Les: Spijsvertering

Medische basiskennis
Spijsvertering
1 / 43
suivant
Slide 1: Diapositive
SchoonheidsverzorgingMBOStudiejaar 2

Cette leçon contient 43 diapositives, avec quiz interactifs et diapositives de texte.

time-iconLa durée de la leçon est: 120 min

Éléments de cette leçon

Medische basiskennis
Spijsvertering

Slide 1 - Diapositive

Lesdoelen
  • De student kan van alle buikorganen globaal aangeven hoe ze anatomisch ten opzichte van elkaar liggen.
  • De student kent de functie en werking van de spijsverteringsorganen. 

Slide 2 - Diapositive

Welke organen horen bij een spijsverteringsstelsel?

Slide 3 - Carte mentale

Buikorganen
Weet je het nog? 

Benoem de organen die je ziet in de afbeelding.

Slide 4 - Diapositive

Spijsverteringsstelsel
  • Mondholte
  • Keelholte
  • Slokdarm 
  • Maag
  • Dunne darm
  • Dikke darm
  • Anus

Slide 5 - Diapositive

Mondholte
  • Gebit
  • Speeksel
  • Tong
 

Slide 6 - Diapositive

Dysfagie
  • Slikproblemen
  • Vaak onderliggend aan een andere aandoening als: ALS/ MS, gebitsproblemen, stijve keelspieren als gevolg van bestraling of operaties in de mond, algehele achteruitgang/ verzwakking

Slide 7 - Diapositive

Keelholte
Plaats: 
Tussen de huig en het strottenklepje

Plaats strottenhoofd: 
Tussen de keelholte en de luchtpijp

Slide 8 - Diapositive

Slokdarm
Verbinding tussen de keelholte en de maag

Plaats: 
Achter de luchtpijp

Wand van de slokdarm:
  • Slijmvlies
  • Laag bindweefsel
  • Glad spierweefsel
  • Dwarsgestreept spierweefsel
  • Bindweefsel

Slide 9 - Diapositive

Spruw
  • Witte aanslag mondslijmvlies bij zuigelingen.
  • Veroorzaakt door een gist.

Slide 10 - Diapositive

Hernia hiatus
Middenrifbreuk

Oorzaak:

  • Ongeval
  • Verslapping van de spieren
  • Verhoogde buikdruk door fysiek zwaar werk

Gevolg middenrifbreuk: zie volgende sheet.


Slide 11 - Diapositive

Reflux
Brandend maagzuur dat de slokdarm terug invloeit. 

Symptomen: 
  • Keelpijn 
  • Pijn achter het borstbeen.

Slide 12 - Diapositive

Maag
Plaats:
Links in de buik, vlak onder het middenrif

Bouw maagwand:

  • Slijmvlies
  • Drie lagen glad spierweefsel
  • Bindweefsel

Enzymen: protease en lipase

Slide 13 - Diapositive

Functies
Maag:
  • Bewaren van voedsel
  • Kneden van voedsel door peristaltische bewegingen
  • Vermengen van voedsel met maagsap

Maagslijmvlies:
  • Bescherming tegen zoutzuur
  • Maken van een stof die nodig is voor de opname van vitamine B12

Zoutzuur:
  • Doden van bacteriën
  • Beter in laten werken van protease

B12: Belangrijk  aanmaak van rode bloedcellen

Slide 14 - Diapositive

Verdiep je in de volgende aandoeningen van de maag
  • Gastritis (door virus of bacterie)
  • Gastro - enteritis (buikgriep door virus)
  • Maagzweer 

Slide 15 - Diapositive

Dunne darm
Plaats: 
Sluit aan op de maag

Bestaat uit:
  • Twaalfvingerige darm
  • Nuchtere darm
  • Kronkeldarm

Wand dunne darm:
  • Slijmvlies
  • Twee lagen glad circulair spierweefsel
  • Bindweefsel

Slide 16 - Diapositive

Slijmvlies dunne darm
  • In de uitstulpingen van deze plooien zitten de darmvlokken met de darmwandcellen
  • Hier worden voedingsstoffen opgenomen in bloed en lymfe

Bloed:
  • Glucose en aminozuren (via de poortader naar de lever)

Lymfe
  • Glycerol en vetzuren (door chylvaatjes) 

Slide 17 - Diapositive

Enzymen
In de GEHELE dunne darm:

  • Amylase
  • Protease
  • Lipase


Slide 18 - Diapositive

Twaalfvingerige darm
Zure maaginhoud wordt hier geneutraliseerd

Hier komen ...

  • Gal
  • Alvleessap

... de dunne darm in

Slide 19 - Diapositive

Nuchtere darm en kronkeldarm
  • Darmsappen knippen voedseldeeltjes verder op

  • In de kronkeldarm vindt resorptie van voedingsstoffen plaats

Slide 20 - Diapositive

Blinde darm
Plaats:
Tussen de dunne en dikke darm

Wormvormig aanhangsel = appendix

Slide 21 - Diapositive

Dikke darm
Bestaat uit:
  • Blinde darm
  • Karteldarm
  • Endeldarm

Karteldarm bestaat uit:
  • Opstijgende tak
  • Dwars verlopende tak
  • Afdalende tak
  • Sigmoïd

Slide 22 - Diapositive

Dikke darm
Wand van de dikke darm is opgebouwd uit:
  • Slijmvlies
  • Twee lagen glad spierweefsel
  • Bindweefsel

Functies:
  • Verzamelen van onverteerbare resten
  • Onttrekken van vocht aan de spijsbrij

Resultaat -> feces = ontlasting

Slide 23 - Diapositive

Colibacteriën
Functies:

  • Vormen van vitamine B, E, K
  • Zorgen voor rotting en gisting
  • Zorgen voor vertering van cellulose
  • Bevorderen darmperistaltiek

Onvoldoende werking = obstipatie

Slide 24 - Diapositive

Endeldarm / anus
Functies:
  • Verzamelen van ontlasting = feces
  • Uitscheiden van ontlasting

Anus
Bestaat uit twee sluitspieren:
  • Uitwendige willekeurige sluitspier (dwarsgestreept)
  • Inwendige onwillekeurige sluitspier (glad)

Slide 25 - Diapositive

Voedselintolerantie / voedselallergie
Allergie
Afweersysteem speelt een rol doordat er IgE- antistoffen worden aangemaakt. 
Intolerantie
Bepaalde hoeveelheid voedingsmiddel leidt tot een abnormale reactie van het lichaam.

Slide 26 - Diapositive

Verdiep je in de volgende aandoeningen van de darmen
  • Prikkelbare darm ( PDS )
  • Lactose - intolerantie
  • Coeliakie ( gluten overgevoeligheid)
  • Ziekte van Crohn
  • Appendicitis acute (blindedarmontsteking) 
  • Malaena (zwarte kleverige ontlasting -> bloeding hoog in de darmen)

Slide 27 - Diapositive

Wat is niet verstandig om te eten bij een lactose intolerantie?

Slide 28 - Question ouverte

Alvleesklier / Pancreas
Plaats:
Bovenin de buikholte achter de maag

  • Opgebouwd uit klierkwabjes die alvleessap maken met ALLE spijsverteringsenzymen

  • Dit orgaan maakt de grootste hoeveelheid lipase aan

  • Enzymen gaan via een buis naar de twaalfvingerige darm

Slide 29 - Diapositive

Eilandjes van Langerhans
Tussen de klierkwabjes liggen groepjes cellen =  eilandjes van Langerhans

Eilandjes maken twee hormonen:
  • Insuline
  • Glucagon

Deze hormonen zijn betrokken bij de koolhydraatstofwisseling

Slide 30 - Diapositive

Insuline en glucagon
Insuline:
  • Zorgt voor de omzetting van glucose in glycogeen 
  • Wordt opgeslagen in de lever- en spiercellen

Glucagon:
  • Zorgt voor de omzetting van glycogeen (levercellen) in glucose
  • Indien nodig zet adrenaline ook glycogeen om in glucose (lever - en spiercellen)

Slide 31 - Diapositive

Pancreatitis
Ontsteking van de alvleesklier

Slide 32 - Diapositive

Diabetes
  • Type 1
  • Type 2

Alvleesklier is niet in staat insuline te maken of produceert te weinig.

Slide 33 - Diapositive

Lever
Plaats:
Onder het middenrif, rechts van de maag

Lever is donker van kleur door:
  • Galkleurstof
  • Uitgebreide haarvatennet (kleine bloedvaatjes)

Slide 34 - Diapositive

Galblaas en leverpoort
Tussen de twee kwabben zit een groeve en hierin zitten de:
  • Galblaas
  • Leverpoort

Leverpoort:

  • De poortader komt hier binnen
  • De leverslagader komt hier binnen
  • Hier treden de drie leveraderen naar buiten (gaan over in de onderste holle ader)
  • Hier treedt de leverbuis naar buiten (vervoert gal van de lever naar de galblaas)

Slide 35 - Diapositive

Functies lever
Voor de stofwisseling:
  • Opslag van glycogeen -> koolhydraatstofwisseling
  • Bouwt uit aminozuren lichaamseigen eiwitten = assimilatie -> eiwitstofwisseling
  • De lever maakt gal -> vetstofwisseling

Andere functies:
  • Ontgifting
  • Maken van stollingseiwitten met behulp van vitamine K (fibrinogeen en protrombine)
  • Opslagplaats voor glycogeen, vitamine ADEK en ijzer (alleen als het lichaam teveel heeft)

Slide 36 - Diapositive

Galblaas
Plaats:
Rechtsboven in de buik, tegen de onderkant van de lever aan

  • Galblaas maakt geen gal maar is een opslagplaats voor gal

  • Gal wordt via de galbuis afgegeven aan de twaalfvingerige darm = eerste deel van de dunne darm

Slide 37 - Diapositive

Galstenen
Ingedikt galvloeistof door lange tijd stilstaan of ontsteking.

  • Cholestorol stenen
  • Pigment stenen (bilirubine) -> komt het meest voor

Slide 38 - Diapositive

Galblaasontsteking
  • Acute cholecystitis
  • Oorzaak: bijna altijd een galsteen die de af- en aanvoer van galvloeistof afsluit

Slide 39 - Diapositive

Leververvetting
Levercirrose

Sluipend proces ten gevolge van een chronische leverziekte. Er ontstaat littekenweefsel in de lever ten gevolge van het afsterven van de cellen. 

Bloed stroomt steeds moeilijker door de lever -> stuwing in de bloedvaten -> druk poortader neemt toe. 

Gevolg: de lever kan geen schadelijke stoffen meer filteren.

In een vergevorderd stadium leidt dit tot leverkanker.

Slide 40 - Diapositive


Slide 41 - Question ouverte

Stofwisseling
  • Macrostofwisseling
  • Celstofwisseling 

Slide 42 - Diapositive

Volgende keer
Oefenen voor het examen.
Ik zal wat oefentoetsen klaar zetten in Teams. 

Succes!

Slide 43 - Diapositive