11.4 Waarnemen in het heelal

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

11.4 Waarnemen in het heelal

Je leert :

 - met welke technieken je informatie van sterren en planeten kunt verkrijgen

- hoe je de oppervlaktetemperatuur van sterren en planeten kunt bepalen 

Waarnemen in het heelal :

- sterrenkijkers of telescopen 

- sterlicht ontleden ( snelheid of de temperatuur )

- elektromagnetische straling  

Absorptie 

Lens- en spiegeltelescoop

Scheidend vermogen

Het scheiden vermogen geeft aan hoe groot de kleinste details zijn die nog door een telescoop zijn waar te nemen.

Groter scheidend vermogen betekend meer details

Scheidend vermogen vergroten kan door de lens van de telescoop te vergroten

Grootste lens telescoop

 Yerkes Observatorium in Chicago

Lens van 1 m doorsnede

Extremely Large Telescope (VLT) in Chili   4 x 8,2 m

E-ELT 

1,17 miljard euro

Telescopen vroeger en nu

Radiostraling  radio- telescopen - radio astronomie 

Voor nog groter scheidend vermogen wordt radiotelescopen gebruikt

Het stelsel M51

Spectra

De kleuren waar licht uit is 

opgebouw(spectra), worden
zichtbaar door een prisma.

Spectometrie

- welke golflengtes

-intensiteit

Satellietwaarnemingen 

Gamma- en röntgenstraling ( sterexplosies neutronensterren , zwarte gaten)

Intensiteit en temperatuur -spectroscopie 

Wet van wien

Spectraallijnen

Omdat sommige straling wordt geabsorbeerd in de gassen rond de zon zien wij op aarde niet alle golflengtes van het zichtbaar licht.

absorptielijnen ( voor bepaalde gas kenmerkende golflengte )

waterstof en helium