6. Van politie naar officier B+K

• Maatschappijkunde
• Middelbare school
• vmbo
• Leerjaar 4

Criminaliteit 

HF 6 Van politie naar officier

leerdoelen:

6.1 Wat de taken en bevoegdheden zijn van de politie.

6.2 Welke rol de officier van justitie speelt in het strafproces.

Herhaling vorige paragraaf 

het strafrecht

1. De jongeren komen voor een speciale jeugdrechter.
2. De jongeren worden vervolgd volgens het volwassenstrafrecht.
3. De jongeren zijn te jong om een straf te krijgen.

Je slaat een inbreker bewusteloos met een koekenpan, nadat zij met een getrokken pistool jouw huis binnendrong.
Je bent ...

1. Strafbaar
2. Niet strafbaar, want dit is noodweer
3. Niet strafbaar, want dit is overmacht

Je schiet een ongewapende inbreker neer met het jachtgeweer dat je op de zwarte markt gekocht hebt.
Je bent ...

1. Strafbaar
2. Niet strafbaar, want dit is noodweer
3. Niet strafbaar, want dit is overmacht

Welk begrip hoort bij dit voorbeeld?
'Veerle (85) heeft dementie en is 3x opgepakt voor diefstal'

1. overmacht
2. noodweer
3. ontoerekeningsvatbaar

Als je door brand een deur vernielt is er sprake van

1. noodweer
2. overmacht
3. rechtshandhaving

30. In de wet zijn de rechten van de verdachte vastgelegd, zoals het recht op

hulp van een advocaat.

Hieronder volgen vier uitspraken over de rechten van een verdachte. 

→ Geef aan of de uitspraak juist of onjuist is. 

Juist

Onjuist

1. Een verdachte heeft recht op een eerlijk proces voor een onafhankelijke en onpartijdige rechter

2. Een verdachte is onschuldig totdat hij door de rechter schuldig is bevonden. 

3. Een verdachte mag voor onbeperkte tijd worden vastgehouden. 

4. Het is volgens de wet mogelijk om rekening te houden met bijzondere kenmerken van een verdachte. 

indien vier antwoorden juist 2

indien drie of twee antwoorden juist 1

indien minder dan twee antwoorden juist 0

Hoofdvragen 6.1:

• Wat zijn de taken en de bevoegdheden van de politie?

Begrippen:

• Handhaven van de openbare orde
• Hulpverlening
• Opsporing
• Preventie
• Dienstverlening
• Staande houden
• Aanhouden
• Vasthouden
• Fouilleren 

Taken politie

1. Handhaven openbare orde
   
2. Hulpverlening
   
3. Opsporing 
   
4. Preventie (voorkomen)
   
5. Dienstverlening (advies en service)
   
6. Opstellen proces verbaal 

 Rechter-commissaris is rechter met speciale taken (afluisteren, observeren, woning doorzoeken)

Onder de verantwoordelijkheid van de burgemeester

afhandelen van verkeersongeval

Onder de verantwoordelijkheid van de Officier van Justitie

Maatregelen om misdaad te voorkomen: camera's en surveillance

officieel schriftelijk verslag van politieonderzoek naar misdrijf

Maatregelen die burgers kunnen nemen om inbraak te voorkomen

De politie doet een inval in een huis, omdat ze vermoeden dat er een grote wietplantage is.
Welke taak van de politie herken je in deze situatie?

1. Ordehandhaving
2. Opsporing
3. Preventie
4. Hulpverlening

De politie begeleidt een bus met voetbalsupporters naar een uitwedstrijd.
Welke taak van de politie herken je in deze situatie?

1. Ordehandhaving
2. Opsporing
3. Preventie
4. Hulpverlening

Met een politiehelikopter zoekt de politie naar een vermiste man.
Welke taak van de politie herken je in deze situatie?

1. Ordehandhaving
2. Opsporing
3. Preventie
4. Hulpverlening

Wat zijn de bevoegdheden van de politie:

De politie mag:

- Verdachte staande houden
- Verdachte aanhouden

- Verdachte vasthouden
- Bekeuring geven

- Fouilleren

- Geweld gebruiken  

iemand laten stilstaan en vragen naar identificatie (verplicht vanaf 14 jaar en ouder)

Arresteren en meenemen naar het bureau

Rechter-commissaris

Soms mag de politie alleen iets doen met toestemming van de OvJ of van de rechter-commissaris. Het gaat dan om bv telefoon afluisteren, iemand observeren of een woning doorzoeken

Leger en politie: 'geweldsmonopolie' alleen zij mogen wapens dragen en in bepaalde gevallen geweld gebruiken (binnen bepaalde regels)

Boa's

'buitengewone opsporingsambtenaren' 

ondersteunen politie  bij handhaven openbare orde en veiligheid

Boa's

Buitengewone opsporingsambtenaren die de politie bijstaan bij het handhaven van de openbare orde en veiligheid.

Bevoegdheden:

• Verdachten aanhouden
• Identiteit controleren
• Processen-verbaal opmaken
• Boetes uitschrijven.

Aantekening voor het examen

Opdracht

- iedereen krijgt een papiertje met daarop een taak en een bevoegdheid van de politie

- maak een powerpoint van twee dia's met daarin de uitleg over de taak en de bevoegdheid, gebruik filmpjes, bijzonderheden en voorbeelden

- de powerpoint stuur je via teams naar mij

Klaar? Aan de slag met de opdrachten
Basis : 1, 3, 5, 7, 8, 10 plus samenvatting

Kader: 2, 4, 9, 11 en 12

Hoofdvragen 6.2:

• Welke rol speelt de officier van justitie in het strafproces?

• Rechter-commissaris
• Rechtsbescherming
• Rechtshandhaving
• Officier van jusitie
• Openbaar Ministerie
• Proces-verbaal
• Opsporingsonderzoek
• Strafdossier
• Seponeren
• Schikken
• Transactie
• Vervolgen
• Openbare aanklager  

De politie stopt een verdachte tijdelijk in een politiecel. Van welke bevoegdheid maakt zij gebruik?

1. Vasthouden
2. Staande houden
3. Bekeuren
4. Aanhouden

Wat is geen taak van de politie?

1. straffen geven
2. de wet handhaven
3. de samenleving veilig houden
4. helpen in Noodsituaties

Bij welke taak helpt een boa de politie?

Bij welke taak helpt een boa de politie?

1. Handhaven van openbare orde
2. Hulpverlening
3. Preventie
4. Opsporen van strafbare feiten

De burgemeester is ook de baas van de politie en

1. de ministers
2. de ziekenhuizen
3. de scholen
4. de brandweer

Er dreigen rellen te ontstaan, dus de politie wordt ingeschakeld. Welke taak van de politie herken je?

1. Handhaving van de openbare orde
2. Hulpverlening
3. Preventie
4. Opsporing

taken van de politie

bevoegdheden van de politie

hulpverlening

handhaven openbare orde

Verdachte staande houden 

verdachte fouilleren

dienstverlening

opsporing

preventie

verdachte assisteren

proces verbaal

Officieel schriftelijk verslag van het politieonderzoek naar een misdrijf.

 = start van het opsporingsonderzoek

Officier van justitie 

• Opsporingsonderzoek leiden
  
• Beslist of verdachte naar de rechter gaat
  
• Eist in rechtzaak een bepaalde straf
  
• Zorgt dat die straf ook wordt uitgevoerd

Openbaar ministerie (OM)

Alle Officieren samen noemen we het: Openbaar ministerie (OM)

Wel of niet naar de rechter?

Officier van Justitie heeft 4 opties
1 Seponeren = geen rechtsvervolging

(eerste keer, onvoldoende bewijs, voldoende gestraft, voorwaarden is afkicken)

2 Schikken = geldboete 

(vaak met lichtere zaken)

3 Vervolgen= rechtszaak

4 Strafbeschikking= officier van justitie doet de veroordeling
je bekent schuld. Meestal boete of taakstraf

De OvJ is degene die iemand naar de rechter stuurt, hierdoor noemen we hem/haar ook wel de openbaar aanklager (beschuldigd + vraagt straf). 

Alle OvJ's samen, noemen we het Openbaar Ministerie (OM). 

De officier van justitie kan kiezen voor seponeren - schikken - vervolgen. Wat betekent seponeren?

1. een boete
2. naar de rechter
3. de zaak laten vallen

Wat is de rol van de officier van justitie in een rechtszaak?

1. verdedigt de verdachte
2. eist een straf namens het OM
3. geeft het vonnis van de verdachte
4. eist straf namen de rechtbank

Welke opties heeft de officier van justitie? 

Seponeren 

Schikken 

Vervolgen

Een straf geven (boete, taakstraf) 

Geen straf en niet voor rechter laten komen 

Verdachte voor rechter brengen 

Geef nog een voorbeeld waarom een zaak geseponeerd kan worden, leg je antwoord uit:

Opdracht:

Je bent O.V.J. geef aan wat jij in deze situaties op de volgende slides, zou doen:

seponeren/schikken of vervolgen. Leg je antwoord uit:

Een leerling heeft zijn hele kluisje vol liggen met illegaal vuurwerk dat hij tijdens de pauze verkoopt aan schoolgenoten:

Een dronken automobilist klapt met zijn auto tegen de boom en moet door de brandweer uit zijn auto worden gehaald:

Een jongen gooit tijdens rellen op het Museumplein een steen naar de politie en wordt opgepakt:

Bette heeft een hekel aan school. Ze spijbelt veel. Ze heeft al gesprekken gehad met de leerplichtambtenaar.

Aan de slag met opdrachten

Kader : paragraaf 6.2

Opdracht 6, 14, 15, 16, 17 (klassikaal) plus samenvatting