§1.2 Spanningen in de wereld

• Geschiedenis
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 3

§1.2 Spanningen in de wereld

Huiswerk

Schrijf op in je agenda

Maken opdracht 3 t/m 14 van §1.2

Noem twee belangrijke verschillen tussen de Europese samenleving rond 1820 en die rond 1920

Leerdoelen

Je kunt uitleggen:

- Wat de machtsverhoudingen zijn in Europa rond 1900

- Wat het verband is tussen het nationalisme en de situatie op de Balkan rond 1900

- Waarom de Russisch-Japanse oorlog belangrijk is

- Waarom er een systeem van bondgenootschapen is in Europa

Bekijk de kaart van Europa in 1914. Benoem de verschillen met Europa vandaag de dag.

Filmpje

Nationalisme

Spanningen in Europa

Rond 1900 zijn er 3 oorzaken van grote spanningen:

Nationalisme

Mensen in Europa zijn trots op hun land. Sterker nog, ze vinden zichzelf beter dan andere landen. Dit willen ze graag bewijzen.

Modern imperialisme

Europese landen veroveren gebieden in Afrika. Dit zorgt voor grondstoffen en een afzetmarkt. Om controle in deze gebieden ontstaan vaak conflicten.

Duitsland

Na de oorlog met Frankrijk (1871) wordt Duitsland één land. Dit keizerrijk bezet gelijk Elzas-Lotharingen (Frans gebied). Ook bedreigt Duitsland Groot-Brittannië door nieuwe koloniën in Afrika te stichten.

Wapenwedloop

Frankrijk en Groot-Brittannië zien hun macht bedreigd worden

Duitsland wil juist zijn macht verstevigen

Landen gaan zich voorbereiden op een mogelijk conflict

Zij maken zoveel mogelijk wapens, om de vijand af te schrikken

De Balkan

Eeuwenlang hoort de Balkan tot het Ottomaanse Rijk

De Ottomaanse overheersing wordt echter steeds zwakker

Door het nationalisme willen Balkanlanden zelfstandig zijn

Het Ottomaanse Rijk kan de opstanden niet onderdrukken

Invloed op de Balkan

Rusland en Oostenrijk-Hongarije profiteren van de onrust

Zij steunen opstanden en veroveren zelf stukken land

Zo komt Bosnië in handen van Oostenrijk-Hongarije

Servië (gesteund door Rusland) vindt dat het bij Servië hoort

Rusland en Japan

In Azië azen Rusland en Japan op Korea en Mantsjoerije

Deze gebieden bevatten veel grondstoffen

Japan valt in 1904 Rusland aan en wint de strijd

Voor het eerst verslaat een Aziatisch land een Europees land

Bondgenootschappen

Door de spanningen komt een oorlog steeds dichterbij

Uit bescherming sluiten landen bondgenootschappen

Een klein conflict kan zo een grote oorlog worden

De Centralen

De Geallieerden

Duitsland

Oostenrijk-Hongarije

Ottomaanse Rijk

Groot-Brittannië

Frankrijk

Rusland

Alleen vechten was misschien niet zo'n goed idee. Daarom waren landen bondgenoten van elkaar geworden. Er waren twee bondgenootschappen: de Geallieerden (rood in de kaart) en de Centralen (blauw in de kaart). 

Bekijk de kaart en sleep de vlaggen naar de juiste plek. Was een land neutraal? Sleep de vlag dan naar het groene vak. Klik op de vlag om de naam van het land te zien.

Neutraal

Centralen

Geallieerden

Frankrijk

Duitsland

Rusland

Verenigde Staten

Oostenrijk-Hongarije

Nederland

Groot-Brittannië

Ottomaanse Rijk

Resumé

Pak je schrift

Schrijf voor jezelf op (of bedenk 4 vragen over) wat we deze les besproken hebben

Wie, Wat, Waarom, Wanneer