(T)V4 Speechen

• Nederlands
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

(T)V4 - Speechen

(T)V4 - speechen

Speech

De lessen

1. Een goede speech
2. Onderwerp kiezen
3. Onderzoeken en brainstormen
4. Kiezen van argumenten
5. Schrijven van de speech
6. Voordragen van de speech

Een top 5 do’s: wat je echt moet doen bij een speech

Een top 3 don’ts: wat je moet vermijden bij een speech.

Do's

Goede overtuigende argumenten 1

Goede toon – wisselen van toon

Duidelijk standpunt 

Mensen betrekken

Goed spreken, luid en duidelijk 1

Oogcontact maken

Vertel iets waar iedereen zich in vindt 

Weten waarover je het hebt

Krachtige boodschap overbrengen

Nette houding

Spreek in de wij-vorm 

Het onderwerp vasthouden

Populistisch 

Handgebaren - lichaamstaal

Meelevend

Origineel 

bnnvara.nl

Ethos - logos - pathos 

  Ethos: het publiek voor je winnen door een positieve indruk achter te laten; het  publiek vindt jou vriendelijk, betrouwbaar, integer, kundig.

  Logos:  het publiek informeren en overtuigen door een duidelijke argumentatie aan te voeren. 

  Pathos: het publiek meeslepen en ontroeren door met de emoties van het publiek te spelen

Dont's 

Van onderwerp afwijken.

Te lange speech houden

Liegen

Zenuwachtig of onzeker overkomen

Stotteren – twijfelen

Meer feiten dan meningen 

Schelden, schreeuwen

Veel op je blaadje kijken.

Respectloos spreken: discrimineren

Vaag zijn

Monotoon praten

Meerdere standpunten hebben

Te langzaam of te snel praten

Agressief zijn

Mijn indrukwekkende speech

Zoek een speech die jou aanspreekt en bekijk deze. Noteer het onderwerp van de speech en leg uit waarom die speech jou zo aanspreekt.  

Onderwerp: beroep op menselijkheid

Reden voor keuze: in een wereld waar veel kwaad is, geloof ik in het 

    positieve in de mens. Ik geloof dat je met een 

    positieve en slimme houding heel ver kunt komen 

    en je uiteindelijk het gelukkigst bent. 

Jouw favoriete speech?

Mijn indrukwekkende speech

Vorm groepjes van drie of vier personen. 

Vertel de anderen over jouw gekozen speech. 

Leg je keuze ook uit. 

Laat eventueel met behulp van je mobiel de speech aan de anderen zien. 

Kies één speech die jullie aan de hele klas willen laten zien. 

Ethos, logos en pathos

Oefenen met ethos, logos en pathos

1. Speech Volodymyr Zelensky - herkennen van ethos, logos en pathos 

2. Uitwerken onderwerp speech a.d.h.v. ethos, logos en pathos

Opdracht

1. Op Classroom staat een document met het transcript van Volodymyr Zelensky. 

2. Markeer met drie verschillende kleuren waar je ethos, pathos en logos terug ziet komen. 

3. Lever dit document in op Classroom. 

Les 2, 3 en 4: zelfstandig werken

Les 2: onderwerp kiezen

Les 3: onderzoeken en brainstormen

Les 4: kiezen van argumenten

Met andere (Latijnse) woorden: Inventio en Dispositio!

Op de volgende slide zie je eerst hoe je speech wordt beoordeeld

Stappen van de retorica

Inventio – Verzin een goede inhoud (logos-ethos-pathos).

Dispositio – Plaats de inhoudelijke bouwstenen van je toespraak in een zo effectief mogelijke volgorde.

Elocutio – Verwoord de inhoud met een rijkdom aan stijltechnieken en stijlfiguren.

Memoria – Oefen je toespraak, zodat je zonder zorgen het podium betreedt.

Actio – Presenteer met vuur en enthousiasme.

Inhoud (INVENTIO)

- Zorg dat je een onderwerp (en invalshoek) kiest dat je raakt!

- Eigen ervaringen, inzicht en kennis dwingen respect af: zoek de persoonlijke noot!

- Niet te veel geleende citaten en zeker geen clichés wel eigen studie.

- Eerlijkheid ontwapent kritische luisteraars en vergroot je geloofwaardigheid.

- Verdiep je in je publiek, tijd, plaats van de toespraak.

Structuur (DISPOSITIO)

•  inleiding – kern – slot én telkens de grote lijn vasthouden.
• Sterkste argumenten/informatie aan het begin en het einde.
• Start met een goede aandachtstrekker: geef je publiek een reden om te luisteren naar je verhaal.
• Toon betrokkenheid (compliment bijvoorbeeld): dat maakt je publiek welwillend.
• Stel 2 vragen die je in je verhaal gaat beantwoorden.
• Geef een pakkende samenvatting aan het einde.
• Veelzeggende slotwoorden en stijlvormen blijven goed hangen!

Brainstormen

1. Formuleer jouw kernboodschap - Kernboodschap = wat je met de speech wilt bereiken
2. Brainstorm rondom kernboodschap - Noteer je kernboodschap in het woordweb op de volgende slide. Schrijf steekwoorden rondom de kernboodschap, waarmee je de boodschap dus associeert

Wat is je kernboodschap?
Welke associaties heb je daarbij?

Onderzoeken

Onderwerp onderzoeken - Zoek op internet naar minimaal vijf verschillende bronnen rondom jouw onderwerp. Sla de bronnen op. 

Klaar? Maak een bouwplan zoals het voorbeeld op de volgende slide! 

Bouwplan

Voorbeeld

Bouwplan

Kiezen van argumenten

Wat wil jij veranderen? = standpunt

Waarom wil je dat veranderen/waarom is het noodzakelijk dat we dat veranderen? = argumenten 

Let op je publiek! Cijfers versus persoonlijke voorbeelden (Logos én Pathos)

Argumentatie 

Soorten argumenten

Feiten	Je hebt een goede kans op een baan in de zorg, want er komen steeds meer ouderen in Nederland.
Onderzoek	Jongeren zijn te afhankelijk van social media. Uit onderzoek van de Vrije Universiteit blijkt dat 80% van jongeren tussen de 15 en 19 jaar aangeeft geen dag zonder social media te kunnen.
Ervaring	Je kunt ‘s nachts beter niet in het centrum van Venlo komen. Ik ben daar al vaker lastig gevallen door dronken cafébezoekers.
Gevoel of emotie	Dat boek is echt verschrikkelijk geschreven. Ik word er na iedere pagina opnieuw agressief van.
Normen en waarden	In een discussie kun je echt niet meteen gaan schelden of slaan. Zo gaan we in deze samenleving toch niet met elkaar om?

Drogredenen 

Vermijd de volgende drogredenen in je voordracht: 

Huiswerk vrijdag 18 maart

1. Je hebt deze Lessonup helemaal afgerond
2. Je hebt het ingevulde bouwplan bij jouw speech (titel, inleiding, middenstuk, slot - zie voorbeeld eerder) ingeleverd via Classroom. Zet daarbij ook de bronnen die je hebt gevonden bij jouw onderwerp.

VOORBEELD:

LEONARD COHEN DANKWOORD SPAANSE MUZIEKPRIJS

Hij koos voor een verhaal om zijn toespraak aantrekkelijk te maken – en daarmee de gevoelens van zijn publiek te bespelen [pathos] en een positief beeld te scheppen van zijn eigen persoonlijkheid [ethos]. 

Eerst: inleiding – Dan: ode aan Spaanse poëzie en Spaanse gitaar – Dan: een verhaal over de herkomst van zijn ‘songs’. 

Welke uitspraak van Leonard Cohen is een goed voorbeeld van Ethos?

1. I never in a million years saw myself as a musician
2. It was a way I wanted to play, but knew I never would be able to play

(T)V4 - Speechen

(T)V4 - speechen

Les 5: het schrijven van je speech

Inventio – Verzin een goede inhoud (logos-ethos-pathos).

Dispositio – Plaats de inhoudelijke bouwstenen van je toespraak in een zo effectief mogelijke volgorde.

Elocutio – Verwoord de inhoud met een rijkdom aan stijltechnieken en stijlfiguren.

Memoria – Oefen je toespraak, zodat je zonder zorgen het podium betreedt.

Actio – Presenteer met vuur en enthousiasme.

Schrijven - Logos

Doel: Eerst de inhoud van je speech op orde hebben

• Middenstuk van je speech
• Wat is je kernboodschap?
• Welke argumenten heb je daarbij?
• Welke soorten argumenten gebruik je?

Bouwplan

Voorbeeld

Bouwplan

Soorten argumenten

Feiten Logos	Je hebt een goede kans op een baan in de zorg, want er komen steeds meer ouderen in Nederland.
Onderzoek Logos	Jongeren zijn te afhankelijk van social media. Uit onderzoek van de Vrije Universiteit blijkt dat 80% van jongeren tussen de 15 en 19 jaar aangeeft geen dag zonder social media te kunnen.
Ervaring Logos / Ethos	Je kunt ‘s nachts beter niet in het centrum van Venlo komen. Ik ben daar al vaker lastig gevallen door dronken cafébezoekers.
Gevoel of emotie Ethos (Pathos)	Dat boek is echt verschrikkelijk geschreven. Ik word er na iedere pagina opnieuw agressief van.
Normen en waarden Pathos (Ethos)	In een discussie kun je echt niet meteen gaan schelden of slaan. Zo gaan we in deze samenleving toch niet met elkaar om?

Schrijven - middenstuk

• Kernboodschap
• 1 uitgewerkt argument
• Eerder klaar? Doe eens gek, doe er nog eentje?

Argumenten verwoorden

De beste argumenten zijn objectieve argumenten (feitelijk, controleerbaar, betrouwbaar, valide)

Vaak uit onderzoek, cijfers, enquêtes, etc.

Maar ...

Woorden doen er toe!

Hoe kun je met een Logos-argument ook Ethos en/of Pathos opwekken?

"Uit onderzoek van de Vrije Universiteit blijkt dat 80% van jongeren tussen de 15 en 19 jaar aangeeft geen dag zonder social media te kunnen."

Hoe maak je van dit Logos-argument een argument waarin je Ethos en/of Pathos verwerkt? Herschrijf deze zin met duidelijk Ethos en/of Pathos erin.

Dus ... Ethos of Pathos?

Maak het persoonlijk! Voor jezelf (Ethos) of het publiek (Pathos)

Hoe doe je dat?

• Stel (retorische) vragen (Wil je een herkenbaar feitje weten?)
• Maak percentages 'zichtbaar' in de groep (1 op de ... van ons)
• Gebruik pakkende woorden (een dag niet geswiped is een dag niet geleefd)

Lever eind van de les de 1e versie van je speech in via Classroom

Huiswerk voor vrijdag:

1. Bekijk de speech van Arnold Schwarzenegger (Classroom)
2. Schrijf 2 voorbeelden op van uitspraken waarmee hij Ethos of Pathos opwekt, die jij had willen bedenken!

Aantrekkelijke speech 

- Wees duidelijk (woorden,uitleg).

- Gebruik beeldspraak (metaforen, vergelijkingen).

- Gebruik humor (parodie, ironie).

- Voeg een kort verhaaltje in.

- Herhaal geregeld.

- Wees origineel.

Hoe zorg jij voor Ethos in je speech? 

Bedenk in viertallen een paar sterke voorbeelden schrijf die op

Welke uitspraak van Leonard Cohen is een goed voorbeeld van Pathos?

1. Now, I disclose something that I've never spoken of in public
2. They told me he had taken his life

Stijlfiguren 

Laagland, Module 2, p.

Op Niveau Blok 3 Lezen, p.

eufemisme, litotes, paradox, hyperbool, ironie, opsomming, herhaling, antithese (tegenstelling),  parallellisme, tautologie & pleonasme