BKth 1.7 Grammatica

• Nederlands
• Middelbare school
• vmbo t, mavo, havo
• Leerjaar 1

1.7 Grammatica

Je leert:

- een zin te verdelen in zinsdelen;

- de persoonsvorm in een zin te vinden;

- het onderwerp in een zin te vinden.

Welke onderdelen van ontleden ken je al?

Hoe vind je de persoonsvorm?

Persoonsvorm

Persoonsvorm

Dit zinsdeel kun je aan de volgende dingen herkennen:

- Is een werkwoord.

- Staat in het enkelvoud of het meervoud.

- Staat in de tegenwoordige of verleden tijd.

- Bij een vraagzin staat de persoonsvorm vooraan. 

Je onderstreept de persoonsvorm in een zin.

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin?

De jarige kat krijgt van zijn baasje snoepjes.

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin?

Had je al eerder dit dansje geoefend?

Zinsdelen

Een zin bestaat uit allemaal brokjes informatie:

Gisteren liep mijn zusje snel naar de supermarkt.

wanneer actie    wie         hoe       waarnaartoe

Een brokje informatie noem je een zinsdeel.

Zinsdelen

Een zinsdeel bestaat soms uit 1 woord, soms uit meerdere woorden.

Je gebruikt strepen |     |  om een zin in zinsdelen te verdelen.

Ieder zinsdeel krijgt straks een naam.

zinsdeelproef

	uitleg stap	voorbeeld
1	onderstreep de pv. Zet voor en achter de pv een zinsdeelstreep.	Het stille meisje | wacht | in het lokaal op haar moeder.
2	Het deel voor de pv is altijd één zinsdeel.	Het stille meisje | wacht | in het lokaal op haar moeder.
3	Verander de volgorde van de zin: kijk welke woorden je samen voor de pv kunt zetten.	Op haar moeder wacht Mandy in het lokaal. In het lokaal wacht Mandy op haar moeder.
4	Zet zinsdeelstrepen	Mandy | wacht | in het lokaal | op haar moeder.

Oefenen: opdracht 11

b. Op jouw school kun je vast activiteiten doen na schooltijd. 

c. Bij een debatclub leer je argumenten te gebruiken. 

d. Tijdens een toneelstuk kruip je in de huid van een ander. 

Hoe goed begrijp je de persoonsvorm en de zinsdeelproef?

😒🙁😐🙂😃

Herhaling: Hoe vind je ook alweer een persoonsvorm?

Wat is de persoonsvorm in de volgende zin?
De activiteit past bij jou.

Nakijken: opdracht 12A

1. Ik vertel tijdens het avondeten het liefst flauwe moppen. 

2. Gisteren kwam mijn vader met een mop. 

Wat is het onderwerp?

Ik leer het onderwerp te vinden.

1. Ik
2. leer
3. het onderwerp
4. vinden

Onderwerp

Dit zinsdeel kun je aan de volgende dingen herkennen:

- Heeft hetzelfde 'aantal' als de persoonsvorm (ev of mv).

- Staat meestal direct voor of achter de persoonsvorm.

- wie/wat + pv? 

Je zet O boven het zinsdeel dat het onderwerp is.

Wat is het onderwerp?

De docent vindt dit een heel leuk onderwerp.

Wat is het onderwerp in deze vraagzin:

Wat vind jij van dit onderwerp?

Stappenplan

1. Zet een streep onder de pv.                                      PV

(tijdproef, getalproef)

2. Verdeel de zin in zinsdelen.                               |zinsdeel|

(zinsdeelproef)

3. Zet een O boven het onderwerp.                    |onderwerp|
(Wie/wat + pv?)

O

Oefenen: opdracht 15

a. De serie Brugklas draait een zevende seizoen

c. Met wie zoende jouw vriendje of vriendinnetje stiekem?

Laat weten hoe goed je de lesstof begrijpt.

Makkie! Ik oefen nog wat zelf en dan lukt het.

Ik zou graag nog wat zinnen samen willen oefenen.

Ik zou graag nog wat extra uitleg willen (en dan samen oefenen)

Herhaling: Wat is de persoonsvorm in de volgende zin?
Heb jij ooit meer dan tien baantjes gezwommen?

Herhaling: Alles voor de persoonsvorm is één zinsdeel

1. waar
2. niet waar

Wat is het onderwerp?

Nakijken: opdracht 15

b. De populaire serie toont herkenbare situaties voor 

brugklassers.

d. Moet je altijd meedoen aan een challenge?