§18.3

• Natuurkunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

Welkom!

Spullen klaarleggen

Laptop dicht laten

Programma

§ 18.2 herhalen en beperken

§18.3 Uitleg

Afmaken §18.2 (indien nodig)

M §18.3

Lesdoelen

Je weet dat ...

• massa's elkaar aantrekken
  
• g de letter is van de zwaartekrachtconstante.
  
• op aarde g = 9,81 N/kg d.w.z. aan elke kg wordt met een kracht van 9,81 N      getrokken door de aarde (de zwaartekracht)
  
• g op andere planeten een ander getal is
• je de zwaartekracht kunt berekenen met Fz = m x g

§18.2 Herhalen en beperken

Het enige wat je van §18.2 moet weten, is hoe je

2 krachten moet 'optellen'

 in 3 situaties:

situatie 1

De 2 krachten wijzen in dezelfde richting.

Situatie 2

De 2 krachten wijzen in tegengestelde richting

Situatie 3a

De 2 krachten werken 'onder een hoek'.

methode 1: De parallellogrammethode

De grootte van Fres bepaal je met een krachtenschaal.

Situatie 3b

De 2 krachten werken onder een hoek.

methode 2: de kop-staart methode

• Verschuif één van de krachten
• Leg 'kop tegen staart'.

Gebruik een krachtenschaal.

Overslaan

Van §18.2

NIET: opgave 55 t/m 59

68 en 70

§18.3 Uitleg

Massa's (voorwerpen) trekken elkaar aan.

Pas bij hele grote massa's (zoals de aarde) is dit merkbaar.

Zwaartekracht

De zwaartekracht is de aantrekkingskracht door een planeet.

Hoe groter de planeet, hoe groter de zwaartekracht.

Zwaartkrachtconstante g

Aarde:       g = 9,81 N/kg (Newton per kilogram)

                     De aarde trekt elke kg met 9,81 N naar zich toe.

                     Fz op een voorwerp van 2 kg → 2 x 9,81 = 19,6 N

                     Fz op een voorwerp van 3 kg → 3 x 9,81 = 29,4 N

Algemeen: Fz = m x g (aantal kg x zwaartekrachtconstante)

Zwaartkrachtconstante g

Maan:        g = 1,62 N/kg (Newton per kilogram)

                     De maan trekt elke kg met 1,62 N naar zich toe.

                     Fz op een voorwerp van 2 kg → 2 x 1,62 = 3,2 N

                     Fz op een voorwerp van 3 kg → 3 x 1,62 = 4,9 N

Algemeen: Fz = m x g (aantal kg x zwaartekrachtconstante)

Zwaartekracht berekenen

Aarde → Fz = m x 9,81              g = 9,81 N/kg op aarde

Maan → Fz = m x 1,62               g = 1,62  N/kg op de maan

Mars → Fz = m x 3,71                 enz.

Jupiter → Fz = m x 24,8

Algemeen → Fz = m x g            g: zwaartekrachtconstante in N/kg

                                                             m: de massa in kg

Grootheden en eenheden

     Voorbeelden:      F = 10 N

                                      m = 15 kg

                                       g = 9,81 N/kg

grootheid	letter	eenheid	letter
kracht	F	Newton	N
massa	m	kilogram	kg
gravitatieconstante	g	Newton per kg	N/kg

Voorbeeld

Een steen van 15 kg ligt op de maan. Bereken Fz.

Gegeven:  m = 15 kg

                      g = 1,62 (opzoeken in tabel)

gevraagd: Fz = ?

formule:     Fz = m x g

invullen:     Fz = 15 x 1,62 = 24,3 N 

Aan de slag

Afmaken §18.2 (indien nodig)

M §18.3