Skills - Centraal Veneuze Katheter

• Skills
• MBO
• Studiejaar 4

Centraal Veneuze Katheter

Leerdoelen

- Wat is een CVC?

- Indicaties, contra-indicaties en complicaties bij een CVC

- Hoe wordt hij ingebracht?

- Het verzorgen en van CVC

Centraal Veneuze Katheter (CVK)

- Centraal Veneuze Catheter (CVC)

- Centrale lijn

- Lange lijn

Redenen voor plaatsen van CVK

Indicaties plaatsen CVK

- Langdurige behandeling met medicatie via  infuus

- Toediening totale parenterale voeding (TPV) 

- Toedienen onverenigbare medicamenten tegelijkertijd

- Toedienen vloeistoffen die schadelijk zijn voor de vaatwand (cytostatica e.d.)

- Slechte perifere vaattoestand van zorgvrager

Waar wordt een CVC meestal geplaatst?

1. Vena subclavia
2. Vena Femoralis
3. Vena Jugularis
4. Alle antwoorden

Waar zit een CVK?

Kenmerk: tip ligt in vene van de thorax

Vena Subclavia

of

Vena Jugularis 

Nadelen:

- Beperkte bewegingsvrijheid

- Fixatie moeilijker

- Grotere kans op infectie (bij mannen o.a. door baardgroei)

Wat zijn de risico's en complicaties van een CVK?

Risico's &  complicaties

- Bloedingen bij aanprikken 

- Pneumothorax (klaplong)

- Hemothorax (bloed in de pleurale ruimte)

- Infecties & sepsis

- Luchtembolie

- (rechts) aanprikken halsslagader

- (links) beschadiging grote borstbuis

Bloedingen

> Vaak bij aanprikken, venen van centrale lijn lopen vaak dicht bij arteriën (slagaders)

> ter voorkomen vaak aanprikken in onder echo

Pneumothorax

> Wanneer pleurabladen (longvliezen) worden aangeprikt kan klaplong ontstaan

> daarom controle X-thorax na plaatsing

Infecties en sepsis

> infectie kan desastreuze gevolgen hebben; direct arts waarschuwen bij verhoging/ koorts

> aseptisch werken bij zowel plaatsen, verzorgen als verwisselen lijn/ vloeistof essentieel! 

> om infectiegevaar te beperken: getunnelde lijn plaatsen (bijvoorbeeld Hickmann)

> zo min als mogelijk open verbinding/ verwisselen van systeem (minimaal 1x per week)

Luchtembolie

> vanwege grote diameter van de lijn en plaatsing dicht bij het hart is luchtembolie levensbedreigend

> door lage veneuze druk in vena ook vergrote kans op luchtembolie daarom is goed fixatie en controle risicopunten essentieel

Overvulling

> heeft heftigere uitwerking doordat uiteinde van katheter zo dicht bij het hart ligt

> observatie tekenen overvulling en sneller arts waarschuwen daarom belangrijk 

Na het plaatsen van een CVC, wordt er altijd een X thorax gemaakt

1. Waar
2. Niet Waar

Lijnsepsis is een veelgehoord begrip.
Wat is het? Hoe herken je het?

Lijnsepsis

- Bacterien komen in de bloedbaan via de CVC

Temperatuur > 38,5 of <36 graden

Ademfreq >20 / min

Leukocyten > 12

--> tip op kweek!

Hoe denk je dat je een CVK moet verzorgen?

Verzorging

- streng aspetische wijze

- Inspectie insteekopening 

(lokale zwelling/roodheid/hardheid/pijn/ligging van katheter

- controle hechting

- eens per 5 dagen of bij zichtbaar vuil

- spoelen / flushen / locken

- alles onder de pleister met alcohol 70% of 0,5% chloorhexidine

Volgende week

PICC lijn

PAC (port-a-cath)

PICC-lijn

Periperal Inserted Central Catheter

> Lijkt op perifeer infuus 

> Ingebracht door arts of Verpleegkundig Specialist

> Via vena brachialis wordt de catheter opgevoerd tot voorbij het sleutelbeen in de vena cava en gefixeerd met hechtingen

> Rontgenfoto ter controle van ligging

> Minder kans op pneumothorax

> Kan een jaar of langer blijven zitten

En nu oefenen!