2021.05.18.CoRaad labwaardencursus lever

• Zorg en Welzijn
• Beroepsopleiding

CoRaad labwaardencursus

Leverwaarden

Joost Besseling

Leerdoelen

Na deze cursus kun je:

• systematisch afwijkingen in leverwaarden analyseren
• de eerste vervolgstappen qua diagnostiek bij afwijkende
   leverwaarden noemen
• Enkele differentiaal diagnoses noemen bij de meest voorkomende
   afwijkende leverwaarden

Aan welke lab testen denk je bij 'leverwaarden' ?

Leverwaarden - differentiaaldiagnose

zie Uptodate (Approach to the patient with abnormal liver biochemical and function tests)...

Leverwaarden - patronen

• Acuut (<6w), subacuut (6w - 6m) en chronisch (>6m)
• Hepatocellulair:
   Cholestatisch:
   Combinatie:
• wel of geen leverfunctiestoornis? 

Leverwaarden - patronen

• Acuut (<6w), subacuut (6w - 6m) en chronisch (>6m)
• Hepatocellulair: ALAT en ASAT verhoogd, normaal AF en GGT
   Cholestatisch: ALAT en ASAT normaal, verhoogd AF en GGT
   Combinatie: alles verhoogd
• wel of geen leverfunctiestoornis?
   bilirubine, albumine, stolling (factor 7; PT), glucose, ammoniak

38-jarige vrouw, BMI 39, met sinds 2 weken aanvalsgewijze pijn in rechterbovenbuik na het eten. Lab: ALAT 25U/L, ASAT 30 U/L, AF 240 U/L, GGT 176 U/L, bili 15 umol/L, alb 40g/L, glucose 6.4 mmol/L, PT 10s. Wat voor patroon is dit?

1. hepatocellulair
2. cholestatisch
3. combinatie

38-jarige vrouw, BMI 39, met sinds 2 weken aanvalsgewijze pijn in rechterbovenbuik na het eten. Lab: ALAT 25U/L, ASAT 30 U/L, AF 240 U/L, GGT 176 U/L, bili 15 umol/L, alb 40g/L, glucose 6.4 mmol/L, PT 10s. Is er sprake van een leverfunctiestoornis?

1. ja
2. nee

38-jarige vrouw, BMI 39, met sinds 2 weken aanvalsgewijze pijn in rechterbovenbuik na het eten. Lab: ALAT 25U/L, ASAT 30 U/L, AF 412 U/L, GGT 246U/L, bili 15 umol/L, alb 40g/L, glucose 6.4 mmol/L, PT 10s. Wat is de meest waarschijnlijke diagnose?

1. Alcoholische hepatitis
2. Galsteen
3. Pancreatitis
4. Virale hepatitis

38-jarige vrouw, BMI 39, met sinds 2 weken aanvalsgewijze pijn in rechterbovenbuik na het eten. Lab: ALAT 25U/L, ASAT 30 U/L, AF 240 U/L, GGT 176 U/L, bili 15 umol/L, alb 40g/L, glucose 6.4 mmol/L, PT 10s. Welk onderzoek vraag je aan om de diagnose te bevestigen?

1. CT abdomen
2. Echo abdomen
3. ERCP
4. MRI lever

Leerpunten

• Normaal ALAT en ASAT en verhoogd AF en GGT past bij cholestase
• Galstenen zijn de meest voorkomende oorzaak
• Een echo is makkelijk en goedkoop, doch niet heel sensitief (73%)

21-jarige student, net terug van 3-weekse vakantie (Marokko). Acuut misselijk, braken, koorts, buikpijn, gele sclerae, donkere urine. ALAT 2415 U/L, ASAT 1896 U/L, AF 254 U/L, GGT 96 U/L, bili 157 umol/L, alb 40g/L, glucose 6.4 mmol/L, PT 10s. Patroon?

1. Hepatocellulair
2. Cholestatisch
3. Combinatie

21-jarige student, net terug van 3-weekse vakantie (Marokko). Acuut misselijk, braken, koorts, buikpijn, gele sclerae, donkere urine. ALAT 2415 U/L, ASAT 1896 U/L, AF 254 U/L, GGT 96 U/L, bili 157 umol/L, alb 40g/L, glucose 6.4 mmol/L, PT 10s. Leverfunctiestoornis?

1. ja
2. nee

21-jarige student, net terug van 3-weekse vakantie (Marokko). Acuut misselijk, braken, koorts, buikpijn, gele sclerae, donkere urine. ALAT 2415 U/L, ASAT 1896 U/L, AF 254 U/L, GGT 96 U/L, bili 157 umol/L, alb 40g/L, glucose 6.4 mmol/L, PT 10s. Diagnose?

1. EBV
2. Hepatitis A
3. Pancreascarcinoom
4. Ziekte van Wilson

Leerpunten

• Virale hepatitis kan gepaard gaan met enorme ALAT en ASAT stijging
  
• Meestal is het self limiting, geen behandeling nodig
  
• DD: hepatitis B, C, D en E, EBV, CMV (serologie inzetten), gele koorts, HIV, malaria, leptopirose (serologie op indicatie), alcoholische hepatitis, drug induced liver injury, budd-chiari syndroom, auto-immuun hepatitis, ziekte van Wilson

68-jarige vrouw, status na hemihepatectomie ivm cholangiocarcinoom, nu met acute koorts, pijn in rechterbovenbuik, misselijk. ALAT 74U/L, ASAT 59U/L, AF 379U/L, GGT 159U/L, bili 12 umol/L, alb 38g/L, glucose 7.4 mmol/L, PT 11s. Patroon?

1. hepatocellulair
2. cholestatisch
3. gemengd

68-jarige vrouw, status na hemihepatectomie ivm cholangiocarcinoom, nu met acute koorts, pijn in rechterbovenbuik, misselijk. ALAT 74U/L, ASAT 59U/L, AF 379U/L, GGT 159U/L, bili 12 umol/L, alb 38g/L, glucose 7.4 mmol/L, PT 11s. Leverfunctiestoornis?

1. ja
2. nee

68-jarige vrouw, status na hemihepatectomie ivm cholangiocarcinoom, nu met acute koorts, pijn in rechterbovenbuik, misselijk. ALAT 74U/L, ASAT 59U/L, AF 379U/L, GGT 159U/L, bili 12 umol/L, alb 38g/L, glucose 7.4 mmol/L, PT 11s. Diagnose?

1. Cholangitis
2. Cholecystitis
3. Auto-immuun hepatitis
4. Pancreatitis

Leerpunten

• Cholangitis kan een gevarieerd beeld geven (vaak gemengd) 

56-jarige man met alcoholische levercirrose (Child Pugh C), met nu 3d diarree, verwardheid, pijn bij het plassen. ALAT 297U/L, ASAT 486U/L, AF 136U/L, GGT 49U/L, bili 38 umol/L, alb 29g/L, glucose 5.4 mmol/L, PT 18s, ammoniak 132 mmol/L. Patroon?

1. hepatocellulair
2. cholestatisch
3. gemengd

56-jarige man met alcoholische levercirrose (Child Pugh C), met nu 3d diarree, verwardheid, pijn bij het plassen. ALAT 297U/L, ASAT 486U/L, AF 136U/L, GGT 49U/L, bili 38 umol/L, alb 29g/L, glucose 5.4 mmol/L, PT 18s, ammoniak 132 mmol/L. Leverfunctiestoornis?

1. ja
2. nee

56-jarige man met alcoholische levercirrose (Child Pugh C), met nu 3d diarree, verwardheid, pijn bij het plassen. ALAT 297U/L, ASAT 486U/L, AF 136U/L, GGT 49U/L, bili 38 umol/L, alb 29g/L, glucose 5.4 mmol/L, PT 18s, ammoniak 132 mmol/L. Diagnose?

1. alcoholische hepatitis
2. Delier
3. Gastro-enteritis
4. Gedecompenseerde levercirrose

Leerpunten

• Decompensatie van levercirrose is bijna nooit spontaan, maar
   meestal uitgelokt (door bv een infectie)
• De verwardheid wordt veroorzaakt door hepatische encefalopathie 
   door het ammoniak (behandeling: lactulose)
• Alcoholische levercirrose is één van de meest voorkomende oorzaken
   van leverinsufficientie

34-jarige man, i.v. drugsgebruiker, met sinds 3 weken gele sclerae, donkere urine en een zeurende pijn in de rechterbovenbuik. ALAT 1472U/L, ASAT 1287U/L, AF 124U/L, GGT 79U/L, bili 52 umol/L, alb 37g/L, glucose 8.2 mmol/L, PT 12s. Patroon?

1. hepatocellulair
2. cholestatisch
3. gemengd

34-jarige man, i.v. drugsgebruiker, met sinds 3 weken gele sclerae, donkere urine en een zeurende pijn in de rechterbovenbuik. ALAT 1472U/L, ASAT 1287U/L, AF 124U/L, GGT 79U/L, bili 52 umol/L, alb 37g/L, glucose 8.2 mmol/L, PT 12s. Leverinsufficientie?

1. ja
2. nee

34-jarige man, i.v. drugsgebruiker, met sinds 3 weken gele sclerae, donkere urine en een zeurende pijn in de rechterbovenbuik. ALAT 1472U/L, ASAT 1287U/L, AF 124U/L, GGT 79U/L, bili 52 umol/L, alb 37g/L, glucose 8.2 mmol/L, PT 12s. Diagnose?

1. Acute HIV
2. Hemochromatose
3. Hepatitis B
4. Hepatocellulair carcinoom

34-jarige man, i.v. drugsgebruiker, verdenking acute hepatitis B. Wat verwacht je van het HBsAg?

1. aanwezig
2. afwezig

34-jarige man, i.v. drugsgebruiker, verdenking acute hepatitis B. Wat verwacht je van het anti-HBc?

1. aanwezig
2. afwezig

Leerpunten

• HBsAg = hepatitis B surface antigeen (aanwezig --> besmettelijk)
• Anti-HBc = antilichaam tegen hep. B core eiwit (pas laat aanwezig)

LCI richtlijn hepatitis B - bijlage 4

De ziekte van Wilson is een recessief erfelijke stofwisselingsziekte van de lever. Het kan leiden tot acute hepatitis en neurologische symptomen zoals verwardheid, loopstoornissen en coördinatiestoornissen. Meestal ontstaan symptomen op de leeftijd van 10 - 30 jaar. Van welke stof hebben deze patiënten een overschot? 

1. Calcium
2. IJzer
3. Koper
4. Magnesium

Hemochromatose is een erfelijke stofwisselingsziekte (autosomaal dominant) die kan leiden tot levercirrose, spierpijn, diabetes en hartfalen. Van welke stof hebben deze patiënten een overschot? 

1. Calcium
2. IJzer
3. Lithium
4. Magnesium

Leerpunten

• Probeer in patronen te denken qua leverwaarden afwijkingen
• Is er een leverfunctiestoornis?
• Zie Uptodate (Approach to the patient with abnormal liver
   biochemical and function tests) voor uitgebreide DD

tekst

tekst

tekst

Tekst

Tekst

Tekst