Herhaling wwspelling

• Nederlands
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 1,2

Werkwoordspelling

Lesdoelen

1. Je kent de regels voor het schrijven van de persoonsvorm in de tegenwoordige en verleden tijd en je kunt deze correct toepassen.

2. Je weet of je de persoonsvorm tegenwoordige en verleden tijd onder de knie hebt, of dat je nog even meer moet oefenen.

De 

persoonsvorm

Wat was dat ook alweer??

De persoonsvorm (pv)

Een van de werkwoorden in de zin is de persoonsvorm (pv). Er zijn meerdere manieren / proeven om de persoonsvorm in de zin te vinden. Weet jij het nog?

Is het werkwoord in de zin de pv?

1. Vraagproef: Maak van de zin een vraag. Het werkwoord dat vooraan komt te staan is de pv.

2. Tijdproef: Zet de zin in een andere tijd. Het werkwoord dat verandert is de pv.

3. Getalproef: Verander het getal (enkelvoud/meervoud) van de zin. Het werkwoord dat verandert is de pv. 

De persoonsvorm staat in de tegenwoordige tijd of in de verleden tijd. Voor de spelling ervan gelden een aantal regels.

persoonsvorm tegenwoordige tijd

Even oefenen:

• Hij .....(houden, tt) van lezen en gamen. 
• Persoonsvorm? 
• Welke tijd en persoon?
• Tegenwoordige tijd 3e persoon dus ik-vorm + t = houd + -t
• Hij houdt van lezen en gamen. 

- zwak ww -

- sterk ww -

persoonsvorm verleden tijd

- zwak ww -

- sterk ww -

* klankverandering

* zo kort en eenvoudig mogelijk

* laatste letter -d of -t? Gebruik de verlengproef.

persoonsvorm verleden tijd

Even oefenen:

• Hij .....(branden) zijn vingers gisteren aan de oven. 
• Persoonsvorm? 
• Welke tijd?
• Verleden tijd > zwak of sterk? 
• Zwak, dus  't x-kofschip > stam + te of + de?
• Brand, niet in 't kofschip dus brand + de
• Hij brandde zijn vingers gisteren aan de oven. 

Even oefenen:

• Hij .....(bieden) vorige week zijn hulp aan.
• Persoonsvorm? 
• Welke tijd?
• Verleden tijd > zwak of sterk? 
• Sterk, dus klankverandering 
• bood? boot? boodt? Kort en eenvoudig + verlengproef.
• Hij bood vorige week zijn hulp aan.

Nog even oefenen:

Schrijf de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd op. 

1. ... (hebben) hij gisteren gevoetbald?

2. Jij ..... (vinden) dat geen goed idee.

3. .... (worden) je later timmerman?

4. ..... (vinden) jouw broer tennis ook zo leuk?

Nog even oefenen:

Schrijf de persoonsvorm in de tegenwoordige tijd op. 

1. Heeft hij gisteren gevoetbald?

2. Jij vindt dat geen goed idee.

3.  Word je later timmerman?

4. Vindt jouw broer tennis ook zo leuk?

Nog even oefenen:

Schrijf de persoonsvorm in de verleden tijd op. 

1. Het vliegtuig .... (landen) gisteren naast de landingsbaan.

2. Kevin ..... (breken) vorige week zijn arm.

3. .... (knijpen) jouw broertje jou zo hard?

4. Bob en Jan ..... (plagen) mij altijd vroeger.

Nog even oefenen:

Schrijf de persoonsvorm in de verleden tijd op. 

1. Het vliegtuig landde gisteren naast de landingsbaan.

2. Kevin brak vorige week zijn arm.

3. Kneep jouw broertje jou zo hard?

4. Bob en Jan plaagden mij altijd vroeger.

Aan de slag: nu maken opdr. 1 (blz. 263)

Zelfstandig

Werkwoordspelling

Vandaag

• Terugblik vorige les met Kahoot
• Nog meer werkwoordspelling
• Oefenen

Terugblik

1. Je kent de regels voor het schrijven van de persoonsvorm in de tegenwoordige en verleden tijd en je kunt deze correct toepassen.

  

2. Je weet of je de persoonsvorm tegenwoordige en verleden tijd onder de knie hebt, of dat je nog even meer moet oefenen.

Persoonsvorm tegenwoordige tijd

Persoonsvorm verleden tijd

Even testen...

Aan de slag

Nu maken:

Opdracht 2 en 3 (blz 264)

Klaar? 

Nakijken met antwoordenboek, ook opdracht 1. Meer dan 1 fout = extra oefenen

Niet klaar?

Huiswerk volgende les

Zelfstandig of samen

Wat voor lezer ben jij?

Niveautest op lezenvoordelijst.nl/leerlingen/

Mediatheek

Laat je spullen liggen

7 min voor tijd gaan we weer naar boven

Volgende les leesboek mee!

Tot volgende week!

Pak je leesboek

Tas van tafel en 

begin met lezen

Terugblik

Wat hebben we vorige lessen gedaan? Hand omhoog als je het weet of heel enthousiast zwaaien.

• Persoonsvorm en 3 proeven daarbij
• Persoonsvorm in tt
• Persoonsvorm in vt
• Maar wat nou als het geen persoonsvorm is???

• Voltooid deelwoord

Voltooid en onvoltooid deelwoord

Niet alle werkwoorden zijn natuurlijk persoonsvormen.

Je kunt ook te maken hebben met een voltooid deelwoord (vd) of een onvoltooid deelwoord (od).

Lesdoelen

• Ik weet wat een (on)voltooid deelwoord is
• Ik kan een (on)voltooid deelwoord herkennen.
• Ik kan een (on)voltooid deelwoord juist schrijven
  

voltooid deelwoord

is klaar / afgerond

• Een voltooid deelwoord begint vaak met 'ge / ver / be / ont'

• In een zin met een voltooid deelwoord staat altijd een ander werkwoord (hulpwerkwoord) --> hebben / zijn / worden
  
  
• Regelmatige (zwakke) werkwoorden eindigen op een 'D of T' ('t x-kofschip!)
• Onregelmatige (sterke) werkwoorden eindigen op 'EN (of T)'
  

onvoltooid deelwoord

is nog bezig / aan de gang

• Een onvoltooid deelwoord spel je als infinitief + d:

Zingend

Lopend

Huilend

Bijvoeglijk naamwoord

Van voltooide en onvoltooide deelwoorden kun je een bijvoeglijk naamwoord maken: een gelopen race, een lopend vuurtje.

• Soms moet je een -e achter het woord zetten. Spel het bn zo kort en eenvoudig mogelijk: de verbrande hand; de vergrote kamer (niet vergrootte)
• Soms moet je voor de uitspraak -tt of -dd schrijven: het bekladde behang
• Voltooide deelwoorden die op -en eindigen veranderen niet als je ze als bijvoeglijk naamwoorden gebruikt. De -n blijft dus staan: de verloren zoon (niet de verliezen zoon)

Aan de slag

Nu maken:

Opdracht 4 en 5 blz. 265 (na  opdracht 2 en 3)

Klaar?

Nakijken met antwoordenboek, ook opdracht 1, 2 en 3. Meer dan 1 fout = extra oefenen!

Niet klaar?

Huiswerk volgende les

Zelfstandig of samen

Pak je leesboek

Tas van tafel en 

begin met lezen

Pak je leesboek

Tas van tafel en 

begin met lezen

Vandaag

• Gelezen, yes!
• Terugblik vorige lessen
• Nog meer werkwoordspelling
• Oefenen

doel

• Ik kan werkwoorden in de tt, vt, vd, od en bn correct vervoegen.
• Ik kan werkwoorden in de gebiedende wijs correct vervoegen.
• Niet? Is niet erg maar betekent extra oefenen!

Terugblik

Wat hebben we vorige lessen gedaan? Hand omhoog als je het weet of heel enthousiast zwaaien.

• Persoonsvorm en 3 proeven daarbij
• Persoonsvorm in tt
• Persoonsvorm in vt
• Voltooid en onvoltooid deelwoord
• Bijvoeglijk naamwoorden van vd en od

voltooid deelwoord

• Is afgerond, klaar
• Hoort bij het gezegde.
• Kan nooit het enige werkwoord in de zin zijn.
• Kan achter hij heeft, hij is of hij wordt gezet worden.
• Begint meestal met ge-
• Kan ook beginnen met be-, ver-, ont-, her- of er-
• Ook zwakke (regelm) of sterke (onregelm) werkwoorden

onvoltooid deelwoord

• Is nog bezig, aan de gang
• Een onvoltooid deelwoord spel je als infinitief + d:

Zingend

Lopend

Huilend

bijvoeglijk naamwoord (BN)

voltooid: het is al gebeurd

onvoltooid: lopend belt hij zijn moeder

de geverfde deur

de gewonnen wedstrijd

het verzonnen verhaal

een lopend vuurtje

BN bij een voltooid deelwoord

Om te weten of het voltooid deelwoord op -d of -t eindigt, 

moet je kijken naar de verleden tijd.

spelen   -   speelde   -   gespeeld

maken   -   maakte    -   gemaakt

spellen  -   spelde     -    gespeld

gebiedende wijs

• zinnen met een bevel erin
• in zinnen met een gebiedende wijs staat geen onderwerp

gebiedende wijs

• ik-vorm tt :  luister naar je leraar / kijk goed uit / doe de deur                              dicht

dus: ik-vorm bij

• pv-tt als ik voor of achter de pv staat : ik zwem, vind ik
• pv-tt als je/jij achter de pv staat: kom je? / luister je?
• gebiedende wijs: neem iedere les een boek mee

Aan de slag

Opdracht 1 t/m 5 van de brug is af!

Nu maken:

1 t/m 6 (blz 36-37)

Klaar? Kom bij mij nakijken

Niet klaar? Huiswerk voor morgen!

Zelfstandig of samen