Soorten krachten / krachten in constructies.

• Natuur, ruimte en techniek
• Middelbare school
• vmbo k, g
• Leerjaar 2

Krachten

Leerdoelen

• Je kunt verschillende soorten krachten benoemen.
• Je kunt de zwaartekracht uitrekenen.
• Je weet wat trek- en drukkachten zijn. 
• Je kunt uitleggen waarom bouwmaterialen worden gekozen vanwege       trek- en drukkrachten.

Wat zijn krachten eigenlijk?

Een kracht is een natuurkundige grootheid die een voorwerp van vorm of van snelheid kan doen veranderen. Krachten kunnen worden genoemd naar de werking die ze op een voorwerp hebben, zoals trekkracht, drukkracht en dwarskracht. 

Krachten kunnen ook worden genoemd naar hun oorzaak of werking, zoals wrijvingskracht, zwaartekracht en middelpuntzoekende kracht.

Ook bestaat er nog elektromagnetische kracht. Bij de aantrekking tussen een vloeistof en de wand van een vat bijvoorbeeld zal de vloeistof opstijgen. We noemen dit capillariteit.

De volgende clip geeft wat meer uitleg. Zorg ervoor dat de ondertiteling in het Nederlands staat!

Opdracht :Sleep de soort kracht naar de passende afbeelding.

wrijvingskracht

veerkracht

zwaartekracht

elektrostatische kracht

spierkracht

Elektrostatische kracht

Veerkracht, F_v

De veerkracht is de kracht die een gespannen veer of elastiek uitoefent. Een katapult schiet een steentje weg door de veerkracht. 

Spierkracht, F_spier

De spierkracht is de kracht die je met je spieren uitoefent. Bij voetballen geeft de spierkracht de bal een snelheid. Een zeiler gebruikt zijn spierkracht om het zeil op te hijsen.

Wrijvingskracht

Wrijvingskracht onstaat als 2 voorwerpen met elkaar in contact komen. Denk maar aan een fietsband die de weg raakt. Hoe platter je fietsband, hoe groter de wrijvingskracht en hoe lastiger fietsen wordt. Daardoor heb je onnodig energieverlies.

Zonder wrijvingskrachten echter zou fatsoenlijk lopen, fietsen of autorijden onmogelijk zijn.

zwaartekracht.

Zwaartekracht is de kracht waarmee aarde voorwerpen aantrekt.

Door de zwaartekracht val je altijd naar beneden.

soort kracht

zwaartekracht

veerkracht

spankracht

spierkracht

magnetische kracht

elektrische kracht

symbool

Fz

Fv

Fs

Fsp

Fmagnetisch

Felektrisch

Spierkracht

Fs

Fz

Fn

Fv

Fsp

Kracht van een mens of dier

Duw - of trekkracht van een veer

Aantrekkingskracht van de aarde

Kracht van een ondersteunend oppervlak

Kracht in een touw of kabel 

En nu rekenen...

Om het gewicht van een voorwerp te berekenen, gebruiken we de volgende formule.

Op de volgende slides wordt deze stap voor stap uitgelegd.

Fg = Fz = m x g

Lengte meten we in meter.
Kracht meten we in?

1. Kilogram
2. Newton
3. Massa
4. Zwaartekracht

Fg = Fz = m x g

Fg = gewicht

Fz = zwaartekracht

m = massa

g = valversnelling

Fg = Fz = m x g

Fg = gewicht

Fz = zwaartekracht

m = massa

g = valversnelling

hier staat dus gewicht = zwaartekracht = massa x valversnelling

Fg = Fz = m x g

Fg = gewicht

Fz = zwaartekracht

m = massa

g = valversnelling = 10 (op aarde)

hier staat dus gewicht = zwaartekracht = massa x 10

belangrijk!

Massa en gewicht zijn dus niet hetzelfde!

• massa meet je in kilogram
• gewicht meet je in Newton (N).

Doorbuigen

Als een plank of een brug doorbuigt:

• de ene kant wordt ingeduwd: drukkrachten
• de andere kant wordt opgerekt: trekkrachten

Constructies

• Druk- en trekkrachten in bouwmaterialen.
  
• Niet alle bouwmaterialen zijn even goed bestand tegen druk- en trekkrachten

Beton wapenen tegen trekkrachten: gordijn

Welke krachten herken je op de volgende slides?

Welke kracht zie je hier?

1. trekkracht
2. drukkracht
3. wringkracht
4. buigkracht

Welke kracht zie je hier?

1. trekkracht
2. drukkracht
3. wringkracht
4. buigkracht

Welke kracht zie je hier?

1. trekkracht
2. drukkracht
3. wringkracht
4. buigkracht

Welke kracht zie je hier ?

1. trekkracht
2. drukkracht
3. wringkracht
4. buigkracht

Welke kracht zie je hier?

1. trekkracht
2. drukkracht
3. wringkracht
4. buigkracht

Welke kracht zie je hier?

1. trekkracht
2. drukkracht
3. wringkracht
4. buigkracht