DID1 - Differentiëren

• Didactiek
• HBO
• Studiejaar 1

Welkom!

• In deze training gebruiken we LessonUp. 
  
  
• Voor sommige opdrachten heb je een tweede scherm nodig, bijv. je smartphone, tablet of splitscreenfunctie van je pc/laptop.
  
  
• Ga op je tweede scherm naar: lessonup.app of installeer de LessonUp-app. Links onderin mijn scherm zie je de code van deze les.

Even opwarmen

Zoek via Google een afbeelding van de reisbestemming waar jij nu wel naartoe zou willen.

Stel deze in als achtergrondafbeelding in Teams. 

Terugblik bijeenkomst 2 'Motiveren'

5 minuten - individueel

Noteer voor jezelf
Hoe heb jij afgelopen week bij je studenten ingespeeld op:

• het gevoel van competentie "ik kan het"?
• het gevoel van autonomie "ik kan het zelf"?
• het gevoel van verbondenheid "ik voel mij verbonden"?

Een aantal van jullie geef ik straks de beurt om hun voorbeeld toe te lichten.

Leerdoelen bijeenkomst 3 'Differentiëren'

Je doet recht aan cognitieve en metacognitieve verschillen tussen studenten.

0 = helemaal niet --- 100 = in alle lessen die ik geef

0100

Je kiest werkvormen en methoden die aansluiten bij de leervoorkeuren van studenten.

0 = helemaal niet --- 100 = in alle lessen die ik geef

0100

Je sluit in je communicatie en met je leeractiviteiten aan op interesse, niveau en tempo van je studenten.

0 = helemaal niet --- 100 = in alle lessen die ik geef

0100

Programma

• Opstart en terugblik vorige week
• Verder met jullie eigen lesopnames in leerteams
• Wat is differentiëren en hoe pak je dat aan?
• Energizer Liza
• Uitwerken differentiatie voor je eigen les(sen)
• Afronding en vooruitblik

Didactisch coachen en het CAR-model

Op welke niveaus kun je vragen stellen en feedback geven?

• over (vak)inhoud
• over aanpak / strategie
• over leerhouding / modus
• over persoonlijke kwaliteiten

Met goede vragen en feedback stimuleer je het gevoel van competentie, autonomie en verbondenheid.

Didactisch coachen en het CAR-model

Opdracht (45 min.) in Break-out Rooms met leerteams

• Bekijk elkaars beeldfragment
  
  
• Geef elkaar feedback op: in welke mate activeer je de studenten met vragen / feedback over inhoud, strategie, leerhouding en persoonlijke kwaliteiten

Wat is differentiëren?

Wat is differentiëren?

Differentiatie is een pro-actieve respons van de docent op wat de studenten nodig (gaan) hebben.

(Carol Ann Tomlinson, 2019)

Differentiatie is het verzamelen van onderwijskundige oplossingen voor het omgaan met verschillen tussen studenten. 

(Roel Bosker, 2005)

Wat zijn de voordelen van differentiëren?

Voordelen

• Meer leerplezier
• Hogere motivatie
• Betere leerprestaties
• Andere vormen van samenwerking in de les
• Lesgeven wordt meer afwisselend
• Uitkomsten van opdrachten zijn minder voorspelbaar

Nadelen

• Gevaar van uitzonderingsposities
• Als iedereen dezelfde leerdoelen heeft, kunnen hoog-presterende studenten geremd worden
• Meeliften in groepswerk
• Versnippering aandacht van de docent
• Het kost veel voorbereidingstijd

Energizer door Liza

Opdracht

Hoe differentieer jij in de les?

Noteer 1 voorbeeld in Padlet.

Hoe kun je differentiëren?

Je kunt differentiëren op:

• Niveau
• Inhoud
• Interesse
• Instructie
• Begeleiding
• Tempo
• Werkvormen
• Leervoorkeur
• (Eind)product

Opdracht

20 min. - in duo

• Kies 3 voorbeelden van je studiegenoten.
• Categoriseer de voorbeelden met behulp van de vorige slide. Waar wordt in elk voorbeeld op gedifferentieerd?
• Eerder klaar? Bespreek met elkaar: welk voorbeeld zou jij wel eens met je eigen klas willen uitproberen?

Hoe kun je differentiëren?

Je kunt differentiëren op:

• Niveau
• Inhoud
• Interesse
• Instructie
• Begeleiding
• Tempo
• Werkvormen
• Leervoorkeur
• (Eind)product

Differentiëren op leervoorkeur

Welke werkvorm past bij welke leervoorkeur?

Je vult je eigen lesvoorbereidingsformulier in. Vervolgens bespreek je dit met je leerteam. Jullie geven elkaar feedback op het ingevulde formulier.

Je krijgt een leeg lesvoorbereidingsformulier: vul het maar in en voer je les op die manier uit. Reflecteer op je ervaringen.

Ik laat jullie een video zien waarin ik hardop-denkend een lesvoorbereidingsformulier voor een PDG-training invul.

Klassikaal vullen we steeds 1 onderdeel van het formulier in. We bespreken het na, je stelt je formulier bij, en we vullen een volgend onderdeel in. 

Ik geef jullie een hoorcollege over de opzet, doelen en achterliggende theorie t.a.v. het lesvoorbereidingsformulier

kunst afkijken

participeren

kennis verwerven

oefenen

ontdekken

Welke leervoorkeur herken je het sterkst bij jezelf?

kunst afkijken

participeren

kennis verwerven

oefenen

ontdekken

Differentiëren op begeleidingsbehoefte

• Modeling: docent doet voor
  
  
  
• Guiding: docent structureert met stappenplan
  
  
  
• Scaffolding: docent biedt hulpmiddelen en bouwt hulp steeds verder af
  
  
• Coaching: docent bevraagt studentoplossingen
  
  
  
• Monitoring: docent monitort en stapt in als het nodig is. Zet soms één van de studenten tussen hem/haar en de groep

Bron: (Glaudé, van den Berg, Verbeek & De Bruijn, 2011)

Welke vorm past bij welke begeleidingsbehoefte?

Ik vraag: "De leerdoelen van Didactisch Handelen 1 zijn "...", welke stappen moet jij nog zetten om die te behalen?

Ik bespreek de verschillende stappen van de eindopdracht en vraag jullie: "Waar sta je nu en wat moet je nog doen?"

Ik laat jullie een video zien waarin ik hardop-denkend een lesvoorbereidingsformulier voor een PDG-training invul.

Ik leg uit wat verschillende vormen van differentiatie zijn, geef veel voorbeelden klassikaal en laat jullie dan zelf in groepjes een werkvorm uitwerken.

Ik laat één van jullie uitleg geven over differentiatie, daarna gaan jullie zelf aan de slag en ik ben op afroep beschikbaar.

monitoring

coaching

scaffolding

guiding

modeling

Opdracht

45 min. Drie keuzes:

A: Individueel uitwerken lesvoorbereidingsformulier

B: In duo of leerteam uitwerken lesvoorbereidingsformulier

C: Verlengde instructie over differentiëren met voorbeeld (15 min.) Dan in duo of individueel uitwerken lesvoorbereidingsformulier.

extra hulp: ingesproken PPT met voorbeeld

Wat ga je doen?

• Neem 1 van de 3 lesvoorbereidingsformulieren die je gaat inzetten bij het beroepsproduct.
• Kies een onderdeel waarin je wilt gaan differentiëren: tempo, niveau, leervoorkeur, instructie, begeleiding en werk dit uit.

Hoe kun je differentiëren?

Je kunt differentiëren op:

• Niveau
• Inhoud
• Interesse
• Instructie
• Begeleiding
• Tempo
• Werkvormen
• Leervoorkeur
• (Eind)product

Noteer in de chat: wat is jouw vraag over differentiëren?

Voorbeeld van differentiatie

Afronding

Hoe heb ik in deze training gedifferentieerd?

• Niveau
• Inhoud
• Interesse
• Instructie
• Begeleiding
• Tempo
• Werkvormen
• Leervoorkeur
• (Eind)product

Differentiëren en CAR

Competentie

Door differentiatie op tempo, niveau en inhoud sluit je aan op het gevoel van competentie.

Autonomie

Door differentiatie op (werk)vorm, leervoorkeur en begeleiding sluit je aan op het gevoel van autonomie.

Relatie

Door differentiatie op begeleiding speel je in op het gevoel van verbondenheid.

Vooruitblik: bijeenkomst 4 'Werkvormen'
(1 5 december, 9.00 - 13.00u)

Lokaal: laten we jullie zo snel mogelijk weten!

Bereid met je leerteam een activerende werkvorm voor. Deze voer je uit met de helft van de groep. Je hebt 25 min. Je kunt kiezen voor:

a) vertellen over de werkvorm

b) de werkvorm daadwerkelijk uitproberen / laten ervaren

Daarnaast:

• Bekijk de kennisclip over werkvormen (zie Fronter)
• Lees H3 uit het Handboek voor Leraren
• Lees Bouwsteen 9 uit Wijze Lessen (zie Fronter > Literatuur)

Welke 2 dingen heb je vandaag geleerd?

Welke vraag heb jij nog n.a.v. vandaag?