Spelling 6: met en zonder -n

• Nederlands
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 4

Welkom

Pak alvast je laptop en (online) leesboek.

Zorg dat je startklaar bent. 

                                                    Nederlands vwo 4

Spelling

• Ik kan tel- en bijvoeglijk naamwoorden spellen

(werkwoordspelling, hoofdletters, leestekens, meervoud, verkleinwoorden, streepje en tekens, getallen)

 

Telwoorden

mens + zelfstandig --> n                velen vinden dit lastig. 
andere gevallen niet: 

• bijvoeglijk gebruikt --> vele leerlingen hebben het af, sommige (leerlingen) niet
• dieren/dingen: in de kast liggen er nog vele die van vorig jaar zijn overgebleven
• in de dierentuin vind je sommige die herbivoor zijn, andere omnivoor

Telwoorden

Maar:

• tientallen, duizenden, honderden, miljoenen etc. 

• Er wonen miljoenen mensen in Nederland. 
• Hoeveel dieren daar leven? Ik denk miljarden.

Bijvoeglijk naamwoorden

>1 mens + zelfstandig --> n                doven vinden dit lastig. 
andere gevallen niet: 

• 1 mens --> de dove kon heel goed meedoen in de les
• dieren/dingen: in de kast daar vind je de grote
• in de dierentuin vind je ook best hongerige, als je rond etenstijd langskomt

Bijvoeglijk naamwoorden

maar... stoffelijk bijvoeglijk naamwoorden wel met -n:

• van de ringen kies ik het liefst de zilveren (ringen).
• ik houd van kleren, het meest van katoenen (kleren). 

• houten, wollen, glazen, papieren etc. etc.

Met -n

Zonder -n

Bijvoeglijk gebruikte telwoorden.

Telwoorden met betr. op zaken/dieren.

Zelfstandig gebruikte telwoorden met betr. op personen.

Zelfstandig gebruikte bijvoeglijke naamwoor- den.

Enkele(n) leerlingen hebben het huiswerk niet gemaakt.

1. enkelen
2. enkele

Mijn oma kijkt altijd naar het nieuws voor dove(n) en slechthorende(n)

1. doven + slechthorende
2. dove + slechthorenden
3. doven + slechthorenden
4. dove + slechthorende

Van die schattige puppy's wil ik er wel enkele(n) hebben.

1. enkelen
2. enkele

Van die talentvolle voetballertjes zullen sommige(n) Oranje halen.

1. sommigen
2. sommige

Opdracht

       H7 Spelling: P12

• Maak  opdracht 1/2/3 en 5 (zie planning in NN)
• Klaar? Extra oefenen en leren

Zinsbouw

Ik loop naar school. Ik zie een boom. Ik denk aan de sportschool. Ik zeg hallo tegen iedereen. Ik kijk ze vriendelijk aan. 

Het denken aan sporten doe ik vaak. Het sporten wordt ook vaak besproken op school. Het bespreken zorgt voor veel begrip voor elkaar. 

Zinsbouwvariatie

• Varieer in zinsbouw OPA, POA, AOP

ik loop naar school, loop ik naar school, naar school loop ik

• Varieer in zinslengte

• Zet woorden en zinsdelen die bij elkaar horen dicht bij elkaar

Ik, zei de man van hiernaast vorige week tegen mij, loop graag een rondje hard. x

• Gebruik geen naamwoordstijl 

Het leren voor een spellingstoets is vooral veel oefenen. x

Leertips

• Maak een korte samenvatting van de regels met een duidelijk voorbeeld.
• Maar: schrijf niet alle theorie zomaar over: selecteer.
• Doe dit met pen en papier.
• Maak vervolgens de opdrachten die we nog niet hebben gedaan. Blijf herhalen.
• Klaar voor? Maak de oefentoetsen. 

Voorbeeld

incongruentie : ow + pv zelfde getal

media zeggen

tien procent zegt 

(Aan) de leerlingen wordt gezegd

Voorbeeld

samentrekking : woord weggelaten 

betekenis, getal, functie, plek voor pv --> checken

beknopte bijzin: verzwegen ow --> checken

Langs het buffet lopend, smaakt het eten goed. x

Terwijl ik langs het buffet loop, smaakt het eten goed. 

Voorbeeld

samenstellingen:  -e: 1 van zonnescherm, geen zn rodekool, mv n/s groentesoep, versterking beresterk, geen mv rijstepap

A4'tje, A4-papier, 

baby'tje, cowboytje, 

Zuid-Holland, oer-Hollands, kant-en-klaarmaaltijd,  Max' trainer-coach, oude en nieuwe boeken, in- en uitvoer etc. etc. 

Evaluatie

De hond en de man zijn beide/beiden gek op een goed stukje vlees.

Wat maakt deze zin zo lastig?

tarwebloem

apenrots

langeafstandsloper

ervan opkijken

tosti-ijzer

Huiswerk

• H7 P12 opdracht 1/2/3/5

Toetsstof: 

H7 helemaal

H5: dubbelop, verwijzen, incongruentie, samentrekking

beknopte bijzin, zinnen begrenzen

voorzetselgebruik