Les 9 "Koningen, kastelen en kruistochten: God wil het!"

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 1

Welkom bij Geschiedenis

1. Huiswerk vergelijken

2. Leerdoelen

3. Koningen, kastelen en kruistochten:

God wil het!

Betrouwbaarheid van bronnen:
Welke vragen moet je stellen?

Betrouwbaarheid van bronnen

De vraag of je de informatie uit een bron kunt geloven, is een probleem waarmee je bij het vak geschiedenis voortdurend te maken hebt. Veel bronnen bevatten onjuiste informatie. Een schrijver kan informatie achterhouden, verdraaien of verkeerd uitleggen. Er zijn hulpvragen om betrouwbaarheid te controleren. Je moet letten op drie dingen:

Vraag 2

Hoe is de maker van de bron aan zijn informatie gekomen?

Was hij er zelf bij of heeft hij zijn informatie van iemand anders? Hoe minder tussenschakels, des te betrouwbaarder is de bron.

Vraag 1

Wanneer is de bron gemaakt?

Wanneer iemand ooggetuige is, maar iets pas jaren later opschrijft, kan zijn geheugen hem in de steek laten. Hoe minder tijd tussen gebeurtenis en het maken van de bron, des te betrouwbaarder de bron is.

Vraag 3

Wat is de bedoeling van de maker van de bron?

Dit is de belangrijkste maar lastigste vraag. Wil de maker zo goed mogelijk informeren of wil hij juist, met een bepaald doel, informatie achterhouden of verdraaien? Hoe zakelijker en onpartijdiger, des te betrouwbaarder de bron.

Huiswerk

Opdracht 87, 88 en 89 op blz. 142 en 143

Daarvoor heb je blz. 99 en 100 in jouw leerboek nodig!

"Wetenschap en cultuur", bron 18 en bron W12

Werkboek blz. 142 en 143

Leerboek blz. 99 en 100

Leerdoelen

Dit kan je na deze les:

• Je kent de betekenis van de volgende begrippen: kruistocht, kruisvaarders, pelgrim, Byzantijnse Rijk. (R)
  
• Je begrijpt waarom Jeruzalem een heilige stad is voor moslims, joden én christenen. (R)
  
• Je kunt uitleggen waarom christenen bezorgd waren over de christelijke bedevaart naar Jeruzalem in de 11e eeuw. (T1)
  
• Je kunt uitleggen op welke wijze kruisvaarders erin slaagden om Jeruzalem te veroveren. (T1)
  
• Je kunt uitleggen waarom de tocht naar Jeruzalem zo zwaar was voor kruisvaarders. (T1)
  
• Je kunt uitleggen of kruisridders toleranter of juist minder tolerant waren dan islamitische heersers. (T2)

Tijd van de steden en staten

1000 n. Chr. - 1500 n. Chr.

Jeruzalem, 

een heilige stad

Moslims, christenen en joden leefden vreedzaam samen.

Ook christelijke pelgrims uit Europa waren eeuwenlang welkom!

Kalief al-Hakim

Minder tolerant tegenover christenen!

Christelijke pelgrims uit de stad!

1009: liet de Heilig Grafkerk verwoesten, die boven het graf van Jezus gebouwd was. (Inwoners van Jeruzalem reageerden geschokt)

Leerboek blz. 116

Een brief aan de paus

Een Turks-Islamitisch volk (Seldjoeken) veroverd het Midden-Oosten en ook Jeruzalem! 

Bedreiging voor het christelijke Byzantijnse Rijk, waardoor de Byzantijnse keizer om hulp moest vragen aan Rome (op het juiste moment)! 

Paus Urbanus II

1095: De Byzantijnse keizer stuurde een brief aan paus Urbanus II. Hij vroeg de paus om Europese vorsten en ridders aan te sporen hem te helpen tegen de Seldsjoeken.

Leerboek blz. 116

God wil het!

Urbanus II deed een oproep aan de Europese christenen, maar niet om de Byzantijnse keizer te helpen. Hij riep hen op om een gewapende pelgrimstocht naar Jeruzalem te maken om de stad te "bevrijden" van de moslims.

Rode kruizen op hun kleding.

Europese joden waren de eerste slachtoffers.

1099 bereikten de kruisvaarders Jeruzalem en veroverden de stad!

Paus Urbanus II 1095

"Een goddeloos volk is het Heilige Land van de christenen binnengevallen. Ze doden christenen en vernielen de kerken. Als u deze ongelovigen niet tegenhoudt, zal Jeruzalem verloren gaan. Daarom smeek ik u, rijk en arm, ga naar het Heilige Land. U hoort mijn stem, maar het is Jezus die spreekt. Wie onderweg of in strijd met de ongelovigen sterft, zal als beloning in de hemel komen. Uw familie hoeft geen belasting te betalen." 

Leerboek blz. 117

Opdracht: Levenslijn Kruistochten

Paus Urbanus II 1095

In de elfde eeuw zag de paus zich genoodzaakt het christelijke volk toe te spreken. In zijn toespraak riep hij op om samen naar Jeruzalem te trekken om daar de moslims  te verdrijven. 

In deze werkvorm ga je kijken hoe de relatie tussen christenen en moslims in de vroege en late middeleeuwen eruitzag. 

Stap 1

Op de volgende pagina staan een aantal jaartallen en bijbehorende gebeurtenissen. Lees ze eerst allemaal door.

Stap 2

Vraag jezelf af hoe de hoofdpersonen, een christen en een moslim, op elke gebeurtenis gereageerd zouden hebben. 

Heel erg blij is +5, neutraal is 0 en niet blij is -5, maar alles er tussenin is ook mogelijk!

Stap 3

Zet een punt of een kruisje in de grafiek. Neem voor de christen de kleur rood en voor de moslim blauw.

Stap 4

Als je alle jaartallen hebt gehad, verbind je de punten met elkaar. Zo krijg je een rode levensgrafiek van de christen en een blauwe levensgrafiek van de moslim.

Levenslijn Kruistochten

Wat heb je vandaag geleerd?

Wat gaan we volgende keer doen?

Koningen, kastelen en kruistochten:

5.4 De kruistochten