LICHT, Zien en Kleuren par 1.1 Polaris

• Science
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Licht, Zien & Kleuren

Lichtstralen

• Bewegen altijd in een rechte lijn
• Bewegen alle kanten op vanaf de bron
• Hoe verder het licht komt, hoe meer de stralen uit elkaar staan
• Hoe verder het licht komt, hoe zwakker het wordt

Directe licht en Indirecte lichtbronnen

Lichtbron

Directe lichtbron: 

een lichtbron die zelf licht 

uitzendt, zoals de zon.

Indirecte lichtbron: 

Deze voorwerpen in onze 

omgeving geven zelf geen licht, maar kaatsen het licht van een directe lichtbron terug, zoals spiegel of fietsreflector.

Zien

Direct Licht

Indirect Licht

Diffuse terugkaatsing

Voorwerpen zien

De meeste voorwerpen geven zelf geen licht

Waarom kunnen wij deze wel zien?

• Het licht wordt weerkaatst
• Weerkaatst in alle richtingen, dit noem je diffuus       terugkaatsen

Diffuus en spiegelend terugkaatsen

• Licht op de muur (voorwerp) wordt diffuus teruggekaatst.
•        Wat betekent dit?
  
  
• Licht van een spiegel wordt heel gericht teruggekaatst.
•        Dit noem je spiegelend terugkaatsen.

Drie soorten lichtbundels

Lichtbronnen

• Puntbron: Licht komt uit een bron.

• Divergente lichtbundel:  Lichtstralen bewegen uit elkaar  

• Convergente lichtbundel:  Lichtstralen bewegen naar elkaar toe

• Evenwijdige lichtbundel:  Lichtstralen gaan niet uit elkaar. lopen evenwijdig

                                      (laser)

Lichtbundel zichtbaar maken

Door gebruik te maken van diffuse terugkaatsing kun je een lichtbundel zichtbaar maken met:

• rookdeeltjes
• stofdeeltjes
• mistdeeltjes
  

Absorberen

Absorberen en terugkaatsen:

Een voorwerp kaatst alleen zijn eigen kleur terug, alle andere kleuren worden geabsorbeerd. Bij een kleur die niet in het spectrum zit, worden er meerdere kleuren opgenomen (mengkleuren)

• Een blauw voorwerp weerkaatst alleen blauw licht en absorbeert de rest, 

• Een wit voorwerp weerkaatst alle kleuren

• Een zwart voorwerp absorbeert alle kleuren.

Kleuren zien

Wit licht en het spectrum

            Zonlicht is wit

                  Bevat alle kleuren

                   (rood, oranje, geel, groen, blauwen violet)

             Dit kan een prisma laten zien

Alle kleuren in het witte licht noem je het spectrum

Regenboog

Wit licht bestaat uit zeven kleuren:

Rood Oranje Geel Groen Blauw Indigo Violet

Ezelsbruggetje

ROGGBIV  (ROGGeBrood) Is Vies

Kleuren van voorwerpen zien

Je kunt alleen de kleuren van voorwerpen zien waarvan de gekleurde lichtstralen op jouw netvlies vallen (op de kegeltjes dus).

                                                  Een voorwerp weerkaatst alleen de  kleur die het heeft.

Kleuren maken (met licht)

Licht mengen

Het mengen van kleuren licht werkt anders dan het mengen van kleuren verf!

Je moet in de natuurkunde altijd uitgaan van zuivere kleuren, dus als er rood staat, dan is het de zuivere kleur rood en is er niets anders in gemengd!

Primaire kleuren bij licht

dit zijn de kleuren:

rood

blauw

en

groen

Kijk goed naar het plaatje hiernaast. Als je precies evenveel van de kleuren licht met elkaar mengt krijg je wit licht.

Evenveel van twee kleuren mengen geef magenta, cyaan of geel.

Kleuren maken (met verf)

Let op: kleuren verf mengen geeft niet hetzelfde effect als kleuren licht mengen!

De primaire kleuren (magenta, geel en cyaan) zijn dan ook anders bij verf.

Quizvragen

Lichtstralen bewegen vanaf de bron...

1. naar rechts
2. naar links
3. naar boven
4. alle kanten op

Welke kleur lijkt een voorwerp te hebben als er geen licht op schijnt?

1. wit
2. zwart
3. de kleur van het voorwerp

Een kamer heeft een blauwe muur. Er schijnt wit licht op de muur.
Welke kleur zie je?

1. wit
2. blauw
3. zwart
4. je ziet de muur niet

Wat geeft indirect licht?

1. zon
2. maan
3. ster
4. komeet

Een kamer heeft een blauwe muur. Het is helemaal donker in de kamer. Er is alleen een gele lamp aan. Welke kleur zie je?

1. wit
2. blauw
3. geel
4. zwart

Je hebt een wit T-shirt aan met rode letters er op. Wat zie je als er alleen rood licht is?

1. wit T-shirt met rode letters
2. hele T-shirt is wit
3. roos T-shirt met witte letters
4. hele T-shirt is rood

Een voorwerp weerkaatst licht in alle richtingen, daarom kunnen wij het zien. Dit noem je

1. Diffuus terugkaatsen
2. Infuus terugkaatsen
3. Diep terugkaatsen

Je hebt een wit T-shirt aan met rode letters er op. Wat zie je als er alleen groen licht is?

1. wit T-shirt met groene letters
2. groen T-shirt met zwarte letters
3. hele T-shirt is groen
4. wit T-shirt met zwarte letters

Hans heeft een trui aan die in zonlicht blauw is.
I Een blauwe trui is een trui die vooral blauw licht absorbeert.
II Een blauwe trui is een trui die vooral blauw licht terugkaatst.

1. I en II zijn niet juist.
2. Alleen I is juist.
3. Alleen II is juist.
4. I en II zijn juist.

Een lichtstraal beweegt in een...

1. rechte lijn
2. zig zag
3. golvende beweging

Samenvatting

• Wit licht is opgebouwd uit alle kleuren van het spectrum.      Rood, Oranje, Geel, Groen, Blauw, Indigo, Violet.
• De primaire lichtkleuren zijn: Rood, Groen en Blauw.
• Alle kleuren licht mengen geeft wit licht; alle kleuren verf mengen geeft zwart.
• Absorberen en terugkaatsen:
    een voorwerp kaatst alleen zijn eigen kleur terug, alle andere kleuren worden geabsorbeerd.
•  Witte voorwerpen kaatsen alle kleuren licht terug en absorberen geen warmte.
•  Zwarte voorwerpen absorberen alle kleuren licht en zetten de energie uit het licht om in warmte-energie.