Grammatica redekundig ontleden 3 havo

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

TIP: oefenen, oefenen, oefenen

Wat is géén leesstrategie (= manier van lezen)?

1. oriënterend lezen
2. zoekend lezen
3. globaal lezen
4. activerend lezen

Lees onderstaande leessituaties. Welke leesstrategie pas je toe?

Situatie 1: 

Om 07.00 uur valt de krant door de brievenbus. Voordat je naar school gaat, wil je snel weten wat het belangrijkste nieuws is. 

Situatie 2: 

Voor biologie moet je een werkstuk maken over klimaatverandering. Je hebt op een internet een tekst gevonden over het klimaat. Je wilt weten of je de tekst kunt gebruiken.

Situatie 3: 

Je hebt morgen een toets over politieke besluitvormingen. Je leest de tekst in je boek maatschappijleer.

Situatie 4:

Je wilt een pretpark bezoeken en bent benieuwd naar de prijzen. Je bezoek de website van het pretpark.

Orienterend lezen

Globaal lezen

Precies lezen

Zoekend lezen

Kritisch lezen

Hoofdzaken vind je...

1. inleiding, slot
2. inleiding, kernzinnen, slot
3. inleiding, middenstuk, slot
4. inleiding, middenstuk, kernzinnen

Wat is het beeld en wat is het object?
Je kamer lijkt wel een zwijnenstal!

1. beeld= zwijnenstal object= je (vieze) kamer
2. beeld=je kamer object= zwijnenstal
3. beeld= zwijnenstal object = zwijnenstal
4. beeld= je kamer object= je kamer

Object

Beeld

kom gauw jeroen zit in de kantine

Sleep de leestekens naar juiste plaats

HOOFD-

LETTER

HOOFD-

LETTER

.

.

?

?

!

!

,

,

Ezra vroeg of we ook een nieuwjaarsduik moesten nemen?

1. leestekens/hoofdletters zijn goed geschreven
2. leestekens/hoofdletters zijn fout geschreven.

De man fluisterde: "Ik kan niet meer".

1. leestekens/hoofdletters zijn goed geschreven
2. leestekens/hoofdletters zijn verkeerd geschreven.

Als je nog vragen hebt, kun je die straks aan mij stellen.

1. De leestekens kloppen.
2. De leestekens kloppen niet.

Welk van ondertaande woorden missen hoofdletters? 

Met hoofdletters

Geen hoofdletters

kerstvakantie

stille oceaan

het stadhuis

hollywood

midden oosten

tweede kamer

vereniging natuurmonumenten

noorderlicht

mevrouw. c. de haan

paasei

boeddhisme

Zinsontleding

1. Hoe noemen we deze grammatica ook wel?

2.Welke stappen moet je nemen bij het ontleden van zinnen?

3. We ontleden hele zinsdelen en delen van zinsdelen. Hoe?

1.  Persoonsvorm
   
2. Zinsdelen
   
3. Gezegde werkwoordelijk/naamwoordelijk
   
4. Onderwerp
   
5. Lijdend voorwerp
   
6. Meewerkend voorwerp
   
7. Bijwoordelijke bepaling of  voorzetselvoorwerp?

STAPPENPLAN ZINSONTLEDING

Wat is waar?

Tijdens het schoolfeest draaide een bekende dj fantastische muziek.
Deze zin bestaat uit ...

1. 2 zinsdelen
2. 3 zinsdelen
3. 4 zinsdelen
4. 5 zinsdelen

Van der Dam / heeft / 2K2 / een online les / gegeven. 

Van der Dam heeft een online les gegeven. 

Van der Dam heeft 2K2 een online les gegeven. 

Van der Dam heeft 2K2 een online les gegeven. 

Van der Dam heeft 2K2 een online les gegeven. 

Van der Dam heeft 2K2 een online les gegeven. 

werkw. gezegde

onderwerp

persoonsvorm

zinsdelen

lijdend voorwerp

meewerkend voorwerp

Voorzetselvoorwerp (vv)

Een voorzetselvoorwerp begint altijd met een vast voorzetsel.

Een voorzetselvoorwerp komt voor bij werkwoorden met een vast voorzetsel.

Het voorzetsel verbindt het voorzetselvoorwerp met het gezegde.

Bijwoordelijke bepaling (plaats/tijd)

De bijwoordelijke bepaling beantwoordt vragen als:

• Wanneer?
• Waarom?
• Waar?
• Hoe?
• Hoelang?
• NIET WIE OF WAT: wel  MET wie of wat!

Martijn, de beste leerling uit de klas, had een tien voor zinsontleden.

In bovenstaande zin is “Martijn” het onderwerp.

1. Juist
2. Niet juist

Is dit een meewerkend voorwerp?

'Heb jij een voldoende van de docent gekregen?'

1. Wel een meewerkend voorwerp
2. Geen meewerkend voorwerp

De rode brandweerauto staat (voor ons huis)

1. voorzetselvoorwerp
2. bijwoordelijke bepaling

In de lente beginnen alle vogels een nest te maken voor hun jongen.
Wat is het meewerkend voorwerp?

1. voor hun jongen
2. beginnen
3. alle vogels
4. een nest

Voorzetselvoorwerp of bijwoordelijke bepaling?
Wij fietsen door Voorburg.

1. door Voorburg = vzv
2. door Voorburg = bwb

Wat is het lv?
Volgende week gaan we naar Frankrijk.

1. volgende week
2. gaan
3. naar Frankrijk
4. er is geen lv

Maartje heeft bij de Primark een jas gekocht. Het lijdend voorwerp is....

1. Maartje
2. bij de Primark
3. een jas
4. heeft gekocht

Bedenk zelf een zin met een lijdend voorwerp. Geef aan welk deel het lv is.

Waar of niet waar:
Een bijvoeglijke bepaling is een zinsdeel

1. waar
2. niet waar

Wat is een voorzetselvoorwerp?

1. Een woord waar een voorzetsel voor staat.
2. Een onderwerp dat met een voorzetsel begint.
3. Een zinsdeel dat begint met een voorzetsel dat 'vast' bij een ww hoort.
4. Een zinsdeel waar een voorzetsel in staat.

VZV of BWB?

Wij vertrouwen op uw medewerking.

1. Op uw medewerking = vzv
2. Op uw medewerking = bwb

Wat is het meewerkend voorwerp in de zin: De docent Nederlands gaf de leerling een negen voor zijn toets.

1. de docent
2. de leerling
3. gaf
4. voor zijn toets

VZV of BWB?

Ik slaap het liefst tussen een hoop knuffels.

1. tussen een hoop knuffels = vzv
2. tussen een hoop knuffels = bwb

VZV of BWB?

De leerlingen luisteren naar de docent.

1. naar de docent = vzv
2. naar de docent = bwb

Gebiedende wijs 

Gebiedende wijs (1)

... daarmee op!

1. Hout
2. Houd
3. Hou
4. Houdt

Zet de zin in de gebiedende wijs:
Je moet eerst de aardappelen wassen.

Persoonlijk voornaamwoord

Bezittelijke voornaamwoord

Is 'mij' persoonlijk of bezittelijk:
Dat boek is van mij.

1. persoonlijk voornaamwoord
2. bezittelijk voornaamwoord

Hoe

Dit

Van

Gele

Een

Het

Bepaald lidwoord

Voorzetsel

Bijvoeglijk naamwoord

Onbepaald lidwoord

Aanwijzend voornaamwoord

Vragend voornaamwoord

Wie heeft het schoolfeest georganiseerd?
'wie' =

1. aanwijzend voornaamwoord
2. persoonlijk voornaamwoord
3. vragend voornaamwoord
4. bezittelijk voornaamwoord

Noteer de vier vragende voornaamwoorden

De woorden
die, dat, zulke, deze
zijn

1. woorden die met een -d beginnen
2. betrekkelijke voornaamwoorden
3. aanwijzende voornaamwoorden
4. onbepaalde voornaamwoorden

Sleep het juiste bezittelijk voornaamwoord naar het juiste persoonlijk voornaamwoord.

ik

jij

hij

wij

zij (meervoud)

zijn

hun

mijn

onze

jouw

Wat vond je van de les?

1. 
2. 
3. 
4.