De Reformatie_11/12 oktober 2020_Havo 2

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 2

De Reformatie 

Havo 2

Reformatie (1)

• Betekent hervorming

• In dit geval hervorming van de katholieke kerk

• Begint aan het einde van de middeleeuwen, in de 15e eeuw

• Protesteren tegen de macht en rijkdom (o.a. door aflaten) van de katholieke kerk

Reformatie (2)

• Belangrijkste hervormers: Maarten Luther en Johannes Calvijn

• In 1517 komt Luther met 95 stellingen (vooral tegen aflaten)

• Hij hoopt dat de Paus mee wil denken en de Kerk zal hervormen

• Luther wordt echter door de Paus in de ban gedaan

Waarom heeft Luther succes?

• Door de uitvinding van de boekdrukkunst kunnen de teksten van Luther snel worden gekopieerd en verspreid.
  
• Luther wordt gesteund én beschermd door machtige Duitse vorsten.
• De ideeën (van eenvoud en soberheid) spreken veel arme gelovigen aan.
• Veel gelovigen zijn het niet eens met de aflaten: Luther durft er iets van te zeggen.

Gevolgen van de reformatie

• Splitsing in de christelijke kerk (1517): ontstaan van de protestantse kerken (ook wel: hervormde- of gereformeerde kerk) naast de katholieke Kerk

• Protestantse kerk spreekt veel (arme) mensen in West-Europa aan.

• Vervolging van protestanten (ketters)
  

Wat zijn gevolgen van de reformatie?

1. Katholieken worden vervolgd
2. Er komt een splitsing in de kerk
3. Ontstaan van het protestantisme
4. De protestantse kerk sprak rijke mensen aan

Wat is "reformatie"?

1. hervormen
2. refreshen
3. vernieuwen
4. verbeteren

Waarom is Luther zo succesvol?

Huiswerk

- Maak bij 3.5.2 het volgende:

• Invulsamenvatting
• Opdracht 3

Katholieke kerk (1)

• Christelijke kerk

• Staat onder leiding van de Paus in Rome (vandaar ook wel: Rooms-Katholieke Kerk)

• Hiërarchisch: er is een duidelijke leider en indeling van macht

• De mis (kerkdienst) en de Bijbel zijn in het Latijn

Katholieke kerk (2)

• Er staan beelden in de kerk

• Deze beelden (van bijvoorbeeld heiligen) worden soms ook vereerd

• Ook relieken (overblijfselen van heiligen) worden vereerd

• Er zijn magische handelingen en rituelen, zoals: wijn/bloed en brood/lichaam

Protestantse kerk

• Christelijke kerk

• Er is geen duidelijke leider

• De mis (kerkdienst) en de Bijbel zijn in de volkstaal

• Geen beelden en/of verering van heiligen en relieken (is afleiding)
  
  

• Sobere handelingen

• Kerk is niet rijk

Protestantse kerk of Katholieke kerk?

Verering van heiligen

1. Protestantse kerk
2. Katholieke kerk

Protestantse kerk of Katholieke kerk?

Verering van relieken

1. Protestantse kerk
2. Katholieke kerk

Protestantse kerk of Katholieke kerk?

De Paus is de leider

1. Protestantse kerk
2. Katholieke kerk

Protestantse kerk of Katholieke kerk?

Sobere handelingen

1. Protestantse kerk
2. Katholieke kerk

Misstanden in de kerk

1. De aflatenhandel 

- Mensen konden zich vrijkopen

- Geld ging naar eigen zak van de geestelijken 

2. De bijbel werd verkeerd gebruikt

- De bijbel werd verkeerd vertaald 

Maarten Luther (1483-1546)

- Duitse monnink die grote moeite had met de aflaten en levensstijl van de geestelijken.
- Veel aanhangers in Duitsland.

- Geen predestinatieleer

Johannes Calvijn (1509-1564)

- Zwitserse hervormer die vond dat beelden niet in de Kerk thuishoorden. 

- Veel aanhangers in Nederland

- Predestinatieleer

Welke van de stellingen is juist?

1 Toen Luther zijn stellingen bedacht wilde hij een
nieuwe kerk beginnen.

2 De Paus wilde wel met Luther praten over zijn
ideeën.

1. Alleen 1 is juist
2. Alleen 2 is juist
3. Beide zijn juist
4. Beide zijn onjuist

Geef een omschrijving van het begrip "Reformatie"

Maarten Luther is het niet eens met de grote rijkdommen van de Kerk en de geestelijken.

Op welke manier kwam de Kerk aan haar rijkdommen?

1. Mensen kochten hun zonden af met een aflaat.
2. Mensen handelden met de Kerk.
3. De Kerk veroverde rijke gebieden.
4. Mensen hadden medelijden met Kerk en gaven geld.

Karel V

• Keizer Heilige Roomse Rijk
  
  
• Roomse Rijk --> Bestuurd door keurvorsten
  
  
• Strenggelovig
  
  
• Wilde Luther verbannen 

Edict van Worms

• 1521
  
  
•  Kerkelijk bevel tot wereldlijke verbanning van Luther
  
  
• Luther is vogelvrij

Vrede van Augsburg

• 1555

• Vorst mocht geloof in zijn gebied bepalen 

• Vrede tussen Duitse vorsten en Karel V

Wie zie je op de foto?

1. Karel de Kale
2. Karel de Kleine
3. Karel V
4. Karel de Grote

In welk jaar werd de vrede van Augsburg getekend?

De Nederlanden waren tot 1555 onderdeel van het rijk van ....

1. Karel de Grote
2. Karel V
3. Filips II
4. Willem van Oranje

In welk jaar vond het edict van Worms plaats?

Beginnen aan opdrachten

• Eerste 10 minuten stil 
• Mensen met vragen over de toets kunnen naar het bureau komen 

- Maak bij 3.5.3 het volgende:

• Invulsamenvatting
• Opdracht 4b, 4c, 4d
• Opdracht 7

Huiswerk

- Maak bij 3.5.3 het volgende:

• Invulsamenvatting
• Opdracht 4b, 4c, 4d
• Opdracht 7

Voor wanneer?

18 november 3e uur