4. Einde van de Koude Oorlog

• Geschiedenis
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 3

4.Einde van de Koude Oorlog

Herinnering

Pak je schrift

Wat hebben we vorige les besproken?

Wie, Wat, Waarom, Wanneer

Lesdoelen

Je kan uitleggen:

• Wat gebeurde in "wonderjaar" 1989
• Wat Glasnost & Perestrojka inhouden
• Welke tegenstellingen bleven bestaan 

Tijdlijn leiders Koude Oorlog

Truman

'45-'53

Blokkade

Korea

Eisenhower

'53-'61

Korea

Kennedy

'61-'63

Muur, Cuba

Vietnam

Johnson

'63-'69

Vietnam

Nixon

'69-'74

Vietnam

Maanlanding

Ford

'74-'77

Vietnam

Carter

'77-'81

Reagan

'81-'89

Wapenwedloop

Bush (senior)

'89-'93

Val muur & SU

Stalin

'22-'53

Blokkade

Korea

Chroesjtsjov

'53-'64

Muur, Cuba

Vietnam

Brezhnev

'64-'82

Vietnam

Wapenwedloop

Gorbatsjov

'85-'91

Hervormingen

Val muur & SU

Filmpje

Leven in de DDR in de jaren '80

Communisme toont zwakte

Het communisme blijkt toch niet zo goed te werken

De wapenwedloop met de VS kost veel te veel geld

Ook raken Oostbloklanden achter op westerse landen

Het volk demonstreert massaal voor verandering

Planeconomie

 De planeconomie wil zeggen dat de regering bepaald hoeveel er van iets geproduceerd moet worden per jaar

Gorbatsjov luistert

In 1985 komt Michail Gorbatsjov aan de macht in de SU

Hij ziet de problemen en wil veranderingen maken

Hij komt met: Glasnost & Perestrojka

Het centrale idee was meer vrijheid

Glasnost (openheid)

In een open samenleving zouden problemen opgelost worden

Burgers kregen de kans om mee te denken

concreet: vrijheid van meningsuiting & persvrijheid

Probleem: Het volk besprak juist de problemen van het regime

Perestrojka (hervormingen)

Door perestrojka veranderde de economie

particulieren mochten zelf kiezen wat ze produceerden

Ook konden slechte bedrijven failliet gaan

Tegenstanders vonden dit richting kapitalisme gaan

Filmpje

President Reagan vraagt Gorbatsjov "Tear down this wall!"

Wat is een wapenwedloop?

1. Strijd wie het snelst een oorlog kan winnen.
2. Strijd wie het snelst gebieden kan veroveren.
3. Strijd wie de meeste en krachtigste wapens kan maken.
4. Een wedstrijd waar je heel hard moet lopen met wapens.

Gorbatsjov introduceerde glasnost.
Wat betekent 'glasnost' letterlijk?

1. Eerlijkheid
2. Openheid
3. Gelijkheid
4. Vrijheid

Gorbatsjov introduceerde perestrojka.
Wat betekent 'perestrojka' letterlijk?

1. Wederopbouw
2. Openheid
3. Hervorming
4. Restauratie

Gevolgen

De ideeën van Gorbatsjov botsen met de oude, vastgeroeste, ideeën van de Oost-Europese leiders...

...Maar zijn wél populair bij het volk van die landen!

Hongarije zet de grens 

met Oostenrijk open

mei 1989

Veel andere inwoners van Oost-Europese landen vluchten 

via Hongarije naar het westen.

Deze Oost-Europese leider begrijpt wél de ideeën van Glasnost en Perestrojka: hij wil zijn volk meer vrijheid geven.

Val van de Berlijnse Muur

9 november 1989

Elke avond zijn er demonstraties in Berlijn

De druk op de Oost-Duitse regering neemt toe, 

terwijl de wereldpers kijkt naar de situatie in Oost-Berlijn

Filmpje

Een terugblik op de val

van De Berlijnse Muur

Totale ineenstorting 

van het communisme in Oost-Europa

• 16 november 1989: communistische leider van Bulgarije wordt afgezet

• 28 november 1989: communistische partij van Tjecho-Slowakije staat haar macht af

• 25 december 1989: communistische leider Roemenië wordt terechtgesteld

• april 1990: vrije verkiezingen in delen van Joegoslavië

Duitse Eenwording

• Hoofdstad: Berlijn
• Veel verschillen Oost en West
• Kostte West Duitsland 900 miljard om gelijkmaken
• Nog steeds wel verschillen in het land

Duitsland herenigd

3 oktober 1990

kaart van Europa 1989

kaart van Europa 2009

Sovjet Unie valt uiteen

Einde van de Sovjet-Unie

25 december 1991

Filmpje

Kapitalisme is de voormalige USSR

DE KRANT VAN 1989

GAT IN HET IJZEREN GORDIJN

GORBATSJOV IS GAST BIJ VIERING

ROEMENIË REKENT AF MET DICTATOR

BERLIJN VIERT FEEST!

Bouw van de Muur

Perestrokja en glasnost

Ceaușescu terecht-gesteld

Gorbastjov nieuwe leider

Hongarije zet de grens open

Val van de Muur

Brits leger verlaat Duinkerken

DDR bestaat 40 jaar

Berlijn is afgesloten

Resumé

Pak je schrift

Schrijf voor jezelf op (of bedenk 4 vragen over) wat we deze les besproken hebben

Wie, Wat, Waarom, Wanneer

Huiswerk

Schrijf op in je agenda

Maken opdracht 12 & 18.5

Toetsweek: Repetitie hoofdstuk 3