§ 3.2 Anticyclisch begrotingsbeleid en structurele hervormingen

• Economie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

§ 3.2 Anticyclisch begrotingsbeleid en structurele hervormingen

Hoe kan de de overheid de economie beïnvloeden?

Kernwoorden:

- conjunctuur

- structuur

- internationale concurrentiepositie

Anticyclisch begrotingsbeleid

De overheid kan negatieve gevolgen van een laagconjunctuur proberen tegen te gaan, door de overheidsbestedingen en/of de belastingen aan te passen: .............................................................................................

Dit heet anticyclisch begrotingsbeleid.

Anticyclisch begrotingsbeleid

De overheid kan negatieve gevolgen van een laagconjunctuur proberen tegen te gaan, door de overheidsbestedingen en/of de belastingen aan te passen: 

Dit heet anticyclisch begrotingsbeleid.

Het begrotingstekort of financieringstekort stijgt echter nog verder in een laagconjunctuur. 

In een laagconjunctuur zijn de inkomsten van de overheid (vooral belastingontvangsten al lager door een lager BBP) en de uitgaven al hoger (door een stijging van overheidssubsidies / toeslagen en uitkeringen). 

 

Door een daling van de belastingen, dalen de inkomsten van de overheid en samen met een stijging van de overheidsuitgaven leidt dit tot een stijging van het financieringstekort en staatsschuld. 

Daarom is het verstandig om in een periode van hoogconjunctuur juist de belastingen te verhogen en / of de overheidsuitgaven te verlagen, zodat overheidsfinanciën weer wat verbeteren.

Structurele hervormingen 

Een structurele aanpassing is een aanpassing aan de structuurkant (= aanbodkant). 

Een belangrijke structurele hervorming is een verbetering van de internationale concurrentiepositie. 

• De internationale concurrentiepositie geeft aan in hoeverre het land kan concurreren met andere landen. De internationale concurrentiepositie wordt in grote lijnen bepaald door de prijs en de kwaliteit van de producten.
  

• Echter, de overheid heeft nauwelijks invloed op onze internationale concurrentiepositie, terwijl dat voor een open economie als die van Nederland erg veel invloed heeft. Een groot gedeelte van onze effetieve vraag komt immers uit het buitenland (export).
  

De internationale concurrentiepositie kan verbeteren door:

• Minder inflatie dan in andere landen. Hierdoor wordt het land relatief goedkoper t.o.v. andere landen en verbetert de internationale concurrentiepositie. Inflatie in de hand houden is een taak van de centrale bank en niet van de overheid.  
  

• Loonmatiging. Door een daling van de lonen (of minder grote stijging dan in andere landen) dalen de loonkosten per eenheid product. Hierdoor kunnen prijzen dalen, waardoor de internationale concurrentiepositie verbetert. 
  

• Loonmatiging. Door een daling van de lonen (of minder grote stijging dan in andere landen) dalen de loonkosten per eenheid product. Hierdoor kunnen prijzen dalen, waardoor de internationale concurrentiepositie verbetert. 
  

• Stijging arbeidsproductiviteit. Hierdoor dalen de loonkosten per eenheid product waardoor de prijzen (kunnen) dalenen de internationale concurrentiepositie verbetert. 
  

• Stijging arbeidsproductiviteit. Hierdoor dalen de loonkosten per eenheid product waardoor de prijzen (kunnen) dalenen de internationale concurrentiepositie verbetert.