Les 1 Aanpassing zachte lenzen

• CL
• Beroepsopleiding

Aanpassing zachte lenzen 

Voordelen: 

- geen mode aspect

- sport, zwemmen

- draagtijd ≈ 15 uur

- comfort

- veiligheid

- aniseikonie

- astigmatisme

- medische indicatie

Aanpassing zachte lenzen

Nadelen: 

- prisma, verticaal tot 2

- multi/bifocaal

- draag en onderhoudsdicipline

- levensduur

- kosten

Standaard aanpasregels zachte lenzen

De alle belangrijkste gegeven voor het 

aanpassen van zachte lenzen is 

de sagitta van de cornea.

Een sagittaal vlak verdeelt het lichaam in 

een linker- en in een rechterdeel. 

Op basis van de sagita zou het alle beste

zijn (maar helaas nog niet mogelijk)

Richtlijnen tabel altijd hiermee beginnen 

Richtlijnen tabel altijd hiermee beginnen 

In volgorde van belangrijkheid kies je vervolgens de parameters van de (pas)lens:

1.  Diameter

2.  Basiscurveradius (bcr)

3.  Sterkte 

Aanpasregels 

Diameter =  2 mm groter dan de horizontale (de grootste)cornea dia

- dia cornea is 12 mm, dia lens = 12+2=14, bcr= kgem +1 voor hydrogel

- dia cornea is 12 mm, dia lens = 12+2=14, bcr= kgem +0.7 voor SiH

Sterkte lens = gemiddelde refractie op ha 0 ( tot cilinder 0,75)

Aanpassing lens:

- parameters beide ogen gelijk- neem 2 verschillende type lenzen

- bij conventionele (hydrogel) lenzen begin je met de vlakste lens

- bij SiH met de diepste lens

Voorbeeld berekening theoretisch ideale paslens: 

R -2,5 =C -0,5 as 180

K-waarde: 7,80/7,70

Cornea dia: 12/11,5

Paslens hydrogel (afronden naar boven)

Dia 12 + 2= 14,0 mm = dia lens

kgem+1,0 mm = 7,75+ 1= 8,75= 8,80 = bcr lens

Sterkte = gem. refractie S -2,75

Paslens SIH (afronden naar beneden)

Dia12 +2= 14 mm = dia lens

Kgem = 7,75+0,7= 8,45= 8,4 = bcr lens

Sterkte S -2,75

Controle passing

Na 10 minuten

- vragen naar comfort 

-  overrefractie alleen sferisch tot rood/groen monoculair

-  visus

Als je een zachte contactlens plaatst op de cornea dan is de traanlens altijd plan.

Sterkte lens= paslens + overrefractie

Controle passing

Je mag/kan bij een controle zachte lenzen geen fluoresceïne gebruiken, dit trekt in de lens en is dan een voedingsbodem voor bacteriën.

Controle passing

Centrering bij recht vooruitkijken en bij oogbeweging

- rondom ± 1 mm aansluiten

- mag de cornea/limbus niet raken

Notatie

Cent 0 = goed

Cent 1x = lichte decentratie (lensrand buiten limbus)

Cent 2x = decentratie, niet acceptabel ( lensrand komt binnen limbus)

X= temporaal, nasaal, superior, Inferior)

Bijvoorbeeld: De lens centreert iets naar onder  = notatie centr 1i

Controle passing

Diameter lens 

- rondom de limbus ± 1 mm

Notatie

Dia 2+ te groot, moet kleiner

Dia 1+ iets te groot, acceptabel

Dia 0 (gb) goed

Dia 1- iets te klein, acceptabel

Dia 2- te klein, moet groter

Controle passing

Diameter lens 

Let op!  als de lens gedecentreerd is moet je eerst de lens goed positioneren voordat je de diameter beoordeelt

diameter 2+ 

Controle passing

Beweging

Beweging

- moet ± 0,5 mm zijn

- minimum is 0,2 mm

- moet los van de conjunctiva (let op de bloedvatten)

Notatie

Bew2+ te veel, >1 mm

Bew1+ veel beweging, acceptabel

Bew0 (gb) goed

Bew1- weinig beweging, acceptabel

Bew2- te weinig beweging, <0,2 mm

Controle passing

 Push-up test

Notatie

put 2+ = veel kracht nodig voor een beweging

put 1+ = behoorlijke druk nodig voor beweging

put 0 = goed, normale druk nodig

put 1- = lens verschuift al bij lichte druk

put 2- = lens verschuift al bij bewegen ooglid

Push-up test

Met de push up test beoordeel je de bewegelijkheid van de lens.

Subjectieve test.
Via het onderste ooglid de lens omhoog schuiven

Controle passing 

Keratometerbeeld: een positie keratometer makkelijker te zien 

- te diep = beeld voor het knipperen wazig, na de knipperslag helder dan wazig

- te vlak = beeld voor het knipperen helder, na de knipperslag wazig

Notatie

Kmb2+ te diep

Kmb1+ iets diep

Kmb0(gb) normaal

Kmb1- iets vlak

Kmb2- te vlak

Keratometerbeeld. 

Eerste scherp instellen zoals je doet bij het meten 

van de K waardes, pas daarna kun je kijken naar

de passing.

Controle passing 

Knippertest

- beeld na de knipperslag goed dan diepe passing

De Up and Down test

- naar boven en naar beneden kijken, beeld scherp dynamische stabilisatie

Aanpassen torische zachte lenzen 

Torische lens aanpassen als de cilinder = >0,75  dpt

Om het succes van een aanpassing met torische zachte lenzen te voorspellen is er de ‘Becherer Twist" methode. 

In de pasbril de cilinders binoculair tegelijkertijd en tegengesteld verdraaid .

De klant geeft aan wanneer het beeld onacceptabel wordt

Bij beginnende presbyopie meer visusklachten met lezen 

Becherer Twist

- 20 graden per oog – kans succes > 90%

- 15 graden per oog – kans succes = 90%

- 10 graden per oog – kans succes < 70%

- 5 graden per oog – kans succes zeer klein

       Factoren die invloed kunnen uitoefenen op de stabilisatie van de lens:

• De anatomie van de oogleden 
• De ooglidbeweging bij een knipperslag
  
• Cornea topografie
• Het gedrag van de lens op het oog; deze is onder andere afhankelijk van:
  

- de dikte van de lens

- de plaats van het zwaartepunt van de lens

- het watergehalte van de lens

- de elasticiteit van de lens

Ooglidstand 

Het ideale oog voor torische lenzen heeft een relatief grote lidspleet en een normale ooglidspanning.

Cilindercorrectie:

- binnentoric en buitentoric

- lens mag niet (te veel) draaien

Torische paslenzen

- asymmetrie oogleden

- verdraaiing meestal nasaal

- passing te diep = lens vast op een niet te voorspellen as

- passing te vlak = lens verdraait gemakkelijk na de knipperslag

Inclinatie

- als de lens geïnclineerd is kun je geen overrefractie doen

- met de klok mee + additief  

- tegen de klok – subtractief  

Notatie  Let op hier eerst + of -

Incl: +15

Incl: -10

Bestellen (LARS methode)

- Links-additief (erbij tellen)

- Rechts-subtractief (eraf halen)

Inclinatie beoordelen. We kijken in de primaire blikrichting naar de markeringen op de lens. 

Inclinatie gevonden. Maak een smalle spleet en meet de inclinatie met de SL (aflezen graden aan de bovenkant)

Notatie volgens de klok. Hier +15 met de klok mee.

Inclinatie beoordelen

We kijken daarna of de lens stabiel blift na enkele keren knipperen. Je kan controleren of de inclinatie van een lens stabiel is door de lens te verdraaien en te beoordeelt of deze snel terugdraait.

Als de lens geïnclineerd blijft dan bestellen volgens de: 

LARS methode  (LA-RS)

- Links-additief (erbij tellen) met de klok mee 

- Rechts-subtractief (eraf halen) tegen de klok 

Inclinatie en/of rotatie

Inclinatie mag als het stabiel blijft

Tolerantie in rotatie 

- 10graden/C =totaal is acceptabel,   

-of  5 graden naar elke zijde (temporaal/nasaal)

Bijvoorbeeld:  C= 2 dpt,   10/2= 5  tolerantie totaal

- of 5/2= 2,5 graden naar elke zijde (temporaal/nasaal)

Bijvoorbeeld: C = 4 dpt  10/4= 2,5             1,25 graden naar elke zijde tolerantie

Denk ook aan Becherer twist voor de persoonlijke tolerantie.

Inclinatie

Als de lens roteert dan ontstaat er een KC-fout. 

KC (kruis cilinder)–fout 

KC = C x sinα     

Visus bij een verdraaien torische lens neemt af met de kc fout. Bijvoorbeeld KC fout 0,50 dan de visus 0,2 lager.

Wijziging paslens

Na 3 tot 6 weken (in de praktijk sneller) 

Bij verandering van de diameter moet je ook aan de bcr denken.

Vuist regel: dia 0,5 mm groter dan bcr lens 0,2 mm vlakker

                         dia 0,5 mm kleiner dan bcr lens 0,2 mm  dieper 

Belangrijk

Mag niet:

• met lenzen in slapen
  
• wrijven
  
• zwemmen (daglenzen adviseren)
  
• beschadigde lenzen
  
• te lange draagtijden
  

Belangrijk

 Moet:

•  controle
•  lenzen uit bij pijnlijk of rode oog
  
• bij vragen, klachten, problemen = contact met de specialist
  

Belangrijk bij gebruik van Make-up

• allergische reacties
• geen oogschaduw met glinstereffect = cornea beschadigingen
  
• geen Long-lash mascara =haartjes in het oog
  
• eyeliner mag voor of op de wortel van de wimperharen, niet te vet
  
• geen kohlpotlood
  
• lenzen uit dan remover gebruiken

Afleveren van lenzen

- lenzen mee in de houder

- gebruiksaanwijzingen fabrikant mee = verplicht volgens de CE-wetgeving Conformité Européenne

- betalen

- afspraak controle over 2 weken

- kaartnotatie

Lens leren inzetten

-    leren inzetten kwartier per oog
-    lens afspoelen
-    Zachte lenzen in vergelijking met vormstabiele lenzen moeten nauwkeurig verzorgd worden= omdat ze een grotere kans hebben op een micro- bacteriële verontreiniging.

Draagschema

-    beginnen met 2 uur per dag en dan 3 uur extra per dag
-    maximaal 15 uur per dag
-    voor inzetten 15 min wakker
-    30 min voor slapen gaan uitzetten
-    geen middagdutje
-    zonnen of zonnebank geen lenzen

Onderhoud

-    vloeistof passend bij de lenzen
-    elke dag schoonmaken
Lenshouder
- elke dag schoonmaken
- elk half jaar vernieuwen???? 

Dubbel plakken zachte lenzen
-    tussen duim en wijsvinger
-    flink vloeistof
-    nooit  uit elkaar trekken

Lenscontroles

-    passing controleren zoals besproken
-    Je mag/kan bij een controle zachte lenzen geen fluoresceïne gebruiken= dit trekt in de lens en is dan een voedingsbodem voor bacteriën.