Les 06 - Overtuigende tekst schrijven

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 2

Drogredenen en een betoog schrijven

Schrijfvaardigheid §B4

Lesdoelen

Als het goed is, weet je aan het eind van de les:

- hoe een betoog is opgebouwd;

- waar je op moet letten bij het schrijven van een betoog.

Dienstmededeling

Na de vakantie moeten jullie nog één boekverslag maken.

Misschien is het een idee om al in de vakantie te beginnen met het lezen van een boek. 

Stuur mij uiterlijk dit weekend even een berichtje met welk boek je wilt lezen. Ik kan aangeven of het geschikt is of niet. 

Drogredenen

Vorige les hebben we gezien dat het bij argumentatie van belang is dat je geen drogredenen gebruikt.

Er zijn verschillende soorten drogredenen, maar op dit moment onderscheiden we er maar twee: de cirkelredenering en de overhaaste generalisatie.

De cirkelredenering

Van een cirkelredenering is sprake wanneer het argument hetzelfde is als het standpunt.

- Ik vind hem niet zo aardig, want ik mag hem gewoon niet.

- Natuurlijk had ik er een reden voor, anders had ik het niet gedaan.

Overhaaste generalisatie

Bij een overhaaste generalisatie doe je op basis van één of enkele voorbeelden uitspraken over een hele groep.

- Ik ben drie dagen in Londen geweest; het regent daar altijd!

- Er zijn drie mensen overleden aan de coronavaccinatie; laten we stoppen met vaccineren!

Schrijven betoog

De afgelopen lessen hebben we gezien hoe we goede zinnen en alinea's moeten schrijven.

Ook weten we dat er bij een tekst over het algemeen sprake is van een driedeling in inleiding, kern en slot.

Dat is bij een betoog niet anders.

Inleiding betoog

Een inleiding van een betoog bestaat uit drie onderdelen:

- Een opwarmertje: een kort verhaaltje om het onderwerp te introduceren. Denk hierbij aan een anekdote, een stukje actualiteit, een citaat of een vraag.

- Een stukje achtergrondinformatie over het onderwerp; waar gaat de tekst over?

- Je standpunt (kort en krachtig verwoord)

Middenstuk betoog

In je middenstuk van je betoog geef je je argumenten. Je bespreekt ieder argument in een aparte alinea.

Hiernaast gebruik je het middenstuk om tegenargumenten te benoemen en te weerleggen. Zo laat je zien dat je weet dat er ook andere meningen zijn, maar dat die in jouw ogen niet juist zijn.

Slot betoog

Het slot van je betoog is de laatste mogelijkheid om de lezer over de streep te trekken.

- In het slot benoem je je stelling en je belangrijkste informatie in één of enkele zinnen.

- Je sluit af met een uitsmijter: een belangrijke kernachtige boodschap die idealiter terugverwijst naar het opwarmertje.

Stelling

Voor het schrijven van een betoog is het natuurlijk heel belangrijk dat je een standpunt hebt. Ga naar www.schooldebatteren.nl en selecteer een stelling van niveau 2. 

Schrijfplan

Alinea	Tekstonderdeel	Deelonderwerp	Inhoud
1	Inleiding	Opwarmertje, achtergrondinformatie en stelling
2	Middenstuk	Uitwerking argument vóór 1
3	Middenstuk	Uitwerking argument vóór 2
4	Middenstuk	Uitwerking argument vóór 3
5	Middenstuk	Uitwerking argument tegen
6	Middenstuk	Weerlegging argument tegen
7	Slot	Stelling, samenvatting & uitsmijter

Aan de slag

Werk nu aan opdracht 6 tot en met 10 op pagina 230 en 231.

Werk daarna aan het schrijfplan voor je eigen betoog.