3mavo: Gedrag - BS 5: bij mensen

• Biologie
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 3

8.5 Gedrag bij mensen

Wat is dit voor
gedrag

1. territoriumgedrag
2. Broedzorg
3. baltsgedrag
4. imponeergedrag

Wat is dit voor
gedrag

1. territoriumgedrag
2. Broedzorg
3. baltsgedrag
4. imponeergedrag

Welke vorm van gedrag is dit?

1. Voortplantingsgedrag
2. Broedzorg
3. Baltsgedrag
4. Territoriumgedrag

Leren speelt een grote rol

Gedrag wordt

beïnvloed door normen en waarden

Gedrag bij mensen

Aangeboren Aangeleerd?

1. aangeboren
2. aangeleerd

Aangeboren of aangeleerd?

1. Aangeboren
2. Aangeleerd

Aangeboren/aangeleerd

Aangeboren gedag = erfelijke factoren (genen) bepalen gedrag

- wordt bij dieren vaak instinct genoemd

Aangeleerd gedrag = gedrag ontstaan door leren

Gedrag is vaak een combinatie van aangeboren en aangeleerd gedrag.

Bij mensen speelt leren een belangrijkere rol dan bij dieren. 

Aangeboren vs aangeleerd gedrag

Aangeboren

Zuigreflex

Gelaatsuitdrukking

Aangeleerd

Geluidjes, oogcontact en lichamelijk contact zorgt voor sociale ontwikkeling

Aangeboren gedrag

Aangeleerd gedrag

Normen en waarden

Deze veranderen met de tijd. 

Norm of waarde?
Het is niet goed om te liegen.

1. Norm
2. Waarde

Wat is geen voorbeeld van een norm?

1. Opstaan voor een oudere in de bus
2. Je steelt niet
3. Respect
4. Als je teveel wisselgeld krijgt, zeg je dat eerlijk

Communicatie

Is bij mensen ver ontwikkeld. 

Uitgebreide taal. 

Ook muziek, schrijven, film gelaatsuitdrukkingen. 

Gebaren en omgangsvormen

Rolgedrag en rolpatroon

Gedrag dat bij een bepaalde rol hoort = rolpatroon

Sleutelprikkels en supranormale prikels

Wanneer super wordt overdreven = supranormaleprikkel

Sleutelprikkel

Sleutelprikkel -> een prikkel die een vaste reactie veroorzaakt

Sleutelprikkels 

Supranormale prikkels

Rond gezicht

Bolle wangen

Hoog voorhoofd

Grote ogen

Wipneus

Kleine mond

Groot hoofd

Mollig lichaam

Supranormale prikkel

1. Prikkel die steeds dezelfde reactie oproept
2. Een specifieke prikkel voor zenuwcel
3. Sleutelprikkel die zorgt voor een extra sterk respons
4. Prikkel waar je aan gewend raakt en niet meer op reageert

Overeenkomsten	Verschillen
- Beide worden bepaald door erfelijke factoren en aangeleerd gedrag - Beide zijn gevoelig voor sleutelprikkels en supranormale prikkels - Beide vertonen territoriumgedrag, imponeergedrag en dreiggedrag	- Het gedrag bij mensen wordt sterker bepaald door leerprocessen - Mensen kunnen hun gedrag beter beoordelen aan de hand van normen en waarden

Menselijk en dierlijk gedrag

Wat is het verschil tussen aangeboren en aangeleerd gedrag?

1. Aangeboren gedrag ontstaat door leren, aangeleerd gedrag wordt bepaald door genen.
2. Aangeboren gedrag en aangeleerd gedrag zijn hetzelfde.
3. Aangeboren gedrag is alleen bij dieren van toepassing.
4. Aangeboren gedrag wordt bepaald door genen, aangeleerd gedrag ontstaat door leren.