Les 3 - Moleculaire stoffen

• Scheikunde
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 4

Moleculaire stoffen

Hoofdstuk 3

Deze les: Leerdoelen 7 + 8 + 9

Planning

• Vragen stellen

• Leerdoelen

• Voorkennis

• Uitleg

• Evaluatie
• Aan de slag

Vragen (over opdrachten...)??

Leerdoelen 1

□ 7. Je kunt op microniveau uitleggen waardoor een moleculaire stof geen stroom kan geleiden;

o a. Je weet de ‘voorwaarde’ van elektriciteitsgeleiding: elektronen moeten vrij kunnen bewegen.

Leerdoelen 2

□ 8. Je kunt op microniveau uitleggen hoe de atomen in een moleculaire stof gebonden zijn;

o a. Je weet dat atomen in een moleculaire stof bij elkaar gehouden worden door een atoombinding,

o b. Je weet wat een covalente binding inhoudt,

o c. Je weet wat een polaire atoombinding inhoudt en dat de binding tussen O-H en N-H polair zijn,

o d. Je weet dat de covalentie het aantal maximale atoombindingen is, dat een atoom aan kan gaan,

o e. Je weet hoe je de covalentie van een atoom kan bepalen, met behulp van Binas.

o f. Je weet wat een Lewisstructuur is en kan een eenvoudige Lewisstructuur tekenen

 §3.3 - opdr. 12, 13, 14, 16

Extra Werkblad 3 - Opdr. 1, 2, 3, 4

 Covalente binding

Covalente binding

Polaire covalente atoombinding

    o e. Je weet hoe je de covalentie van een atoom kan bepalen, met behulp van ScienceData.

Sleep de molecuulformules naar het juiste vakje (soort stof)

moleculaire stof

metaal

zout

F2

CaCl2

Na

C6H12O6

Ca

CaO2

Soorten stoffen

Cu = koperatoom = metaal-atoom

de stof koper is dus een metaal

CuO = koperatoom + zuurstofatoom =

metaal-atoom + niet-metaalatoom 

de stof koperoxide is dus een zout

H2O = waterstofatomen + zuurstofatoom = allebei niet-metaalatomen

de stof water is dus een moleculaire stof

Moleculaire stof

• Bestaan uit niet-metaalatomen -> rechts in Periodiek systeem
  

• De binding tussen de atomen noemen we: 
• -> atoombinding of covalente binding

• => apolaire atoombinding
• => polaire atoombinding

Atoombinding

• De binding tussen 2 niet-metaal atomen 

• Ontstaat doordat atomen elektronen delen 

Covalente binding tussen twee H atomen (H - H) bestaat uit een gedeeld elektronenpaar

De covalente binding

bestaat uit een gedeeld elektronenpaar

Gedeeld elektronenpaar

• Atomen willen evenveel valentie-elektronen als de edelgassen
• => door een binding aan te gaan met een ander atoom

• Er wordt een gedeeld elektronenpaar gevormd.
• Dit paar wordt ook wel atoombinding of covalente binding genoemd.

• Heel sterke binding! (vergelijkbaar met metaalbinding en ionbinding)
• => Verbreekt alleen bij chemische reactie

Covalentie

• Het aantal bindingen dat een atoom kan aangaan of aantal   valentie elektronen die het atoom nodig heeft voor   edelgasconfiguratie. 
• Af te leiden aan de groep van het atoom in het periodiek   systeem (Tabel 99). Bijvoorbeeld koolstof (C) = groep 14 --> 4   elektronen nodig voor volle valentieschil dus covalentie 4.
• Probeer dit zelf voor zuurstof en waterstof.

apolaire atoombinding 

tussen H - H  

bestaat uit een elektronenpaar

polaire atoombinding 

H - O 

Apolaire atoombinding

Tussen atomen 

• Atomen trekken even hard aan elektronen
• Elektronen paar bevindt zich in het midden

Polaire atoombinding

Tussen bijv. H - O & H - N

• Ene atoom trekt harder aan de elektronen
• Elektronen bevinden zich dichter naar 1 atoomsoort

Elektronegativiteit (EN)

Tabel 40A Binas

EN (chloor) = 3,2

EN (waterstof) = 2,1

verschil = 3,2 - 2,1 = 1,1 --> polaire atoombinding

Atoombinding

• Sterke binding tussen atomen in een molecuul

Atoombinding

• Geleiden géén stroom...
• Elektronen zitten 'vast' (worden door atomen gedeeld)

Lewisstructuur

Structuurformule waarin zowel de bindende als niet-bindende valentie-elektronen zijn getekend. 

Gilbert Lewis tekende de valentie-elektronen als puntjes.

Voorbeeld stuctuurformule vs lewisstructuur 

Voorbeeld H₂O

Water is een...

1. zout
2. moleculaire stof
3. metaal

Kraanwater kan stroom geleiden

1. Waar
2. Niet waar

Wat is het verschil tussen kraanwater en puurwater, dat het verschil in geleiding verklaart?

Puur water kan stroom geleiden

1. Waar
2. Niet waar

Kijk naar de afbeelding hiernaast =>

Is dit een moleculaire stof?

1. Ja
2. Nee

Kijk naar de afbeelding hiernaast =>

Bevat deze stof covalente bindingen?

1. Ja
2. Nee

Kijk naar de afbeelding hiernaast =>

Bevat deze stof polair covalente bindingen?

1. Ja
2. Nee

Welk(e) van de onderstaande stof(fen) bevat(ten) covalente binding(en)

1. Ne
2. K​2​​O
3. SnCu
4. CH​4​​

Welk(e) van de onderstaande stof(fen) bevat(ten) polair covalente binding(en)

1. F​2​​
2. K​2​​O
3. NH​3​​
4. CH​4​​

Welk(e) van de onderstaande stof(fen) bevat(ten) polair covalente binding(en)

1. C​3​​H​7​​OH
2. K​2​​O
3. SO​3​​
4. C​2​​H​6​​

Filmpje 1

De covalente binding [1]

Leerdoel 7

Filmpje 2

De covalente binding [2]

Leerdoel 7

Filmpje 3

De polaire covalente binding

Leerdoel 7

Filmpje 4

Moleculaire stoffen

Leerdoel 8