Nectar leerjaar 3 hoofdstuk 2

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k
• Leerjaar 3

Het Skelet

- Bouw

- Functies

- Typen beenderen

- Vorm en functie

Het Skelet

Het skelet bestaat uit:

- de romp

- de ledematen

- de schedel

Deze zijn opgebouwd uit meerdere beenderen(botten).

Het Skelet

Functies:

- Stevigheid

- Beweging

- Bescherming

- Vorm geven aan lichaam

Het Skelet

2 verschillende soorten botten:

- Pijpbeenderen

- Platte beenderen

Het Skelet

Vorm en Functie

Verschillende dieren lopen op verschillende manieren

Je hebt:

- zoolgangers

- teengangers

- topgangers

Kraakbeenweefsel en beenweefsel

Het weefsel van je beenderen bestaat uit cellen met daaromheen tussencelstof.

Tussencelstof bestaat uit: kalkzouten en lijmstof.

Kraakbeenweefsel en beenweefsel

Bij kraakbeenweefsel is de tussencelstof buigzaam maar stevig.

Bij beenweefsel is de tussencelstof niet buigzaam maar wel extra stevig.

Kraakbeenweefsel is extra buigzaam doordat het meer lijmstof heeft dan kalkzouten.

Beenweefsel heeft meer kalkzouten dan lijmstof.

Kraakbeenweefsel en beenweefsel

Kraakbeenweefsel is hierdoor buigzaam maar breekt niet snel.

Beenweefsel is hier door sterker en steviger, maar kan ook sneller breken.

Kraakbeenweefsel en beenweefsel

Het skelet van een baby bestaat vooral uit kraakbeenweefsel.

Het skelet van een bejaarde met name uit beenweefsel.

Naarmate je ouder wordt, wordt je kraakbeenweefsel vervangen voor beenweefsel.

Wat zijn de functies van het skelet?

Je hebt twee typen beenderen. Welke zijn dit?

Noem een voorbeeld van een teenganger.

Botten kunnen bestaan uit twee soorten stoffen weefsel. Beenweefsel en....

Uit welke twee onderdelen bestaat tussencelstof?

Lijmstof maakt je bot .....

Welke vorm moet je wervelkolom hebben?

Hoofdstuk 2.4 Blessures

Wat is een blessure?

• Een blessure is een beschadiging aan botten, gewrichten of spieren.
  
• Ook overbelasting kan een blessure opleveren.
  
• Overbelasting ontstaat door spieren of gewrichten te lang of te zwaar te gebruiken.
  
• Blessures ontstaan tijdens sporten, maar ook bij ongelukjes in en rond het huis.
  

Soorten blessures aan botten en gewrichten.

Botbreuk: Het bot is gebroken en de arts moet de botstukken dan zetten.

Ontwrichting: De gewrichtsknobbel schiet uit de gewrichtskom, de arts duwt dit weer goed.

Verstuiking: De gewrichtsbanden en het gewrichtskapsel rekken te ver uit, het wordt dik en moet gekoeld worden. Een arts is niet noodzakelijk.

Knieblessure: 

Een voetbalknie ontstaat door een gescheurde of een gerafelde meniscus.

• Gerepareerd met een kijkoperatie, herstel duurt maanden.
  

Gescheurde gewrichtsband: 

• een buitenste gewrichtsband (knieband) of een kruisband scheurt in of af: Meestal is het de voorste kruisband.
• Gerepareerd met een kijkoperatie, herstel kan een jaar duren.

Soorten spierblessures

Spierpijn:

Er zitten teveel afvalstoffen in de spier.

Spierkramp en spierscheuring:

• De spier trekt zich plotseling te sterk samen, als je niet stopt kan hij scheuren.

Een zweepslag is zo'n plotselinge scheuring.

KneuzingSpiercellen en bloedvaatjes van de spier zijn beschadigd. 

• Je krijgt een bloeduitstorting (blauwe plek).

Blessures voorkomen

Kleding en beschermende middelen.

Bijvoorbeeld: 

• goede schoenen, helm en bitje.
  
• Intapen voor extra stevigheid.
  
• Warming-up voor extra bloed in de spieren.
  
• Cooling-down om afvalstoffen af te voeren.
  

Wat voor blessure is dit?

1. Botbreuk
2. verzwikking
3. ontwrichting
4. verstuiking

Welke blessure
is dit?

1. Voetbalknie
2. Ontwrichting
3. Verstuiking of Verzwikking
4. Botbreuk

Welke blessure
is dit?

1. Voetbalknie
2. Ontwrichting
3. Botbreuk
4. Zweepslag in de kuit

Welke blessure
is dit?

1. Voetbalknie
2. Ontwrichting
3. Botbreuk
4. Zweepslag

Een tennisarm is een voorbeeld van een blessure van

1. een gewricht
2. een pees
3. een weefsel

Een blessure is een kenmerk van overtraining

1. Eens
2. Oneens

Welke blessure zie je hier?

1. een botbreuk
2. een spierscheuring
3. een ontwrichting
4. een verstuiking

Wat is een blessure?

1. Een beschadiging dat je krijgt tijdens het sporten
2. Een beschadiging dat je krijgt door een ongezonde leefstijl
3. Een beschadiging aan je longen
4. Een beschadiging aan je botten

Wat is geen blessure?

1. verstuikte enkel
2. schouder uit de kom
3. hoofdpijn
4. gebroken arm

Wat voor blessure zien we hier?

1. Botbreuk
2. Ontwrichting
3. Verstuiking
4. Voetbalknie

een blessure is een beschadiging aan ...

1. Een bot
2. Een spier
3. Een gewricht

Een kneuzing is een blessure aan je..........

1. botten
2. spieren
3. gewrichten

wat is een blessure aan het bot?

1. kneuzing
2. ontwrichting
3. bloeduitstorting
4. blauwe plek

ZOOGDIEREN KUN JE INDELEN IN ZOOLGANGERS, TEENGANGERS EN TOPGANGERS.
WAAR VALT EEN PAARD ONDER?

1. TEENGANGER
2. ZOOLGANGERS
3. TOPGANGERS
4. GEEN VAN ALLE

Is een geit een Topganger, teenganger of een topganger?

1. Topganger
2. Teenganger
3. Zoolganger

Is de giraffe een zoolganger, een teenganger of een topganger?

1. Zoolganger
2. Teenganger
3. Topganger

Een beer is een.........

1. Topganger
2. Zoolganger
3. Teenganger

Dit is een

1. Teenganger
2. topganger
3. zoolganger