20231220 Mask BASVMBO leerjaar 1 Thema's pol-jur 2

• Nederlands
• MBO
• Studiejaar 1

BASVMBO

David Lindenaar

Docent burgerschap en maatschappijleer & -kunde bij de afdelingen:

Zorg, Vavo en Educatie

[e-mail]

Maatschappijkunde

AFSPRAKEN 

1. Kom op tijd.

2. Neem altijd jouw spullen mee. Je neemt elke les een opgeladen laptop, boek en pen mee.

3. Telefoon in de tas, dopjes uit, smartwatch verbinding uit.

4. Jas uit, tas van tafel en niet eten in de les.

5. Ben je er een les niet? Maak het huiswerk dan thuis. Gebruik de e-mail die ik elke les verstuur.

6. Sla geen vragen over en antwoord altijd met uitleg.

Maatschappijkunde: 

Thema's kgt examenkatern plu. sam.

LESSEN VOOR SO 2:

27-11: 1: Cultuur en identiteit

29-11: 2: De pluriforme samenleving

04-12: 3 Migratie naar Nederland

06-12: 4 Samenleven

11-12: 5 Integratie gaat niet 

vanzelf

13-12: 6 Maatschappelijke 

positie

  

LESSEN SO 3:

18-12: 1. De maatschappij en de politiek

20-12: 2. Rechtsstaat, democratie en dictatuur

08-01: 3. Politieke partijen

10-01: 4. Politieke stromingen

15-01: 5. Kabinet en
regering

17-01: 6. Het parlement

Toetsweek 2:
ma 29-01 t/m vrij 02-02

Terugblik op 18-12: 

Les 1. 

De maatschappij en de politiek

Politiek

Politiek: het maken van keuzes en het nemen van beslissingen over hoe een land, een provincie of een gemeente bestuurd moet worden.

Ambtenaren en de overheid

Ambtenaren: Personen die werken voor de overheid.

Overheid: Alle ambtenaren en politici samen.

 

Algemeen belang

De politiek bemoeit zich alleen met dingen die van algemeen belang (voor veel mensen belangrijk) zijn.

Overheidsfinanciën

De overheid betaalt de zaken van algemeen belang door het heffen van belastingen aan burgers en bedrijven.

Als de overheid te weinig geld heeft kan ze:

• bezuinigen (minder uitgeven)
  
• geld lenen
  
• belasting verhogen
  

Miljoenennota 2022

Democratie

Democratie: het volk heeft invloed op politieke besluiten.

Het woord democratie komt van de Griekse woorden: démos (volk) en kratein (regeren).

 

Directe en indirecte democratie

Indirecte democratie: Het volk kiest volksvertegenwoordigers die de keuzes maken.

Directe democratie: Het volk mag rechtstreeks stemmen over een beslissing. Voorbeeld: referendum

Referendum: Volksstemming over een belangrijk onderwerp

 

Directe en indirecte democratie

Directe en indirecte democratie

Nederland heeft

geen correctief

referendum

20-12: Les 2: 

Rechtsstaat, democratie en dictatuur

Lesdoel 20-12: Les 2:

Rechtsstaat, democratie en dictatuur

• 2.1 Wat is een rechtsstaat?
• 2.2 Wat is een parlementaire democratie?
• 2.3 Wanneer is een land een dictatuur?

DEZE LES MOET JE HET VOLGENDE AFRONDEN:

Les 2: Rechtsstaat, democratie en dictatuur

opdrachten 01 - 22 + Begrippen en samenvatting

Les 2: Rechtsstaat, democratie en dictatuur

Zelfwerktijd 20-12: 

Les 2: 

Rechtsstaat, democratie en dictatuur

Pagina 26 - 27: 

Begrippen en samenvatting

Les 2:

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

Begr

Samenv

Ben je klaar? Werk verder.

2.1 Wat is een rechtsstaat?

Rechtsstaat: Een land waar de rechten en plichten van de burgers en van de overheid zijn vastgelegd.

Kenmerken van een rechtsstaat

1. Er is een grondwet die voorschrijft hoe overheid en burgers met elkaar om moeten gaan.
2. In de grondwet staan grondrechten, de belangrijkste rechten die in de samenleving gelden.
3. De overheid moet zich houden aan wat in de wet staat.
   
4. De macht binnen een land mag niet in handen zijn van één persoon of een kleine groep.
   
5. Burgers hebben invloed op de manier waarop het land wordt geregeerd.
   

Zelfwerktijd 20-12: 

Les 2: 

Rechtsstaat, democratie en dictatuur

Pagina 16 - 19: 

Vragen 01 - 07

Les 2:

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

Begr

Samenv

Ben je klaar? Werk verder.

2.2 Wat is een parlementaire democratie?

Kenmerken parlementaire democratie:

1. Er zijn vrije en geheime verkiezingen en er is algemeen kiesrecht.
2. De politieke macht ligt namens de burgers bij het parlement, in ons land de Eerste en de Tweede Kamer.
3. Elk besluit komt democratisch tot stand, dat wil zeggen: met meerderheid van stemmen.
4. Er is een Grondwet, waarin de rechten en plichten van burgers en overheid geregeld zijn. Legaliteitsbeginsel is belangrijk : Bij de uitvoerende macht hoort het legaliteitsbeginsel: Iedere handeling van de overheid moet gebaseerd zijn op een wet.
5. Er is sprake van een ‘scheiding der machten’. Dit heet de trias politica, de scheiding van de politieke macht in drie onderdelen.

Les 2: Rechtsstaat, democratie en dictatuur

Zelfwerktijd 20-12: 

Les 2: 

Rechtsstaat, democratie en dictatuur

Pagina 19 - 22: 

Vragen 08 - 14

Les 2:

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

Begr

Samenv

Ben je klaar? Werk verder.

2.2 Wat is een parlementaire democratie?

Trias politica in Nederland:

Wetgevende macht: Stelt wetten vast waaraan burgers en de overheid zich moeten houden.

Uitvoerende macht: Zorgt ervoor dat eenmaal goedgekeurde wetten worden uitgevoerd.

Rechterlijke macht: De rechterlijke macht beoordeelt of wetten goed worden nageleefd en doet uitspraak in conflicten.

2.3 Wanneer is een land een dictatuur?

2.3 Wanneer is een land een dictatuur?

Dictatuur: Wanneer in een land de macht in handen is van één persoon, een kleine groep mensen of één partij.

Een dictatuur heeft enkele belangrijke kenmerken:

1. Eén persoon of één partij heeft alle macht.
   
2. Er bestaat geen democratie en het land is geen rechtsstaat.
   
3. De bevolking heeft geen (politieke) grondrechten.
   
4. Er bestaat geen vrije pers.
   
5. De (geheime) politie en het leger spelen een grote rol.
   

Zelfwerktijd 20-12: 

Les 2: 

Rechtsstaat, democratie en dictatuur

Pagina 23 - 25: 

Vragen 15 - 22

Les 2:

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

Begr

Samenv

Terugblik 20-12: Les 2:

Rechtsstaat, democratie en dictatuur

• 2.1 Wat is een rechtsstaat?
• 2.2 Wat is een parlementaire democratie?
• 2.3 Wanneer is een land een dictatuur?

DEZE LES MOET JE HET VOLGENDE AFRONDEN:

Les 2: Rechtsstaat, democratie en dictatuur

opdrachten 01 - 22 + Begrippen en samenvatting