Grieken 2a

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

Grieken 2a

Inhoud

Herhaling

Uitleg

Opdrachten

Herhaling

Hoe zag Athene eruit?

Beantwoord de vragen

• Waarom ontstaat er een cultuur rondom de Indus?
• Welke leefwijze hadden de bewoners van de Induscultuur?
• Waarom vervalt de Induscultuur?

5 min om huiswerk na te kijken via link in SOM

De Oude Grieken

Ontwikkeling van...

 - verschillende bestuursvormen (denken over politiek)

Wat is een polis?

1. Een Griekse provincie
2. Een Griekse stad buiten Griekenland
3. Een stad met een eigen bestuur
4. Een Griekse burger in de politiek

Waarom was Griekenland verdeeld in verschillende poleis?

1. De Grieken voerden veel oorlogen met elkaar.
2. De verschillende poleis spraken andere talen.
3. Het landschap zorgde ervoor dat communicatie lastig was.
4. De Grieken konden dan beter handelen.

Vandaag

- 

Poleis zijn onafhankelijk. Dit betekent dat...

1. Zij hun eigen Olympische Spelen organiseren
2. Zij allemaal hun eigen goden hebben
3. Zij hun eigen wetten en regels mogen maken
4. Zij hun eigen taal spreken

De oude Grieken

• Griekenland was verdeeld in verschillende poleis.

• Deze poleis werden op verschillende manieren bestuurd.

Griekenland

Door de geografie van Griekenland was het in de Oudheid lastig om één staat met één regering te vormen. Er waren tientallen kleine staten die je bijna allemaal vanaf de zee kon bereiken. Dorpen werkten zo nu en dan samen. We noemen die kleine Griekse landjes stadstaten - Polis.

democratie

oligarchie

tirannie

aristocratie

monarchie

het volk regeert

weinigen regeren

een onwettig alleenheerser regeert

de besten regeren

geboorte bepaalt wie regeert

Maak opdracht 4 en 7abc van 2.1

Bestuursvormen bij de oude Grieken

• Oligarchie: Een vorm van bestuur door een kleine groep machtige en rijke mensen.

• Verschil met aristocratie?

• bij aristocratie zijn het edelen die de macht hebben bij oligarchie hoeft dat niet zo te zijn. 

          Tirannie

Tiran = alleenheerser

In nood kregen de Grieken soms een tiran

Athene

Steden werden veelal gebouwd op een heuvel. Zo was de stad goed te verdedigen. Athene lag ook omringt door bergen, zo kon het een onafhankelijke staat vormen met een eigen regering. Toch hadden de Grieken het gevoel dat ze bij elkaar hoorden.  Ze spraken allemaal Grieks en hadden dezelfde goden. Toch hadden ze geen vorst die over alle Grieken heerste.

De Atheense democratie

• In Athene ontstond de eerste democratie.
• Bij een democratie neemt het volk de politieke beslissingen.
• Alleen vrije mannen hadden burgerschap, waren vrij en gelijk, en mochten dus politiek meebeslissen (stemmen en spreken).
• Om mee te mogen beslissen moet je aanwezig zijn = directe democratie.

Edelen

De Grieken dachten niet dat de macht afkomstig was van de goden. De Grieken vonden dat burgers zelf konden beslissen over het bestuur van hun stadstaat.  Ze regelden zelf hun politiek. 

In de begintijd hadden edelen de macht.  Zij waren rijk genoeg om wapenrusting te kopen. 

Tiranie

Soms greep één edelman met geweld de macht in een polis.  De Grieken noemden zo iemand een tiran. Hij was een alleenheerser die zich niets van burgers aantrok. Vaak werden zij weggejaagd of gedood, omdat zij de vrijheden afpakten. 

Het einde van onafhankelijkheid

Een belangrijke politicus was Perikles. Hij kon de volksvergadering veelal overtuigen van zijn ideeën. Hij kreeg hierdoor veel macht en veel van zijn plannen werden uitgevoerd. Perikles wilde iedere inwoner van Athene laten meebeslissen. Toch gold dit niet voor iedereen. Slaven, mensen die niet in Athene waren geboren en vrouwen hadden geen burgerrecht. 

In 146 v. Chr. werden de Griekse stadstaten veroverd door de Romeinen. Daarmee kwam een einde aan hun onafhankelijkheid en werd het een provincie van het Romeinse Rijk.

De Griekse wereld kende vijf bestuursvormen 

Monarchie 

Tirannie 

Aristocratie 

Democratie

Oligarchie

• Maak een placemat en beschrijf de bestuursvorm

Huiswerk