Eindpoëzie

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Theorie poëzie 

In de herhaling 2.0

Noem 2 verschillen tussen proza en poëzie.

Zet in goede volgorde van kort naar lang:

1. terzet, kwintet, sextet, octet
2. terzet, distichon, kwatrijn, octaaf
3. distichon, terzet, kwatrijn, sextet
4. distichon, sextet, octaaf, kwatrijn

Daar gaat een haar
Vliegend door de wolk
nee dat is niet raar
maar het kan pijn doen als een dolk

1. gepaard rijm
2. omarmend rijm
3. slagrijm
4. gekruist rijm

Wat is een versregel?

1. Een versje
2. Een regel van 2 zinnen
3. Een regel
4. Een zin

Een klassiek sonnet heeft altijd:

1. eerst 2 kwatrijnen en dan 2 terzetten
2. 14 versregels met elk 5 jambes
3. een wending op inhoud
4. een sextet en een octet

Welke is de alliteratie?

1. Ik hoor de bloemen bloeien
2. De vriendelijke vrouwen vervreemdden
3. Rustige roep van de fazant
4. ... gleden twee smalle witte eenden

Wat is een strofe

1. Een aantal versregels
2. De alinea van de poezie
3. Minimaal 3 versregels, oftewel terzet
4. Het witte stukje tussen versregels

Waar is sprake van assonantie?

1. Dingen die langer duren
2. maar ook ik ben niet eeuwig
3. als een doodsbed verlaten
4. voor het laatst daalt de avond

Vergelijking (met als)

Personificatie

Synesthesie

Metafoor

Metonymia

Die zoon van jou wordt een boom van een vent.

Vergelijking (met als)

Personificatie

Synesthesie

Metafoor

Metonymia

Zo te zien heeft die tomaat hard gesport.

Vergelijking (met als)

Personificatie

Synesthesie

Metafoor

Metonymia

Als het vriest, bind ik mijn ijzers onder.

Vergelijking (met als)

Personificatie

Synesthesie

Metafoor

Metonymia

Mijn hart maakte drie sprongetjes van blijdschap.

Vergelijking (met als)

Personificatie

Synesthesie

Metafoor

Metonymia

Die beer was te groot om van de glijbaan te gaan.

Vergelijking (met als)

Personificatie

Synesthesie

Metafoor

Metonymia

Het viergangen-menu biedt een kleurig palet aan smaken.

Vergelijking (met als)

Personificatie

Synesthesie

Metafoor

Metonymia

Hij vroeg de ouders de hand van hun dochter.

Eufemisme

Understatement

Ironie

Repetitio

Pleonasme

Tautologie

Antithese

Paradox

Hyperbool

Wij hebben onze kat moeten laten inslapen.

Eufemisme

Understatement

Ironie

Repetitio

Pleonasme

Tautologie

Antithese

Paradox

Hyperbool

De boerderij lag eenzaam en verlaten tussen de korenvelden.

Eufemisme

Understatement

Ironie

Repetitio

Pleonasme

Tautologie

Antithese

Paradox

Hyperbool

Rijkdom betekent vaak armoede.

Eufemisme

Understatement

Ironie

Repetitio

Pleonasme

Tautologie

Antithese

Paradox

Hyperbool

Oudere zus tegen broertje: 'Nu maak je toch wel een heel slimme opmerking!'

Eufemisme

Understatement

Ironie

Repetitio

Pleonasme

Tautologie

Antithese

Paradox

Hyperbool

In Nederland regent het 29 van de 30 dagen.

Eufemisme

Understatement

Ironie

Repetitio

Pleonasme

Tautologie

Antithese

Paradox

Hyperbool

'Nee, nee, nee', siste de moeder boos.

Eufemisme

Understatement

Ironie

Repetitio

Pleonasme

Tautologie

Antithese

Paradox

Hyperbool

Zahraa genoot van haar geslaagde succes.

In de file

Eufemisme

Understatement

Ironie

Repetitio

Pleonasme

Tautologie

Antithese

Paradox

Hyperbool

Het voetbalfeest in Liverpool is een beetje uit de hand gelopen: 95 doden.

'Heb jij de nieuwste Spielberg al gezien?' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metonymie
3. metafoor
4. personificatie

'Zij is net een nachtegaal.' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metonymie
3. metafoor
4. personificatie

'De wind huilt door de bomen.' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. metafoor
2. personificatie
3. metonymie
4. vergelijking

'We brachten drie flessen mee naar het feestje.' Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

'De golven aaien de zwemmers'. Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

'Die engel heeft een grote pan soep gemaakt'. Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

'Mijn buurman, een boom van een vent kan zo die muur slopen'. Welke vorm van beeldspraak is dit?

1. vergelijking
2. metafoor
3. personificatie
4. metonymie

Bertus Aafjes – De laatste brief

De wereld scheen vol lichtere geluiden

en een soldaat sliep op zijn overjas.

Hij droomde lachend dat het vrede was

omdat er in zijn droom een klok ging luiden.

Er viel een vogel die geen vogel was

niet ver van hem tussen de warme kruiden.

En hij werd niet meer wakker want het gras

werd rood, een ieder weet wat dat beduidde.

Het regende en woei. Toen herbegon

achter de grijze lijn der horizon

het bulderen – goedmoedig- der kanonnen.

Maar uit zijn jas, terwijl hij liggen bleef,

bevrijdde zich het laatste wat hij schreef:

liefste de oorlog is nog niet begonnen.

(uit: Het gevecht met de muze. Verzamelde gedichten, Amsterdam, Meulenhoff, 1974; oorspr. uit Het gevecht met de muze, 1940)

Wat kun je zeggen over de opbouw ?

Welke vormen van eindrijm zie je? Hoe noem je deze?

Goed opgelet?

Geef in de volgende quizvragen aan welk stijlfiguur erbij hoort.

Een deel van het personeel zal moeten AFVLOEIEN.

1. overdrijving
2. understatement
3. eufemisme

Ik sta hier al EEUWEN op je te wachten!

1. Overdrijving
2. Understatement
3. Eufemisme

Moet ik het nu VOOR DE DUIZENDSTE KEER zeggen? Deur achter je dicht!

1. hyperbool
2. understatement
3. eufemisme

Ik heb je al duizend keer gezegd niet zo te overdrijven

1. Climax
2. Hyperbool
3. Paradox
4. Understatement

Kan er ooit iets goeds uit Drachten voortkomen?

1. Litotes
2. Hyperbool
3. Stroman
4. Retorische vraag

Hij kwam, zag en overwon

1. Drieslag
2. Enumeratio
3. Climax
4. Tautologie

Het is hier een dolle boel en een gekkenhuis

1. Pleonasme
2. Tautologie
3. Anafoor
4. Repetitio

Lionel Messi verdient 5,5 miljoen per jaar. Dat is een aardig inkomentje.

1. Eufemisme
2. Understatement

Mijn neefje wil piloot worden, terwijl het toch niet zo'n hoogvlieger is op school