1.3 Luchtdruk en wind

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• vmbo g, t, mavo
• Leerjaar 4

Luchtdruk en de invloed hiervan op het weer

Meet luchtdruk 

en daarmee ook het weer!

Dit is een barometer: het instrument om luchtdruk mee te meten. Wanneer de barometer verandert, komt er ander weer.

Leerdoelen 1.3

• Wat is luchtdruk
• Hoe meet je de luchtdruk
• Kenmerken van het weer bij  hoge en lage luchtdruk
• Wat gebeurt er als de luchtdruk verandert?
• Windrichtingen op aarde, hoe werkt het?
• Wet van Buijs Ballot

Wat is luchtdruk?

• Luchtdruk => het gewicht van de lucht dat op de aarde drukt 
  
• Meten => barometer
• Eenheid => hectopascal (hPa), millibar (Mb)
• Op de weerkaart te zien => isobaren = alle punten met dezelfde luchtdruk verbonden door een lijn.
  
• Je hebt hoge drukgebieden en lagedrukgbieden

Weerkaart met isobaren: Hoe dichter de isobaren bij elkaar liggen, hoe harder het waait.

Hoge druk 

Hoge druk = dalende lucht,

deze lucht is zwaar.

Symbool op de kaart = H

Getal > 1013 is H

Welk weertype hoort bij H?

- geen bewolking

- warm in de zomer

- koud in de winter

isobaren

Op de kaart zie je lijnen met de hoogte van de luchtdruk. Een lijn die alle punten met dezelfde luchtdruk met elkaar verbindt noem je een isobaar.

Lage druk

Lage druk = stijgende lucht, gewicht van die lucht is laag.

Symbool op de kaart = L

Getal onder 1013 = L

Welk weertype hoort bij L?

- wolken

- neerslag

- koel in de zomer

- zacht in de winter

✔Check je leerdoelen door het maken van de oefenvragen.

✔Leerdoel: ik weet wat luchtdruk is

✔Leerdoel: ik ken de kenmerken hoge- en lagedrukgebieden 

✔Leerdoel: ik weet wat luchtdruk is

Hoe meet je luchtdruk?

1. Luchtdrukmeter
2. Barometer
3. Thermometer
4. Isobarenmeter

In de ballon zit (1)luchtdruk, daarbuiten is de luchtdruk (2)...

1. 1=hoge, 2=lage
2. 1=lage, 2=hoge
3. 1=hoge, 2=hoge
4. 1=lage, 2=lage

Hogedrukgebied

Lagedrukgebied

Opstijgende lucht

Dalende lucht

Neerslag

Droog

Maximum

Minimum

Sleep de zinnen naar de juiste afbeelding

lagedrukgebied

hogedrukgebiedd

weinig neerslag

veel neerslag

stijgende lucht

dalende lucht

Het weer als de luchtdruk verandert..

Onthouden: Lucht stroomt ALTIJD van H naar L 

                   Dit is => wind

Onthouden: Hoe groter het verschil in luchtdruk, hoe 

                    harder het waait.

Hoe zie je dat op een weerkaart? => isobaren

Hoe heet die andere lijn ook alweer die de plaatsen met dezelfde temperatuur verbindt?

Op deze kaart zie je isobaren, kun jij aangeven waar een hoge- en waar een lagedrukgebied ligt in Europa?

Windrichting: 

Bij L -> wind stroomt naar het midden toe

Bij H -> wind stroomt van het midden af

Waar waait het heel hard? En waarom?

Windrichtingen op aarde

Wind stroomt van H -> L

Let op: de aarde draait om zijn eigen as

Gevolg: wind heeft een afwijking!

Wet van Buys Ballot:

Noordelijk Halfrond: wind draait naar rechts

Zuidelijk Halfrond: wind draait naar links

Dit heet: Corioliseffect

Op de kaart zie je de grote windsystemen op aarde. Door de Wet van Buys Ballot krijgt wind een afwijking. 

NH: afwijking naar rechts

ZH: afwijking naar links

Let op: ALTIJD KIJKEN MET DE WIND IN JE RUG!

Neem de wereldbol van de vorige dia over op een blaadje.

1- Zet per breedtegraad die je ziet een H of een L

2- Geef nu aan naar welke kan de wind waait per horizontaal vak. Je zet dus 6 keer pijltjes.

antwoord opdracht=>

Je begint bij de evenaar: daar is ALTIJD een lagedrukgebied. 

Dan komt de wind dus vanaf de 30 graden breedtegraad => daar is ALTIJD een hogedrukgebied. 

Wind waait van H naar L => van 30 graden naar de evenaar toe.

Je draaait eventueel je blaadje zodat je altijd de wind in je rug hebt vanaf de H gezien!

Vragen?

Leerdoelen

• Wat is luchtdruk
• Hoe meet je de luchtdruk
• Kenmerken van het weer bij  hoge en lage luchtdruk
• Wat gebeurt er als de luchtdruk verandert?
• Windrichtingen op aarde, hoe werkt het?
• Wet van Buijs Ballot

Werk deze leerdoelen uit in je schrift

Extra video: herhaling uitleg Wet van Buys Ballot en het Corioliseffect

En dan gaan we nu aan de slag met de oefen opdrachten!

Hoe meet je luchtdruk?

1. Luchtdrukmeter
2. Barometer
3. Thermometer
4. Isobarenmeter

De Noordpool en Zuidpool hebben een lage luchtdruk

1. Goed
2. Fout

Punten met een gelijke luchtdruk
heten:

1. Isobaren
2. Isothermen
3. Isotopen
4. Isostaren

Wat voor luchtdruk gebied is er bij de evenaar?

1. Lage druk
2. Hoge druk

Op 30 graden Noorderbreedte heerst overwegend hoge luchtdruk

1. waar
2. niet waar

2 Twee leerlingen doen een uitspraak over luchtdruk.
Uitspraak 1: hoe dichter de isobaren bij elkaar liggen, hoe zwakker de wind is die daar waait.
Uitspraak 2: in hogedrukgebieden stijgt de lucht op en is de kans op neerslag groot.
Wat is juist?

1. Beiden juist
2. Beiden onjuist
3. 1. juist / 2. onjuist
4. 1. onjuist / 2. juist

2 De kaart van bron 1 gaat over de verschillen in luchtdruk in Europa.
Bij welke letter in bron 1 was de windsnelheid op 10 september 2013 het hoogst?

1. bij letter P
2. bij letter Q
3. bij letter R
4. bij letter S

Deze afbeelding over het windsysteem is...

1. Goed
2. Fout

Leerdoel 2. De wet van Buys Ballot

"De wind heeft op het noordelijk halfrond een afwijking naar ...... "

1. rechts
2. links

Dat was het voor vandaag!