Les 18 erfrecht

• Juridisch
• MBO
• Studiejaar 1

Erven of schenken

Erf- en schenkbelasting

Erfrecht en succesiewet

• Erflater: Overledene die bezit en schuld nalaat
  
• Nalatenschap: erfenis (vermogen dat nagelaten wordt)
  
• Erfgenaam: krijgt deel of geheel van het vermogen
  
• Erfdeel: Het deel dat de erfgenaam krijgt volgens erfrecht
  

Bloedverwant: DNA

Wettelijk erfrecht : erfgenamen

Iedere geboorte is 1 graad 

Wettelijk erfrecht alleen voor bloedverwanten (en partner) 

Erfrecht

Groepen erfgenamen

• groep 1: echtgenoot en kinderen (0.57) (2.49)
• groep 2: ouders, broers en zussen
• groep 3: grootouders
• groep 4: overgrootouders

Wettelijke verdeling

Gehuwde partner + kinderen gelijke delen 

Hier zie je dat de partner de helft al heeft doordat dat in de relatie 50/50 verdeeld is (gezamenlijk vermogen). De andere helft wordt in gelijke delen verdeeld. 

Vermogen belastingaangifte

• De kinderen erven wel,  maar krijgen niets
  
• Hoeven vordering op langstlevende ouder niet in box 3 aan te geven
• Langstlevende wel 

Lang leve

De langstlevende

Mag alles opmaken!

Erft het erfdeel: krijgt alles

Testament opgemaakt?

• Wettelijk erfrecht vervalt
• De kinderen alvast eigendom geven : Blooteigendom
• In dat geval vruchtgebruik bij partner
• Langstlevende ouder doet aangifte belasting: defiscalicering
• Legaat

Testament is uiterste wilsbeschikking

Legaat nalaten? Aan legataris = geen erfgenaam (volgens het wettelijk erfrecht) maar krijgt een legaat (i.p.v. erfenis). 

Legitieme portie

Wanneer de ouder een kind onterft

Kind heeft recht de helft van het wettelijk erfdeel

Beneficiair aanvaarden

Let op! Gedrag ten nadele van schuldeisers uit nalatenschap leidt tot  zuiver aanvaarden leiden 

De vader van Jan overlijdt. In welke groep valt Jan?

1. Groep 1
2. Groep 2
3. Groep 3
4. Groep 4

Peter erft van zijn tante. In welke groep valt Peter?

1. Groep 1
2. Groep 2
3. Groep 3
4. Groep 4

Marrit erft van haar kleinkind. In welke groep zit Marrit?

1. Groep 1
2. Groep 2
3. Groep 3
4. Groep 4

Peter is de zwager van Anton. Er is sprake van:

1. bloedverwantschap
2. aanverwantschap

Sandra is de nicht van Petra. Er is sprake van:

1. bloedverwantschap
2. aanverwantschap

Marcel woont samen en heeft drie kinderen. Wie zijn zijn erfgenamen?

1. Partner en kinderen
2. Partner
3. Kinderen

Wanneer je je kind onterft heeft het kind :

1. recht op niets
2. recht op materiële zaken uit de erfenis
3. een geldvordering op de erfgenamen

Hoe hoog is de legitieme portie

1. De helft van de waarde van het wettelijk erfrecht
2. Een kwart van de waarde van het wettelijk erfrecht

Piet en Hennie zijn getrouwd en hebben drie kinderen. Hun gezamenlijke vermogen is € 100.000,00. Hoeveel erft Hennie als Piet overlijdt?

1. € 12.500,00
2. € 25.000,00
3. € 50.000,00
4. € 0,00

Piet en Hennie zijn getrouwd en hebben drie kinderen. Hun gezamenlijke vermogen is € 100.000,00. Hoeveel krijgt Hennie uit de erfenis als Piet overlijdt?

1. € 12.500,00
2. € 25.000,00
3. € 50.000,00
4. € 0,00

Piet en Hennie zijn getrouwd en hebben drie kinderen. Hun gezamenlijke vermogen is € 100.000,00. Hoeveel erft ieder kind als Piet overlijdt?

1. € 12.500,00
2. € 25.000,00
3. € 50.000,00
4. € 0,00

Piet en Hennie zijn getrouwd en hebben drie kinderen. Hun gezamenlijke vermogen is € 100.000,00. Hoeveel krijgt ieder kind uit de erfenis als Piet overlijdt?

De langstlevende krijgt alle bezittingen. De kinderen erven wel, maar krijgen niets. Over het geld dat de kinderen erven, maar niet krijgen moet de langstlevende wel erfbelasting (namens de kinderen) betalen. 

De kinderen krijgen wel een vordering in geld ter grootte van hun erfdeel, maar ze kunnen dit bedrag pas opeisen als beide ouders zijn overleden.

1. € 12.500,00
2. € 25.000,00
3. € 50.000,00
4. € 0,00

Wanneer wordt iemand handelingsbekwaam

1. vanaf 19 jaar
2. vanaf 18 jaar
3. 17 jaar en gescheiden
4. 16 jaar en zwanger

Erven

Vrijstelling: over een deel hoef je geen belasting te betalen

Echtgenoot € 671.910,00 (2021)

Kinderen € 21.282,00 (2021)

Overig is een grotere groep met verschillende vrijstellingen

Alles daarboven wordt belast met erfbelasting

LET OP!

De partner erft alleen wanneer er een testament is opgemaakt.

Samenwoners hebben ook een vrijstelling van 661.328 mits er een notariële samenlevingsovereenkomst is of wanneer zij al langer dan 5 jaar samenwonen.

LET OP!  

De partner erft alleen wanneer er een testament is opgemaakt. 

Samenwoners hebben ook een vrijstelling van 661.328 mits er een notariële samenlevingsovereenkomst is of wanneer zij al langer dan 5 jaar samenwonen. 

Hoeveel belasting?

Afhankelijk van je relatie met overledene

Afhankelijk van de hoogte van de erfenis

Belaste verkrijging	Tariefgroep 1 partners en kinderen	Tariefgroep 1A kleinkinderen en verdere afstammelingen	Tariefgroep 2 overige verkrijgers
0-126.723	10%	18%	30%
vanaf 126.723	20%	36%	40%

Schenken

Vrijstelling: Over een deel hoef je geen belasting te betalen

• Kinderen 6.604 (2021)
• Overige verkrijgers 3.244 (2021)
• Maar! tussen 18 en 40? Eenmalig hogere schenking mogelijk (volgende sheet= 2020)

Eenmalig is vanuit de schenker gezien. De ontvanger mag wel 5 x de verhoogde schenking € 103.643,00 krijgen wanneer dat van verschillende personen is.

Enige voorwaarde is: het moet gebruikt worden voor de eigen woning. 

Eenmalig is vanuit de schenker gezien. De ontvanger mag wel 5 x de verhoogde schenking € 103.643,00 krijgen wanneer dat van verschillende personen is. 
Enige voorwaarde is: het moet gebruikt worden voor de eigen woning. 

Schenkbelasting

Afhankelijk van je relatie met de schenker

Afhankelijk van de hoogte van de schenking

Belaste verkrijging	Tariefgroep 1 partners en kinderen	Tariefgroep 1A kleinkinderen+ verdere afstammelingen	Tariefgroep 2 overige verkrijgers
0-126.722	10%	18%	30%
vanaf 126.722	20%	36%	40%

Een euro verschil

Voorbeeld 1

Jan (45 jaar) erft € 30.000,00 van zijn broer.

Vrijstelling is € 2.208,00

• Belasting over restant = € 27.792,00
• Tot € 126.723 is tarief 30% (tariefgroep 2)
• Dus € 27.792,00 x 30% =  € 8.337,60 erfbelasting

Voorbeeld 2

Jan (45 jaar) erft € 180.000,00 van zijn vader.

Vrijstelling is € 20.946,00

• Belasting over restant = € 159.054,00 
• Tot €  126.723  is tarief 10% (tariefgroep 1)
• Dus € 126.723  x 10% = 12.672  
• Over meerdere (159.054 - 126.723) x 20% = 6.466
• Totaal belasting is 12.672 + 6.466 = 19.138,00

Voorbeeld 3

Jan (39 jaar) krijgt een schenking van zijn vader van € 100.000,00 voor de verbouwing van zijn huis.

Vrijstelling is € 103.643,00 

Geen schenkbelasting

Voorbeeld 4

Jan (41 jaar) krijgt een schenking van zijn vader van € 100.000,00 voor de verbouwing van zijn huis.

• Vrijstelling is € 5.515,00 (ouder dan 40 jaar)
• Belasting over restant = € 94.485,00
• Tot € 126.723 is tarief 10% (tariefgroep 1)
• Belasting 10% over € 94.485,00 = €  9.448,00

Voorbeeld 5

Piet (19)  krijgt een schenking van zijn buurman van € 5.000,00

• Vrijstelling is € 2.208,00
• Belasting over restant = € 2.792,00
• Tot € 126.723 is tarief 30% (tariefgroep 2)
• Belasting 30% over € 2.792,00 =  € 837,60

Huiswerk

In Teams staat bij de bestanden de opdracht: 

Bereken "erven en schenken berekenen". 

Maak deze vragen en zorg ervoor dat je de antwoorden bij de volgende les paraat en bij de hand hebt. We beginnen dan d.m.v. Lessonup de antwoorden na te kijken.