5.3: De fabriek met stoomkracht DEEL 1

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo, vwo
• Leerjaar 2

Hoofdstuk 5: Fabrikanten en arbeiders

5.3: De fabriek met stoomkracht

Pak je laptop en gaan naar LessonUp!

Wat was een gevolg van de agrarische revolutie van de 18e eeuw voor het bevolkingsaantal van Engeland?

1. Het bevolkingsaantal nam af door slechtere leefomstandigheden.
2. Het bevolkingsaantal nam toe door meer voedselproductie.
3. Het bevolkingsaantal nam toe door minder beschikbaar voedsel.
4. Het bevolkingsaantal bleef gelijk door beperkte landbouwtechnieken.

Wat is het belangrijkste gevolg van de Enclosure Act?

1. Verhoogde efficiëntie van landbouwproductie
2. Vermindering van de industriële revolutie
3. Afname van handelsmogelijkheden
4. Toename van werkloosheid onder boeren

Wat kenmerkt de demografische revolutie in Engeland?

1. Een gelijkmatige groei van stedelijke en landelijke bevolking.
2. Een afname van stedelijke bevolkingsdichtheid.
3. Een verschuiving van plattelandsbevolking naar stedelijke gebieden.
4. Een afname van landelijke migratie.

Wat wordt verstaan onder nijverheid?

1. Het ambachtelijk of industrieel vervaardigen van producten.
2. Het ontwerpen van stedelijke infrastructuur.
3. Het bestuderen van meteorologische fenomenen.
4. Het beheren van natuurlijke hulpbronnen.

Agrarische Revolutie

• Kleiner wordend aantal boeren produceert grotere hoeveelheid voedsel!
• Eerst: veel zelfvoorzienend
• Daarna: hogere productie, minder zelfvoorzienend

Transport

• Aanleg (en verbetering) wegen en kanalen noodzaak om voedsel naar consument te krijgen
• Wegen met 'tol', onderhoud
• Rivieren door kanalen verbonden
• Later: aanleg spoorlijnen dankzij ontwikkeling stoomtechnologie

Demografie

• Door stijging voedsel productie en betere transport enorme stijging inwonersaantal!
• Engeland: 6-18m in 100 jr
• Minder mensen dood door ziekten of slechte hygiëne
• Demografische revolutie: groei door sterke daling sterftecijfer!

5.3: De fabriek met stoomkracht

In de 17e eeuw nam de huisnijverheid in Engeland een grote vlucht. Dankzij uitvindingen als de Spinning Jenny kon er steeds sneller meer geproduceerd worden. De productie van katoen wordt opgeschaald in fabrieken op waterkracht. Uiteindelijk zorgt de ontwikkeling van de stoommachine ervoor dat fabrieken zich verplaatsen naar de stedelijke centra van Engeland. 

Huisnijverheid

• Nijverheid: verwerken van grondstoffen tot eindproduct
• Eerst alleen in de stad, later ook in boeren bedrijven (thuis)
• VB: weven van wol tot textiel
• Weven en spinnen
• Op zoek naar efficiëntere manier van weven en spinnen

Uitvindingen

• Uitvinding schietspoel: weven ging veel sneller!
• Hierdoor grote achterstand spinners
• Uitvinding Spinning Jenny: spinnen ging nu veel sneller!
• Nog binnen de huisnijverheid, maar productie werd steeds efficiënter! 

Wat zou een reden kunnen zijn dat boeren besluiten tot huisnijverheid?

Is de opkomst van huisnijverheid een vorm van specialisatie?

De uitvindingen van de schietspoel en de Spinning Jenny betekenden nog niet het einde van de huisnijverheid, ze maakten de positie van de thuiswerkenden juist sterker. Leg dit uit.

Wat zou het gevolg zijn van uitvindingen zoals de schietspoel en spinning Jenny voor de prijs van textiel?

Aan de slag!

• Opdrachten 5.3
• Kijk voor de specifieke opdrachten in je reader!
• Werkboek of laptop