3HV - 4.1 - Einde van de wereldrijken / Indonesië

• Geschiedenis
• Middelbare school
• mavo, havo
• Leerjaar 3

Dekolonisatie: onafhankelijk worden van de kolonies

Opdracht

a) Zou deze poster in Nederland of Indonesië zijn opgehangen? Leg je antwoord uit.

b) Is deze poster door een voorstander of een tegenstander van het streven naar onafhankelijkheid gemaakt? Noem twee onderdelen uit de bron waaraan je dat ziet.

Doe het zo:

Deze poster is gemaakt door een voorstander / tegenstander.

Dat zie ik aan … (onderdeel 1) en aan … (onderdeel 2).

c) De Japanners spelen volgens de tekenaar van de poster wel een / geen grote rol bij het streven naar onafhankelijkheid. Leg uit waarom.

4.1 - Einde van de wereldrijken

De wereld na de oorlog

Leerdoelen:

• Je kent het begrip dekolonisatie.
• Je weet wat de invloed van de Tweede Wereldoorlog op de dekolonisatie is geweest.
• Je kan beschrijven hoe de dekolonisatie na de Tweede Wereldoorlog verliep in Azië en Afrika.

Nederlands-Indië: eeuwenlang een Nederlandse kolonie

a) Wie stellen de drie figuren voor? Kies uit: Japanner, Soekarno, Nederlander.

b) Beschrijf wat de drie figuren doen.

Figuur 1: ...

Figuur 2: ...

Figuur 3: ..

c) Wat stelt de stoel voor?

d) Wanneer is deze tekening gemaakt? Kies uit: juli 1945 – na 15 augustus 1945 – februari 1946. Leg je antwoord uit met twee onderdelen uit de bron.

e) Over welke gebeurtenissen heeft de tekenaar het in zijn onderschrift?

Nederlandse dekolonisatie

• Na de Tweede Wereldoorlog wilde Indonesië geen Nederlandse kolonie meer zijn
• Japan had bewezen dat Nederland niet oppermachtig was

Indonesië onafhankelijk

• Nederland kon de oorlog niet volhouden
• Met name omdat de VS dreigden financiële hulp (marshallhulp) te stoppen
• Indonesië werd officieel onafhankelijk (1949)

• Soekarno  werd de leider van het verzet
• In zijn toespraak riep hij de onafhankelijkheid uit (17 augustus 1945)
• Hij werd verkozen tot de eerste president
• Hiermee ontstond de Republik Indonesia

En nu...?

• Nederland is zelf net bevrijd
  
  

• Nederland wil de onafhankelijke republiek Indonesië niet erkennen

• Nederlander wil niet praten met Soekarno (verrader en opstandeling)

Politionele acties (1945-1949)

• Nederland accepteerde deze onafhankelijkheid niet
• Nederland stuurde een leger om orde te herstellen
• Dit werden politionele acties genoemd
• Tijdens deze oorlog werden veel misdaden gepleegd

Nederland zag het namelijk als een soort van politietaak. Het was geen oorlog, maar het neerslaan van een opstand.

De bekentenissen van Hueting zorgden in Nederland voor een verandering in het denken over de politionele acties.

a) Welk beeld van de politionele acties was er tot de bekentenissen van Hueting vooral?

b) Voor welke verandering in het beeld over de politionele acties zorgden de bekentenissen van Hueting?

c) Wie worden in bron bedoeld met ‘veteranen’?

d) Waarom waren de veteranen zo boos op Hueting? Geef twee redenen.

27 december 1949

• Onafhankelijkheid Republiek Indonesië. Voormalig koningin Juliana tekent de Soevereiniteitsoverdracht = overdragen van de hoogste macht (bestuur) aan de eigen regering.
• Soekarno eerste president

Gevolgen

• Na 1949 migreren Nederlanders, Indo's en Molukkers naar Nederland (300.000) 
• Na 1949 migreren Nederlanders (300.000) naar de nieuwe beloofde landen: VS, Australië en Nieuw-Zeeland

npokennis.nl

Opdracht

Onderzoek naar het dekolonisatieproces. Hoe werden Britse, Franse, Nederlandse kolonies zelfstandig en onafhankelijk?

- Britse kolonies in Azië

- Franse kolonies in Azië

- Nederlandse kolonies 

- Britse kolonies in Afrika

- Franse kolonies in Afrika

Britse dekolonisatie 

• kolonie: Brits-Indië
• gesprekken al vóór de oorlog
• officieel: 1947
• ontstaan van 2 staten: India (hindu) en Pakistan (moslims)

Franse dekolonisatie

• kolonie: Indochina (Vietnam - Laos - Cambodja)
• Frankrijk vertrekt niet => oorlog
• Bevrijdingsbeweging: Vietminh 

Dekolonisatie 

Wat weet je nog?

Denken-delen-uitwisselen

Wat weet je nog over de dekolonisatie na de Tweede Wereldoorlog?

Dekolonisatie 

Bij welke kolonie(ën) past de afbeelding het beste volgens jou?

Geef met een beeldelement aan hoe dat dekolonisatieproces verliep.

Waarom het werelddeel Afrika?

• Afrika rijk aan grondstoffen als Goud, IJzer, Olie, enz.
  
• Grondgebied belangrijk voor vergroting Europese macht
  
• Afrika --> Slavenhandel
  
• Slaven waren nodig om te werken op de overige plantages in andere koloniën (Zuid- Amerika)

Kolonisatie Afrika

• 1880- 1914 Wedloop om Afrika (scramble of Africa)
  
• Conferentie van Berlijn: 1884/1885 opdeling van Afrika onder Europese grootmachten
  .

Zionisme

Zionisme = joods nationalisme

Zion verwijst naar het oude Jeruzalem

Verlangen naar een joods thuisland in het oude Israël

Theodor Herzl eind 19e eeuw

Waarom is de berg Zion belangrijk?

Het graf van koning David zou zich er bevinden

Het Laatste Avondmaal vond er plaats

Maria zou er zijn gestorven

Opdracht

Wat valt je op als je de drie kaarten met elkaar vergelijkt?

Welke partij had het meeste gehad aan het verdelingsplan van de VN?

Palestina en Israël

• kolonie: Palestina
• spanningen tussen Palestijnen en Joden (al vanaf 1945)
• zionisme (joods nationalisme) -> Theodor Herzl
• 1948: Ben Goerion roept de staat Israël uit. 

Zionisme

Theodor Herzl 

Boek: "Der Judenstaat"

Joden hebben recht op een eigen staat in Palestina (Israel)

link Nationalisme en Zionisme 

• Nationalisme komt in de 19e eeuw sterk op: veel landen/volken willen laten zien dat zij het beste zijn.

• Hierdoor zijn andere landen/volken/culturen minder. Gevolg: discriminatie, onderdrukking en geweld

• Zeer veel geweld (pogroms) tegen Joden in Rusland en natuurlijk WO II

Dekolonisatie Afrika

Trans-atlantiche slavenhandel

(Driehoekshandel)

Dekolonisatie Afrika

• Kolonisatoren: ENG, FRA, BEL, SPA, POR, DUI, ITA.
  
• Noord- Westen van FRA.
  
• Noord- Oosten ENG.
  
• Zuiden: De rest
  
• jaren '50 en '60: onafhankelijkheid van: Algerije, Marokko, Tunesië, Ghana, Congo, .....

Begrippen

• dekolonisatie
• soevereiniteitsoverdracht
• zionisme
• politionele actie
• Soekarno