H4.1 Een wereld van verschillen

• Aardrijkskunde
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 1

Wat zijn de grootste zorgen die je hebt?

4.1 Welvaart

Wat geeft de lijn aan?

Leerdoelen 

-Als je klaar bent met deze paragraaf dan weet je wat het bbp/inwoner is.

-Als je klaar bent met deze paragraaf dan begrijp je dat de armoedegrens verschilt naar welvaartsgraad.

-Als je klaar bent met deze paragraaf dan kun je het verband tussen het bbp/inwoner en de verdeling van de beroepsbevolking uitleggen.

-Als je klaar bent met deze paragraaf dan kun je landen op basis van het bbp/inwoner indelen in vier categorieën.

Hoe bereken je het bbp/hoofd?

Het bbp/hoofd is alles wat in een jaar in een land wordt verdiend gedeeld door het aantal inwoners.

Voorbeeld: In Nederland wonen 17 miljoen mensen. Het totale BBP is 697 miljard euro. Het bbp/hoofd is 697.000.000.000 : 17.000.000 = € 41.000. 

In het Afrikaanse Niger is het bbp/hoofd maar € 725.

Nederland is dus een rijker land (welvarender) dan Niger.

Meten van welvaart

Drie manieren om welvaart te meten zijn:

1.  Het bruto binnenlands product per hoofd (bbp/hoofd) van de bevolking.

2. Het welzijn. 

3. De verdeling van de beroepsbevolking.

De verdeling van de beroepsbevolking

Alle mensen die tegen betaling werken (plus de werklozen) horen bij de beroepsbevolking. De beroepsbevolking is verdeeld in drie sectoren:

• De primaire sector (landbouw, mijnbouw, visserij)
• De secundaire sector (industrie, ambacht, bouw)
• De tertiaire sector (diensten, zoals handel, verkeer en overheidsdiensten)

Welvaart en de verdeling van de beroepsbevolking

De wereld ingedeeld op ontwikkelingsgraad

Je kunt landen op basis van welvaart en welzijn indelen in drie groepen:

1. De centrumlanden = de meest ontwikkelde landen (koplopers)                      Veel mensen werken in de diensten, oftewel in de tertiaire sector.
2. De semiperiferie = landen die flink aan het ontwikkelen zijn (volgers)          Veel mensen werken in de industrie, oftewel de secundaire sector.
3. De periferie = de grote groep ontwikkelingslanden (achterblijvers)               Veel mensen werken in de landbouw, oftewel de primaire sector.

Formele en informele sector

• Arme landen
• Landbouw en industrie sector het grootst 
• Geen officeel werk 
• Betalen geen belasting

• Rijke landen
• Diensten sector het grootst
• Betalen belasting
• Officeel werk

 

Scharreleconomie

In arme landen hebben mensen zonder baan geen inkomen. Ze krijgen geen uitkering.

Ze verdienen dan geld door verschillende dingen te doen en verhandelen op straat.

In landen hebben mensen vaak eenzijdig voedsel (vaak hetzelfde). Vaak geen schoon drinkwater en onhygiënische sanitaire voorzieningen. 

Mensen worden dan snel ziek, maar de arme mensen hebben geen toegang tot goede gezondheidszorg.

Dit is in arme landen alleen goed in orde voor de rijke burgers.

In rijke landen hebben de arme mensen ook toegang tot gezondheidszorg. Iedereen is ervoor verzekerd.

Armoede

• Armoede neemt af -> vooral door India en China
• Armoedegrens: mimimum hoe veel geld je elke dag minstens nodig hebt voor eten, een dak boven je hoofd en kleren aan je lijf

Welk verband bestaat er tussen de verdeling beroepsbevolking & de welvaart?

Verschil werk Nederland en Indonesië

Wat is de armoede grens?

Waarom zit er verschil in de armoede grens tussen rijke en arme landen?

Je leeft onder de armoedegrens als je geen geld hebt voor: een spelcomputer

1. goed
2. fout

In welk land ligt de armoedegrens hoger?

1. Haïti
2. Noorwegen

Leerdoelen 

Als je klaar bent met deze paragraaf dan weet je hoe je het welzijn van een land meet.

Als je klaar bent met deze paragraaf dan begrijp je het verschil tussen de informele sector en de formele sector.

Als je klaar bent met deze paragraaf dan begrijp je dat welzijn meer zegt over levensomstandigheden in een land dan welvaart.

het welzijn

Rijkdom van een land gemeten op basis van levensomstandigheden zoals gezondheid, scholing en voedsel. 

 Welzijn: 

de levensomstandigheden van de mensen

1. Levensverwachting

Hoe oud worden mensen gemiddeld als ze worden geboren

2. Koopkracht

Hoeveel je kan kopen

3. Alfabetiseringsgraad

Hoeveel % mensen kunnen lezen en schrijven

Welvaart en welzijn zegt dus iets over hoe ontwikkeld een land is.

Vaak hebben rijke landen ook een hoog welzijn.

Welvaart en welzijn zegt dus iets over hoe ontwikkeld een land is. Vaak hebben rijke landen ook een hoog welzijn. 

Wat valt je op aan de kaart? 

Hoe hoger de welvaart, hoe meer mensen in de dienstensector werken.

Hoe lager de welvaart, hoe meer mensen in de landbouw werken.