BS 1, 2 en 3: Inwendig milieu, De lever en De nieren

• Biologie
• Middelbare school
• vmbo k, t
• Leerjaar 4

Thema 7 BS 1, 2 en 3

Thema 7 

Opslag, uitscheiding en bescherming

BS 1: Constant inwendig milieu

BS 2: De lever 

BS 3: De nieren 

BS 1: Constant inwendig milieu

Doelen:

*Je kunt de beschrijven hoe bij de mens een vrij constant inwendig milieu wordt gehandhaafd. 

*Je weet welke organen betrokken zijn bij de opslag, opname en uitscheiding van stoffen.

 

Het inwendig en uitwendig milieu

Onder het inwendig milieu verstaan we alle wat in het bloedplasma of de weefselvloeistof zit.

De inhoud van de darmen, en de longen en de stoffen die tijdelijk zijn opgeslagen (in o.a. de huid, de lever, de spieren of de botten) behoren tot het uitwendig milieu!!!

Constant houden

Het inwendig milieu wordt op 

3 manieren constant gehouden:

1. Door opname (longen, darmen)

2. Door opslag (beenmerg, spieren, 

     lever en onderhuids bindweefsel)

3. Door uitscheiding (lever, nieren en 

     longen)

Voorbeeld praktijk

Verwarming Raam open

Voorraad

kast

Prullenbak

Koelkast

20 graden

1 ei

1 boterham

1 glas melk

Moeilijke woorden

• Weefselvloeistof
• Inwendig milieu
• Uitwendig milieu
• Opslaan
• Uitscheiden

Werkboek

Maken uit je werkboek:

• Opdracht 1 t/m 4 blz. 144

NIET AF, DAN HUISWERK

BS 2: De lever

Doelen

* Je kunt de verschillende functies van de lever kunnen 

   noemen. 

* Je kunt omschrijven wat hepatitis is.

Ligging en bloedvaten

* De lever ligt rechtsboven in de buikholte.

* Hij ontvangt zuurstofrijk bloed van de leverslagader.

* Via de poortader zijn de darmen verbonden met de lever. De 

   poortader kan (na een maaltijd) veel glucose bevatten.

* Via de leverader stroomt het zuurstofarme bloed weer van de 

   lever weg.

Functies van 

de lever:

* Zet te veel aan glucose in het bloed 

   om in glycogeen en slaat dit op.

* De lever maakt fibrinogeen (plasma-eiwit 

   voor de bloedstolling)

* Produceert gal.

* Breekt afvalstoffen af 

   (o.a. dode rode bloedcellen)

* Breekt overtollige eiwitten af. 

    Hierbij ontstaat de giftige stof 

    UREUM.

* Haalt gifstoffen uit het bloed.

Hepatitis

• Ontsteking van de lever door hepatitisvirus
• Een besmet persoon heeft  den de ziekte Hepatitis 

Hepatitis B

- Via bloed, sperma, vaginaal vocht

- Eerst milde verschijnselen

- Later leverkanker of levercirrose

Voorbeelden uit de praktijk

          Welke processen vinden er plaats als jij gaat sporten?

              (Lichaam wil het interne milieu constant houden)

Longen	Opname	Zuurstof
Longen	Uitscheiding	Koolstofdioxide
Spieren	Afgifte	Glucose
Lever	Afgifte	Glucose

Moeilijke woorden

• Leverslagader
• Poortader
• Leverader
• Glycogeen
• Galbuis
• Afvalstoffen
• Ureum
• Gifstoffen
• Hepatitis

Werkboek

Maken uit je werkboek:

• Opdracht 5 t/m 7 blz. 147

NIET AF, DAN HUISWERK

BS 3: De nieren

Doelen:

* Je kunt de delen van de nieren en van de urinewegen noemen 

*Je kent de functies van de verschillende delen

De ligging en de bloedvaten

* De nieren liggen in de buikholte achter de lever en de maag. 

* Via de nierslagaders stroomt zuurstofrijk bloed naar de nieren.

   Dit bloed bevat veel veel overtollige stoffen  en afvalstoffen. 

   De nieren verwijderen deze stoffen uit het bloed.

* Via de nieraders stroomt het gezuiverde bloed weer weg uit de nieren

Bouw van de nieren

Nierschors en niermerg

* Een nier bestaat uit nierschors, 

   niermerg en nierbekken. 

* Nierschors en niermerg       

   verwijderen niet alleen afvalstoffen 

   uit het bloed, maar ook overtollig 

   water, zouten en schadelijke 

   stoffen. De verwijderde stoffen 

   samen heten 'urine'

* In het nierbekken wordt de urine 

   verzamelt

Samenstelling van urine

Urine bevat water, zouten en afvalstoffen (o.a Ureum)

De samenstelling van urine in niet altijd gelijk.

Als je veel drinkt, bevat de urine veel water en is de urine lichtgeel. Drink je te weinig dan is de urine donkerder van kleur. Ook kunnen er kleurstoffen in de urine zitten.

Voorbeelden uit de praktijk

          Problemen met de nieren

Moeilijke woorden

• Nierslagaders (zuurstofrijk) 
• Nieraders (zuurstofarm)
• Nierschors
• Niermerg
• Urine
• Nierbekkens
• Urineleiders
• Urineblaas
• Urinebuis 

Werkboek

Maken uit je werkboek:

• Opdracht 8 t/m 15 blz. 150

NIET AF, DAN HUISWERK

Waarom wordt de bloedsomloop van de mens een dubbele bloedsomloop genoemd?

1. Omdat alle rode bloedcellen per omloop twee keer door het hart gaan
2. Omdat de bloedsomloop bestaat uit aders en slagaders
3. Omdat het bloed per omloop twee keer door het hart stroomt
4. Omdat het hart zuurstofarm en zuurstofrijk bloed vervoert

Welk bloedvat of welke bloedvaten heeft of hebben kleppen?

1. Slagaders
2. Aders
3. Haarvaten

Hoe heet bloedvat 1? En is dit bloedvat zuurstofarm of -rijk?

1. Longader - Zuurstofarm
2. Longader - Zuurstofrijk
3. Longslagader - Zuurstofarm
4. Longslagader - Zuurstofrijk

Een bloedvat voert bloed van de aorta naar de lever. Tot welktype bloedvaten behoort dit bloedvat?

1. Slagader
2. Haarvat
3. Ader

Welk orgaan is geen uitscheidingsorgaan

1. Longen
2. Nieren
3. Maag
4. Huid

Tekst

Tekst

Uitscheidingsorganen

Koolstofdioxide en water

medicijnen

alcohol

afvalstoffen

Zouten

water

Water, zouten, overtollige vitaminen, afvalstoffen

nier

urineleider

blaas

urinebuis

niermerg

nierschors

nierbekken

Urine wordt gevormd en gaat naar?

1. de nierschors
2. het nierbekken
3. het niermerg
4. de urineleider

Waarom krijgen vrouwen sneller een blaasontsteking dan een man?

De nierslagader bevat meer afvalstoffen dan de nierader.

1. juist
2. onjuist

Blaas

Urineleider

Nier

Nierslagader

Nierader

Aorta

Blaas

Onderste holle ader

Nierslagader

Nierader

Nieren

Urineleider

Urinebuis

De nierader loopt van de nier in de richting van de onderste holle ader

1. Juist
2. Onjuist

Nierslagader

Nierader

Niermerg

Nierschors

Nierbekken 

Urineleider

De juiste volgorde van het uitscheidingsstelsel is...

1. Nieren - Blaas - Urineleider
2. Nieren - Urineleider - Blaas
3. Urineleider - Nieren - Blaas
4. Urineleider - Blaas - Nieren

Bekijk de afbeelding.

In afbeelding 7 is een deel van het uitscheidingsstelsel weergegeven. Op plaats P sluit een niersteen de doorvoer helemaal af.

Wat is het gevolg van deze afsluiting?

1. Er kan geen afvoer van bloed meer plaatsvinden uit deze nier.
2. Er kan geen afvoer van urine meer plaatsvinden uit de blaas.
3. Er kan geen afvoer van urine meer plaatsvinden uit deze nier.