PW Herhalen Coniunctivus/PPP+PPA/GV+GU

• Latijn
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Grammatica HH voor het PW

- Coniuctivus

- PPP/PPA

- Gerundivum/Gerundium

Deze les

- Je mag deze les zelf kiezen waar je aan gaat werken

- Zoek grammatica uit die je graag wil herhalen en maak de oefeningen

- Je mag er ook voor kiezen de oefenvertaling te maken

Korte herhaling

- Coniunctivus

- PPA/PPP

- Gerundivum/gerundium

Coniunctivus

Andere modus dan de indicativus

Goed kijken: 

hoofdzin of bijzin? 

Wat is de tijd?

met of zonder voegwoord? 

Coni. vertalen in hoofdzinnen

Praesens: 

1. TWIJFEL (in vraagzin): Aliquid discamus? = Moeten we iets leren?

2. MOGELIJKHEID (in 'gewone' zin): Discamus aliquid. = We zouden iets kunnen leren.

3. VERBOD (in 'bevel' zin met ne): Ne discas! = Jij moet niet leren.

4. AANSPORING (in 'bevel' zin): Discamus aliquid! = Laten we iets leren!

5. WENS: Utinam discamus aliquid. = Wij zouden graag iets wilen leren.

Coni Imperfectum: irrealis van het heden

Coni Perfectum: irrealis van het verleden 

Coniunctivus in de bijzin

- Na voegwoorden cum, ut, ne (geen extra betekenis)

- Indirecte vraag

- na qui, quae, quod > geeft een doel/mening aan

coniunctivus per tijd herkennen

plusq. perf.

perfectum

imperfectum

praesens

venirent

venissent

venerint

veniant

coniunctivus per tijd herkennen

plusq. perf.

perfectum

imperfectum

praesens

mitteremini

missi essetis

missi sitis

mittamini

Dominus servis pocula dat, quae hospitibus vino compleantur.

Juiste vertaling

De meester geeft bekers aan de slaven, om te worden gevuld met wijn voor de gasten.

coniunctivus in de bijzin met een doel

Si filium haberem, eum Marcum vocarem

Juiste vertaling:

Als ik een zoon zou hebben, zou ik hem Marcus noemen.

Coniunctivus imperfectum: irrealis van het heden

Utinam liceat mihi ante finem dei domum abire

Juiste vertaling

Moge het me toegestaan zijn voor het einde van de dag naar huis te gaan

PPA/PPP

PPA = Participium Praesens Actief (kenletters -ns, -nt-)

- Actief

- Gelijktijdig vertalen (met terwijl)

PPP= Participium Perfectum Passief (stam+ tus) 

- Passief vertalen (tenzij het een deponent werkwoord is) 

- Voortijdig vertalen (met  nadat) 

PFA 

PFA = Participium futurum actief

uitgang -urus

Vertalen met

- van plan zijn om te.....

- gaan....

Kies de juiste vorm
rege .................... (sedére)

1. sedente
2. sedenti
3. sedentis
4. sedentibus

Kies de juiste vorm
rosae ................. (florére)

1. florentia
2. florentae
3. florentes
4. florente

Kies de juiste vorm
domini ................ (dicere)

1. dicens
2. dicentis
3. dicente
4. dicenti

Milites ducem secuti oppidum inimicum invaserunt.

Juiste vertaling:

De soldaten, nadat ze de vijand waren gevolgd, hebben de vijandige burcht aangevallen.  

Plebi de inopia clarae aquae questae Imperator aquam e fonte puro in montibus orto ducere decrevit.

Juiste vertaling: 

De keizer heeft besloten om het water uit de schone bron, die was ontstaan in de bergen, te leiden voor het volk dat zich had beklaagd over een gebrek aan schoon water. 

Gerundium

Kenletters: -nd-

Gerundium: hele ww als zelfstandig nw

Voorbeeld: scribendi artem : De kunst van het schrijven

Naamvallen: genitivus, dativus, accusativus (+ woordje ad), ablativus

Gerundivum

Kenletters: -nd-

Gerundium: hele ww als bijvoeglijk nw, congrueert met zelfstandig nw waar het bijhoort

Voorbeeld: ars scribendi epistulae: De kunst van het schrijven van een brief

Naamvallen: alle naamvallen

Gerundivum van verplichting

Gerundivumvorm + esse vertalen met 'moet worden...'

Voorbeeld: 

Mihi epistula scribenda est

voor mij moet een brief worden geschreven

Quando portae aperiendae sunt?

Juiste vertaling

Wanneer moeten de poorten worden geopend? 

Puellae in silvam veniunt ad ludendum.

Juiste vertaling:

De meisjes komen in het bos om te spelen

Pater filios delectat fabulam narrando

Juiste vertaling:

Vader verheugt zich op het zijn zonen vertellen van een verhaal