Ik ben kritisch en bewust

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Burgerschap

Economische Dimensie

Leerdoelen

Economische dimensie - 1.2 en 1.3 

Na deze les kun je uitleggen wat een verzorgingsstaat inhoudt en wat sociale zekerheid is. 

Weet je op welke voorzieningen je recht hebt als je geen baan hebt.

• 
  

Je kent de volgende begrippen: 

solidariteit, verzorgingsstaat, sociale voorzieningen, sociale zekerheid, koop-beslissingsproces, koopmotief

Planning

Inleiding (5 min.)

Theorie: De overheid en het sociale vangnet (15 min.)

Zelfstandig werken (10 min.)

Nabespreken gemaakte werk (5 min.)

Theorie en opdracht: Kritisch en bewust consumeren (25 min.)

Vooruitblik: Geld (10 min.)

Afsluiting (5 min.)

Met elkaar verbonden

Solidariteit: het idee dat je als mens verbonden bent met andere mensen en verantwoordelijk bent voor elkaar.

Vandaag ben ik ziek en heb ik jouw hulp nodig, morgen is het misschien andersom.

Verzorgingsstaat: een land waar de overheid primair verantwoordelijk is voor het welzijn van de burgers (onderwijs, zorg, huisvesting, sociale zekerheid).

De overheid heeft solidariteit wettelijk vastgelegd en de uitvoering ervan georganiseerd. Daarvoor betaal je dus premies en belasting.

Sociale zekerheid

Sociale zekerheid zijn de wettelijke maatregelen die zorgen voor financiële zekerheid van mensen ten tijde van:

pensioen;

ziekte;

arbeidsongeschiktheid;

overlijden van naasten;

werkloosheid.

Voorzieningen voor mensen die niet op een andere uitkering kunnen terugvallen: je moet wel aan voorwaarden voldoen

Hier heb je recht op als je gewerkt hebt.

Hier heeft elke Nederlander recht op, ook als je niet gewerkt hebt

Zie blz 28-29 in je boek

Zelfstandig werken

Maak alle kennisvragen van 1.2

Bladzije 30-31

Hoe kom je tot een aankoop?  

Lees bladzijde 37 t/m 39.

Neem dan een recente aankoop in gedachten en bespreek met je klasgenoot de volgende vragen:

1. Wat heb je gekocht?
   
2. Waarom kocht je dit? (koopmotief, zie blz. 37)
   
3. Wat ging er aan de koop vooraf? (koopbeslissingsproces, zie blz. 38)
   
4. Ben je beïnvloed om tot deze koop over te gaan? (reclame, blz. 38)
   
5. Met welke zaken heb je rekening gehouden voordat je tot de aanschaf overging? (kritisch consumeren, blz. 39)
   

Hoe noem je geld uitgeven?

1. Inkomsten
2. Uitgaven

Minder geld uitgeven

1. Lenen
2. Aflossen
3. Budgetteren
4. Bezuinigen

Wat zijn GEEN inkomsten voor de overheid?

1. Belastingen
2. Premies
3. Accijnzen
4. Subsidies

Wat is een vaste last?

1. De huur
2. Melk voor het ontbijt
3. Bioscoopkaartje
4. Dagje pretpark

Vaste lasten

1. Zijn alleen per maand
2. Zijn alleen per kwartaal
3. Zijn alleen per halfjaar
4. Kunnen per maand, kwartaal en halfjaar zijn

Boodschappen, kleding en benzine zijn een voorbeeld van?

1. Variabele lasten
2. Vaste lasten

Onder welke kosten valt een abonnement van de sportschool?

1. Vaste lasten
2. Ongeplande lasten
3. Onvoorziene uitgaven
4. Variabele lasten

Wat zijn GEEN vaste lasten?

1. brood kopen bij de bakker
2. telefoonabonnement
3. lidmaatschap voetbal
4. huur

Een lening.

1. inkomen
2. budget
3. krediet

Onder formele schulden, verstaan we schulden bij vrienden en familie.

1. waar
2. niet waar

Als je geld moet terugbetalen aan Duo, dan noemen we dat ...

1. loondienst
2. basisbehoefte
3. pech
4. formele schulden

Wat is geen inkomsten?

1. Salaris
2. Kleren kopen
3. Een uitkering
4. Spaargeld

Wat is inflatie?

1. Snelle waardevermeerdering van geld
2. Snelle waardevermindering van geld
3. beurskrach
4. economische crisis

Door de inflatie kan ik...

1. meer besteden
2. minder besteden

www.kijk.nl

Armoede

Zo'n één miljoen Nederlanders moeten rondkomen van een inkomen rond het sociaal minimum. Velen van hen kunnen het hoofd financieel niet boven water houden. De huidige inflatie en hoge energie- en woonlasten zorgen voor extra problemen.

Wat doet de overheid?

Wat doe jij?

Wat doet de politiek hieraan?

Het kabinet heeft al verschillende maatregelen genomen. Zo is de accijns op brandstoffen verlaagd, net als de btw op energie.

Verder is er voor de laagste inkomens een toeslag van 800 euro. Daar komt later dit jaar nog 500 euro bij.

Voor volgend jaar zijn ook diverse maatregelen in voorbereiding. Zo blijft de accijnsverlaging op brandstof in stand. Ook komt er opnieuw een toeslag van 1.300 euro voor lage inkomens.

Verder gaan het minimumloon en de uitkeringen omhoog en gaat de inkomstenbelasting omlaag.

Afsluiting
Wat vond je van de les?

Interessant

Gaat te snel

Gaat te langzaam

Teveel informatie

Leerzaam