten naar andere middelen van bestaan, zoals de landbouw

Typen oorzaak

Indirecte oorzaak:

een diepere (verder weg in de tijd liggende) oorzaak

Directe oorzaak (aanleiding):

de laatste oorzaak voordat de gebeurtenis plaatsvindt, zet de
gebeurtenis in gang

Hoeveel periodes zijn er?

1. 8
2. 10
3. 12
4. 5

Een secundaire bron is:

1. Een bron wiens maker uit de betreffende tijd komt
2. Een bron die geschreven is
3. Een bron wiens maker niet uit de betreffende tijd komt
4. Een bron die je als tweede gebruikt op een toets

Een mening is altijd waar.

1. Juist
2. Onjuist

Hoe wordt de directe oorzaak ook wel genoemd

1. Geschreven
2. De aanleiding
3. De conclusie
4. De gebeurtenis