Bronnen van energie §4.2 en 4.3 uitputbaar: fossiele brandstoffen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• mavo
• Leerjaar 3

Fossiele brandstoffen

Wat moet je kunnen?

◉ Je kunt beschrijven wat fossiele brandstoffen zijn en hiervan drie voorbeelden geven.

◉ Je kunt beschrijven hoe steenkool ontstaat uit resten van planten en bomen uit het Carboon.

◉ Je kunt beschrijven hoe aardolie ontstaat uit organische resten 

◉ Je kunt beschrijven hoe aardgas ontstaat, vaak samen met steenkool en aardolie.

◉ Je kunt uitleggen waarom aardolie en aardgas in poriën in gesteentelagen zitten.

Steenkool

steenkool hoe werkt het?

Winnen we uit gesteentelagen van 300 tot 350 miljoen jaar oud. ​ (carboon)

-Warm en vochtig, tropisch klimaat.​

-Veel water, dode planten en bomen werden veen.​

-Honderden meters stapelden zich op over de miljoenen jaren.​

-Veen werd samengeperst​

         -Toename druk en temperatuur​

      - Water en gassen uit het veen​

      - Toename kool- en zuurstof​

                 Inkoling​

        -Bruinkool​

        -Steenkool.​

​

​

Druk + temperatuur dalen > water en 

gassen ontsnappen > Koolstofgehalte daalt

 > steenkool

Druk + temperatuur stijgen > water en 

gassen ontsnappen > Koolstofgehalte stijgt

 > steenkool

planten omgevormd tot veen

Wat is de juiste volgorde van het inkolingsproces?

1. Veen, bruinkool, steenkool
2. Bruinkool, veen, steenkool
3. Steenkool, bruinkool, veen
4. Veen, steenkool, bruinkool

Wat is het grootste nadeel van steenkool?

1. Vervuiling
2. Het is duur
3. Te zwaar om te vervoeren
4. Lastig uit de grond te halen

aardolie

0

Uit wat ontstaat aardolie?

1. organische resten
2. Uit zeewater op diepe plekken
3. anorganische resten
4. plankton, bacteriën en algen

Olie.
Kies de foute uitspraak.

1. Olie is een fossiele energiebron en ontstaat over een lange periode.
2. Resten en afdrukken dieren en planten blijven lange tijd bewaard in gesteente.
3. 1/5 koolstofvoorraad was opgeslagen in de aarde tot olie- en aardgaswinning begon.
4. Olie en gas zijn onuitputtelijk, want het wordt van nature gemaakt.

aaaardgas

Hoe komt het dat het aardgas uit de steenkool vrijkomt?

1. Door de stijgende temperatuur en druk.
2. Door de dalende temperatuur en druk.
3. Door plantenresten in de bodem.
4. Er komt helemaal geen gas vrij uit steenkool.

Waar kan je welke energiebronnen vinden?

steenkool

aardolie

aardgas

4.3 Bronnen: Problemen met fossiel

Bewezen en onzekere voorraden - Vervuiling en klimaatverandering

Fossiele brandstoffen

Welke Nadelen denk je dat er zijn?

Lastige voorspelling wanneer voorraden op zijn

voorraad fossiele energie in %

Aantal jaar dat de voorraad nog gebruikt kan worden

1. Er worden nog steeds nieuwe voorraden ontdekt

2. Sommige voorraden zijn moeilijker te winnen (diepte, nieuwe technieken) dus onzekere voorraden

Hoe groot blijft de vraag naar fossiele brandstoffen?

Afhankelijk van:

• bevolkingsgroei
• welvaartsontwikkeling
• efficiëntie van duurzame energiebronnen zoals wind en zon

Vervuiling

Lekken olie tijdens olieboringen en transport

Afvalstoffen die ontstaan bij winning steenkool, aardolie en aardgas (chemicaliën) lekken naar omgeving.

Klimaatverandering

natuurlijke broeikaseffect

versterkte broeikaseffect

Broeikasgassen

Broeikasgassen:

• kooldioxide (CO2)
• methaan (CH4)
• waterdamp (H2O)

Door verbranden aardgas, aardolie en steenkool komen er meer broeikasgassen in de atmosfeer.

Gevolgen versterkt broeikaseffect:

• Zeespiegelstijging 
• Gemiddeld hogere temperaturen
• Meer hittegolven
• droogte
• misoogsten
• watertekorten
• Wanneer het regent zal de neerslagintensiteit veel groter zijn.

Het vermogen van de aarde om warmte vast te houden door de aanwezigheid van natuurlijke broeikasgassen in de atmosfeer.

Zonder natuurlijk broeikaseffect is er geen leven op aarde mogelijk!

Ruzie op de Zuid Chinese Zee

https://www.youtube.com/watch?v=AAUOiCxoGnY

Wat is het grootste nadeel van het opwekken van energie door fossiele brandstoffen?

1. luchtverontreiniging
2. Het is veel te duur
3. Door de winning ontstaat schade aan het milieu
4. Co2 komt extra vrij (opwarming aarde)

Wat is het versterkte broeikaseffect?

1. Het vasthouden van de warmte door broeikasgassen
2. Afname van broeikasgassen rondom de aarde
3. De massale ontbossing waardoor CO2 niet meer wordt opgenomen
4. Toename van hoge concentraties broeikasgassen in de atmosfeer

Hoe werkt het broeikaseffect precies?
Zet het in de juiste volgorde.

Heb jij het goed begrepen? Test je kennis!

1

2

3

4

5

6

De aarde heeft een broeikas-effect. 

Daardoor heeft de aarde een aangename temperatuur.

Mensen zorgen voor veel uitstoot.

Er komt meer CO2 in de lucht.

De aarde houdt te veel warmte vast.

Het broeikaseffect wordt versterkt.