les 2: zbo Incontinentie

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 1

Planning van vandaag:

* Uitscheiding

Katheterzorg

Oefenen: steriele handschoenen.

Condoom katheter

Oefenen condoomkatheter

Incontinentie materiaal

Urine

Bestaat uit: 

- Afvalstoffen

- Water

- Zouten

-  overtollige vitamines.

urine observeren

Een belangrijke taak is het observeren van urine.

De kleur en hoeveelheid geeft veel informatie over de gezondheidstoestand van de zorgvrager

Waarop zou je kunnen observeren

bij urine?

Observatiepunten bij urine

• Frequentie (hoe vaak)
• Hoeveelheid
• Kleur
• Helderheid
• Geur
• De manier waarop de cliënt urineert

Kleur

• Licht geel: veel water in de urine.
• Donker geel: weinig water in de urine.
• Donkergeel tot donkerbruin: kan duiden op leveraandoening.
• Roze, roodbruin of vleeskleurig: bloed bij de urine.

Helderheid

Urine is normaal gesproken helder, zoals appelsap.

Bij een infectie is de urine troebel en zitten er kleine stukjes of vlokjes in de urine.

Geur

• Normaal ruikt de urine naar ammoniak.

• Diabetes: zoete geur of naar aceton.
• Bij een infectie kan de urine scherp en onaangenaam ruiken.

mictie

ander woord voor plassen

diurese

Vorming van urine

urineretentie

Ophoping van urine in de blaas

URINE

moeilijke woorden

heamaturie

Bloed in de urine

mictie is ander woord voor plassen

diurese is vorming van urine door de nieren, vaak diurese verhoging van..

urineretentie is het onvermogen de blaas gedeeltelijk of geheel te legen

heamaturie is medische term voor bloed in de urine

Waar denk jij aan bij het woord

incontinentie?

mictie is ander woord voor plassen

diurese is vorming van urine door de nieren, vaak diurese verhoging van..

urineretentie is het onvermogen de blaas gedeeltelijk of geheel te legen

heamaturie is medische term voor bloed in de urine

Urine-incontinentie

Urine-incontinentie is het onwillekeurig verliezen van urine.

Kan in alle leeftijdscategorieën voorkomen.

Vaker bij vrouwen dan bij mannen.

Zorgvragers kunnen zich er erg voor schamen.

vormen van urine incontinentie

• stressincontinentie
• Aandrang incontinentie
• druppel/  overloop incontentie
• reflexincontinentie
• totale incontinentie

Observeren ontlasting:

 

• Kleur
• Geur
• Frequentie 
• Hoeveelheid
• Samenstelling 
• Manier van defeceren 
• Spontaan verlies ontlasting
  

ontlasting

moeilijke

woorden

feces of faeces:

ontlasting

defecatie:

Stoelgang

fecale incontinentie

ontlasting incontinentie

meleana:

Zwarte ontlasting agv bloed in de ontlasting

defecatie is stoelgang

fecale incontinentie is het niet kunnen ophouden van de ontlasting

meleana is bloed in de ontlasting

Urine-incontinentie: de klacht van elk onvrijwillig urineverlies.

Fecale incontinentie: het onvrijwillig verlies van vaste of vloeibare ontlasting.
 

Fecale incontinentie: het onvrijwillig verlies van vaste of vloeibare ontlasting.

Oorzaken van incontinentie?

• Ziekten of beperkingen van blaas, sluitspieren, bekkenbodem, darmen, endeldarm (na trauma).
• Ziekten van zenuwstelsel.
• Problemen met mobiliteit en obstakels.
  
• Problemen met cognitie (bijv. geheugen).
  
• Bijwerkingen van medicijnen.

Bristol stoelgang schaal : opdracht:

- Geef aan waarvoor de Bristoll stoelgang schaal (BSS) is en waar het voor gebruikt wordt

- Wat is er aan de hand als een zorgvrager ontlasting type 7 heeft?

- Welke klachten zou deze zorgvrager kunnen hebben?

- Welke klachten zou een zorgvrager hebben bij ontlasting type 2?

- Welke adviezen zou je een zorgvrager met obstipatie kunnen geven? Noem er drie

Een ander woord voor plassen (urineren) is....?

1. Micro
2. Mictie
3. Meso
4. Macro

Urine bestaat uit water afvalstoffen, zout en overtollige vitamines.

1. Waar
2. Niet waar

Bloed in de urine noem je ....?

1. Hematurie
2. Melaena
3. Melanine
4. Melatonine

4. Wat is urine-incontinentie?

1. Willekeurig verlies van urine
2. Willekeurig verlies van urine en ontlasting
3. Onwillekeurig verlies van urine en ontlasting
4. Onwillekeurig verlies van urine

Urine incontinentie is het ongewild verliezen van urine.
Bij welke groep komt urine incontinentie het meeste voor?

1. jonge mannen
2. jonge vrouwen
3. oudere mannen
4. oudere vrouwen

Wat kan een oorzaak zijn van urine-incontinentie

1. Verslapte spieren van de bekkenbodem
2. Zwangerschap
3. Verzakking van de baarmoeder
4. Alle drie de antwoorden zijn goed

Katheters:

• Externe katheters zoals condoomkatheter
•  interne katheters zoals een blaaskatheter
• Suprabubische katheter (via buikwand).

Verschillende katheterzakken

                                       been-/bedzak. 

                                        

beenzak

350/1000ml

urinezak bed

1000 / 2000ml

standaard

Waar let je allemaal op bij verzorging en verwisseling van een katheterzak ?

Benodigdheden legen kath zak

Gebruik po

Wie ervaring?

Gebruik po

Vilans protocol "po in bed"

Benodigdheden:

po

handschoenen

onderlegger

handdoek

(vochtig) toiletpapier

(disposable) washandje

waskom met handwarm water

handdoek

zo nodig incontinentiemateriaal

afvalbak

Let op:

- Hygiëne

- Privacy van zorgvrager

- Veiligheid zorgvrager

- Controleer de huid op defecten

- Observeer de urine en/of ontlasting

                   Urinaal 

Een urinaal is een soort fles die je kunt gebruiken om te plassen. Het urinaal heeft een platte kant, zodat deze in bed goed kan liggen. Overleg met de cliënt welke hulp hij nodig heeft. De ene cliënt heeft alleen hulp nodig bij de kleding, de ander bij alle handelingen.

 Urinaal voor vrouwen

blaas katheter

externe katheter

latex 

verblijfskatheter

silicone verblijfskatheter

1-malige katheter vrouw en man

zelfklevende condoomkatheter

latex condoomkatheter

Uitwendige katheter

Een condoomkatheter bestaat uit een wat steviger condoom met een trechtervormig uiteinde.

Deze is met een slangetje verbonden aan een urine-opvangzak.

Condoomkatheter voert de urine af terwijl een man zit, loopt of ligt.

Complicaties

• Lekkage;  controleer de maat van de externe katheter en     vervang deze voor kleine maat.
• Allergische reactie
• huidirritatie 
• beknelling (te strak) (vervangen, andere maat)

vragen

VRAGEN?