19.3 Energieproductie zonder zuurstof 6V 23/24

• Biologie
• Middelbare school
• vwo
• Leerjaar 6

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

19.3 Energieproductie zonder zuurstof

Doel 19.3

Je leert hoe je lichaam energie vrijmaakt zonder zuurstof te gebruiken

Je leert verschillende vormen van anaerobe dissimilatie bij verschillende organismen

Stappen vrijmaken energie

1. ATP

2. CP

3. anaerobe

dissimilatie

4. aerobe 

dissimilatie (19.4)

1. ATP

In cellen zit een voorraad ATP.

De energie uit ATP wordt voor veel celprocessen gebruikt:

• loskoppelen myosine van actine
• actief transport
• bouw RNA, DNA, eiwitten

1. ATP

Hydrolyse van ATP levert energie. Hydrolyse is afbraak van grotere moleculen waarbij water wordt verbruikt.

Stappen vrijmaken energie

1. ATP

2. CP

3. anaerobe

dissimilatie

4. aerobe 

dissimilatie (19.4)

2. Creatinefosfaat (CP)

Spiercellen bevatten ook een voorraad creatinefosfaat (CP) 

De fosfaatgroep van CP kan overgedragen worden aan ADP om nieuw ATP te maken: 

CP + ADP -> C + ATP

ATP en CP zijn samen de fosfaataccu, energie klaar voor gebruik in je spieren. 

Stappen vrijmaken energie

1. ATP

2. CP

3. anaerobe

dissimilatie

4. aerobe 

dissimilatie (19.4)

3. Anaerobe dissimilatie

Nieuwe ATP kan de cel snel vrijmaken uit de afbraak van glucose zonder zuurstof.

2 stappen: 

A. Glycolyse 

B. Melkzuurgisting 

3A. Glycolyse (BINAS 68A)

Glycolyse 

BINAS 68B

Glycolyse

NAD⁺ en NADH,H⁺

De rol van NAD⁺ is het opnemen van H-atomen in de vorm van een H⁺ en een electron.

Elke NAD⁺ kan 2 H-atomen opnemen, dus 2 H⁺ (protonen) en 2 electronen.

NAD⁺ + 2H⁺ + 2e^- -> NADH,H⁺

3B. Melkzuurgisting 

Melkzuurgisting BINAS 68B

Melkzuurgisting BINAS 68B

       

Deze pijl staat verkeerd om in je boek

Recycling

Melkzuur bevat veel energie, 

lever en hartspiercellen zetten dit weer om tot pyrodruivenzuur en glucose (kost 6 ATP). 

Deze glucose kan dan opnieuw worden afgebroken. 

Bacteriën

Bij melkzuur-bacteriën eindigt de afbraak

van glucose bij de vorming van melkzuur

(yoghurt, karnemelk).

Andere bacteriën vormen juist alcohol als

eindproduct (bier, wijn).

3B. Alcoholische gisting

Alcoholgisting BINAS 68B

       

Alcoholgisting BINAS 68B

       

Deze pijl staat verkeerd om in je boek

Samenvatting Anaerobe dissimilatie 

Waar precies vindt dit plaats in de cel? .........

Er is wel/geen zuurstof aanwezig.

Welke stof wordt er omgezet? ......

Wat is het eindproduct? 

Hoeveel ATP levert de anaerobe dissimilatie netto op? .......ATP

Hoeveel NADH levert de glycolyse op? .......... NADH

Samenvatting Anaerobe dissimilatie 

Waar precies vindt dit plaats in de cel? ....Cytoplasma.....

Er is wel / geen zuurstof aanwezig.

Welke stof wordt er omgezet? .glucose......

Wat is het eindproduct? Pyrodruivezuur en dat wordt omgezet in melkzuur of alcohol

Hoeveel ATP levert de anaerobe dissimilatie netto op? ..2.....ATP

Hoeveel NADH levert de glycolyse op? .....2..... NADH

Doel 19.3

Je hebt geleerd hoe je lichaam energie vrijmaakt zonder zuurstof te gebruiken

BINAS 68A Overzicht dissimilatie van glucose

BINAS 68B Glycolyse en gisting

BINAS 90A Energiebronnen van een spier bij lichte training

Begrippen 19.3

ATP, ADP, creatinefosfaat (CP), fosfaataccu, dissimilatie, glycolyse, pyrodruivenzuur, protonen- en elektronenacceptator, NAD+, NADH,H+, melkzuur, alcohol, anaeroob