AFP 2.4.10

• Verpleging en verzorging
• MBO
• Studiejaar 2

Anatomie, Fysiologie en Pathologie

Les 10

Periode 4

Leerjaar 2

Vorige les

Beschrijf van onderstaande ziektebeelden: 
Wat is het? Wat zie je? Wat doe je eraan?

• MS en ALS
• Polyneuropathie
• Hernia Nuclei Pulposi
• Carpaletunnelsyndroom
• Essentiele tremoren

Multipele sclerose

ALS

Polyneuropathie

Carpale tunnelsyndroom

Hernia Nuclei Pulposi

Diabetes en alcoholgebruik als mogelijke oorzaak

Zenuwcellen gaan kapot en spieren atrofiëren

Door uitstulping van tussenwervelschijven

Myeline wordt kapot gemaakt door auto-immuunreactie

De handzenuw komt in de knel door herhaaldelijke bewegingen en irritatie

Lesindeling

1. Welkom + Rapid (5 min.)
2. Vorige les (10 min.)
3. Lesindeling en lesdoelen (5 min.)
4. Inleiding psychiatrie (10 min.)
   
   
5. Zelf aan de opdracht (30 min.)
   
   
6. Start stemmingsstoornissen (30 min.)

Lesdoelen

Aan het eind van de les kunnen jullie:

• Vertellen wat er bedoeld wordt het met het biopsychosociale model.
• Beschrijven waar de DSM-5 voor dient en wat hier in staat.
• Uitleggen welke oorzaken, symptomen en behandelingen horen bij Overspannenheid, Depressie, Tentamen suïcide, Bipolaire stoornis en Psychose

Psychiatrie (inleiding)

Psychiatrie: het medisch specialisme dat zich bezighoudt met de preventie, diagnostiek en behandeling (therapie) van psychische ziektebeelden

Van vroeger tot nu:

• Door de duivel bezeten
• Heksenverbranding
• Dolhuizen (gevangenen)
• Krankzinnigengesticht (rust en ruimte)

Psychiatrie (tegenwoordig)

Biopsychosociale model:

De oorzaak van een psychische

ziekte ligt in de combinatie van

• Lichamelijk factoren
• Sociale factoren
• Psychologische factoren

Psychiatrie (algemeen)

Huisarts/POH: Eerste aanspreekpunt voor behandeling

Basis-GGZ of Specialistische GGZ:

• Psycholoog: Gedragskant (therapie)
• Psychiater: Medische kant (medicijnen)

Diagnose: Aan de hand van de DSM-5

• Diagnostic and Statistical Manual of
    Mental Disorders

De DSM-5 is een manier om psychische stoornissen in te delen. Dit systeem is nodig omdat veel psychische stoornissen met elkaar overlappen en er vaak veel bijkomende problemen zijn.

Komende lessen

Stemmingsstoornissen: Heftige stemmingsveranderingen

• Van overspannenheid tot psychose

Persoonlijkheidsstoornissen: Bepaalde eigenschappen zijn érg aanwezig

• Van angststoornissen tot verslaving

Cognitieve stoornissen: Stoornissen in kennen en weten

• Dementie en delier

Stemmingsstoornissen

Betekenis 'stemming'

stem·ming (de; v; meervoud: stemmingen; verkleinwoord: stemminkje)

1. het stemmen

2. gemoedsgesteldheid, humeur: hij is in een goede stemming

3. algemene denkwijze: stemming maken voor, tegen iets ijveren voor, tegen

Jouw stemming/humeur/gemoedsgesteldheid schommelt van uur tot uur. Als het langere tijd heel heftig is, dan spreken we van een stemmingsstoornis.

Overspannenheid

Overspannen: Psychische decompensatie

• Verstoorde balans tussen
    draagkracht en 
    draaglast
• Patiënten komen vaak met
    lichamelijke klachten bij
    de huisarts

Overspannenheid (2)

Symptomen:

• Lichamelijk: Vaak vage klachten (duizelig, hoofdpijn, buikpijn)
• Psychisch: Emotioneel labiel, geprikkeld, slapeloosheid/moeheid, snel huilen, angst en onzekerheid

Behandeling: Herstellen van de balans

• Draaglast verminderen: 'Stapje terug doen', uitrusten, gesprekstherapie
• Draagkracht vergroten: Medicijnen (slaaptabletten, rustgevende tabletten), zorgen voor ontspanning, sociale contacten etc.

In gesprekstherapie wordt vaak onderzocht waarom de balans naar de 'verkeerde kant' is doorgeslagen, zodat op basis hiervan de draaglast verminderd kan worden en de draagkracht groter gemaakt kan worden. Bewustwording van het probleem en de oorzaken is al een grote stap hierin.

Zijn hier nog vragen over?

Depressie

Kernsymptomen: Minimaal 1

• Sombere stemming grootste deel van de dag
• Duidelijke vermindering van plezier in bijna alles

Overige symptomen: 

• Gewicht +/-
• Slapen +/-
• Psychomotorisch +/-
• Suïcidaliteit

• Waardeloosheid of schuldgevoel
• Moeheid/verlies van energie
• Minder denken, concentratie of besluiteloosheid

Minimaal twee weken en totaal minimaal 5 symptomen

Depressie: Oorzaken

Lichamelijk factoren:

• Erfelijkheid, geslacht (vrouw)
• Medicijngebruik/ziekte

Sociale factoren:

• Stress, trauma, mishandeling

Psychologische factoren:

• Faalangst, laag zelfvertrouwen

Depressie: Behandeling

Behandeling: Afhankelijk van o.a. ernst, lijdensdruk en sociaal functioneren van de patiënt

• Gesprekstherapie: Praten, voorlichting geven, luisteren
• Zorgen voor vaste dagstructuur: Voorkom doelloosheid
• Activiteiten inplannen: Ook 'leuke' dingen
• Eventueel Antidepressiva: Als patiënt niet reageert, duur > 3 maanden

De patiënt moet uiteindelijk verantwoordelijk blijven voor de behandeling om het beste resultaat te krijgen

Huiswerk

• Maken: Expert College Psychiatrische ziektebeelden (P)
• Afmaken opdracht 'Stemmingsstoornissen'