3.2 communisme

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

De Sovjet Unie

• Het communisme
  

Leerdoel

Aan het eind van deze les kun je aan de hand van begrippen herkennen en uitleggen wat het communisme inhoud.

Karl Marx

• Geboren in Trier, op 5 mei 1818.

• Filosoof en econoom.
  

• Grondlegger van het socialisme.
• In Engeland zag hij hoe slecht de arbeiders het hadden.

Wat is communisme? (1)

• Arbeiders aan de macht

• Alle rijkdommen (ook de fabrieken en de machines) naar de arbeiders

• Omdat 'rijken' en fabrikanten dit niet zomaar zullen laten gebeuren zal er een revolutie van arbeiders komen, mét geweld.

Wat is communisme? (2)

• Einde aan de klassenmaatschappij (indeling van de maatschappij naar economische positie)
  

• Tegen kapitalisme (ergens geld in stoppen met als doel meer geld te verdienen: winst maken). 

• Marx: "Mensen zonder kapitaal moeten leven van hun arbeid."

Wat is communisme? (3)

• Karl Marx schreef zijn ideeën op in Het Communistisch Manifest en later in Das Kapital
  

• Toen Marx in 1883 stierf was er nog nergens een revolutie van arbeiders geweest en bestond het communisme alleen op papier

• Op zijn graf in Londen staat: "Arbeiders aller landen verenigt U"

Communisme

1. Gelijkheid: er zijn geen klassen meer.
   
2. Geen bezit: de staat verdeelt het bezit.
3. Iedereen verdient hetzelfde: winst maken kan niet.
4. In 4 stappen naar een klassenloze samenleving.

Stap 1

Arbeiders (proletariaat) worden steeds meer uitgebuit door de rijke fabriekseigenaren.

De arbeiders worden armer en de fabriekseigenaren rijker.

Stap 2

Arbeiders grijpen de macht middels een revolutie.

Dit is de 'Dictatuur van het proletariaat'.

Stap 3

Gelijkheid: Al het bezit wordt eerlijk over de gemeenschap verdeeld. Er zijn geen klassen

meer. Niemand kan meer winst maken.

Stap 4

Van een kapitalistische samenleving naar 

een socialistische samenleving naar 

een communistische samenleving (de Communistische Heilstaat).

Voorwaarden

Het land moest volledig geindustrialiseerd zijn.

Klassenstrijd: de arbeiders moesten in opstand komen tegen / boos zijn op de rijke fabriekseigenaren.

Welke volgorde van Russische leiders van vroeger naar later is juist?

1. Tsaar - Stalin - Lenin
2. Lenin - Stalin - Tsaar
3. Tsaar - Lenin - Stalin
4. Stalin - Lenin - Tsaar

3.1 Leven in de Sovjet-Unie

• De macht is in Rusland in handen van de Tsaar. Deze bestuurt slecht en oa door slechte resultaten WOI wordt hij afgezet.
• 1917: Russische Revolutie: februari (Tsaar wordt afgezet) en oktober (Lenin komt aan de macht & einde WOI). 

• Lenin is de eerste leider van communistisch Rusland.
• Lenin is een bruut heerser. Hij hongert de bevolking uit, want er zijn toch genoeg Russen. 
• Vijanden van de communisten worden vervolgd. 

Wie heeft de macht in Rusland in 1916?

1. Tsaar Nicolaas
2. Lenin
3. Stalin
4. Wilhelm II

Wie is deze man?

1. Tsaar Nicolaas II
2. Lenin
3. Stalin
4. Wilhelm II

Terreur

• Verbanning gebeurde naar strafkampen in Siberië: Goelags.
• Omdat je niet wist wie van de Geheime Politie was (kon ook familie zijn), deelde niemand zijn mening. Angst zie je nog steeds in Rusland.
• Showprocessen: nep rechtszaken om idee van democratie te geven.

Planeconomie

• Planeconomie: voor bepaald aantal jaar vastleggen wat er geproduceerd moet worden (5 jaar in geval SU).
• Economisch gezien rampzalig, altijd tekorten.

• Ook eigen boederijen mocht niet meer: er kwamen collectieve landbouw boerderijen. Veel families op 1 boerderij (=collectivisatie). 
• Wilde je dit niet? Dan ging je naar de Goelag (strafkamp).