H1 Spelling - Trema, apostrof, accent en cedille

H1 Spelling

Je leert over trema, apostrof, accent en cedille. Je weet wanneer je trema's, apostrofs, accenten en cedilles moet gebruiken (3F). Je kunt alle werkwoordsvormen herkennen en correct spellen (3F)

Uitspraakproblemen

Uitleg gebruik trema, apostrof, accenttekens en cedille bij uitspraakproblemen

Nederlands H1 Spelling, blz. 34-37

Startopdracht

Opdracht 1-2-3-4-6-7-8-9-10

Snel klaar? Maak dan ook 5

Hoe ging het? 

Uitspraakproblemen

Om uitspraakproblemen te voorkomen, gebruik je  trema's, apostrofs, accenten en cedilles.

Denk bijvoorbeeld aan problemen bij 

opas, etuis, paraplus, kopieren, cafe

Trema

- om te voorkomen dat twee klinkers in één woord samen worden uitgesproken: 

kopieren --> kopiëren

beeindigen --> beëindigen

Azie --> Azië 

Trema

- in sommige leenwoorden: 

frobelen --> fröbelen 

concierge --> conciërge 

*In Duitse woorden noemen we het trema umlaut.

Trema

*Let op!

In samenstellingen gebruik je geen trema, maar een koppelteken: 

radio-interview, mee-eten, opera-achtig

Apostrof

- als weglatingsteken:

's avonds, Lars' scooter, 's Hertogenbosch

- om uitspraakproblemen te voorkomen als je een -s schrijft achter woorden als -a -i -o -u -y:

Hanas fiets --> Hana's fiets

kiwis --> kiwi's 

Apostrof

- in afleidingen en meervouden van afkortingen:

baby'tje, pony'tje

- in verkleinwoorden op -y voorafgegaan door een medeklinker:

baby'tje, pony'tje

(Maar, displaytje, want voor de -y staat geen medeklinker)

Accenten: accent aigu

- accent aigu: voor een lange klinkerklank

*Druk tegelijkertijd de linker Alt en de letter E in. Dit zorgt voor een streepje naar rechts.

logé, decolleté, soirée (feestelijke bijeenkomst)

Accenten: accent grave

- accent grave: voor een korte klinkerklank

*tilde toets ( `) + de letter. De tilde-toets vind je boven de tab-toets

barrière, crèche, fin de siècle (eind van de eeuw)

Accenten: accent circonflexe

- accent circonflexe:  op een e in uit het Frans geleende woorden en sóms op andere Franse klinkers

*Alt+i en daarna e maakt ê

crêpe, moment suprême, enquête 

Accenten: om klemtoon aan te geven

Denk voorbeeld aan het volgende woord:

- voorkómen: zorgen dat iets niet gebeurt

- vóórkomen: voor de rechter komen 

- Dat is dé manier om de zaak aan te makken.

- Je hebt er maar één nodig.

Cedille

De cedille onderaan de c zorgt ervoor dat een c als s klinkt, wanneer die voor een a, o of u staat.

* typ het teken " (links naast Enter) en daarna de letter C.

Curaçao, garçon, reçu. 

Trema
Wanneer gebruik je een trema?

1. Als binnen een woord klinkers botsen
2. Gewoon omdat het leuk staat.
3. als het een samenstelling is
4. als je denkt dat het moet, er is geen regel voor

Trema of geen trema?

1. geinstalleerd
2. geïnstalleerd
3. gëinstalleerd

Trema
Wanneer gebruik je een trema?

1. Vacuum
2. Vacuüm

Trema of geen trema?
(voorkomt uitspraakproblemen)

1. verfraaiïng
2. verfraaiing

Trema?

1. poëziealbum
2. poeziealbum

Trema of geen trema?

1. verfraaiïng
2. verfraaiing

Trema of geen trema?

1. gekopïeerd
2. gekopieerd

Trema of geen trema?

1. financien
2. financiën

Trema of niet?

1. tweeentwintig
2. tweeëntwintig

Trema?

1. Industriele
2. industriële

Trema of geen trema?

1. geijzeld
2. geïjzeld

accent aigu

1. decolleté
2. crèche
3. enquête

accent circonflexe

1. décolleté
2. crèche
3. enquête

Accent aigu of accent grave?
deja vu

1. accent aigu
2. accent grave
3. beide

beide

Een déjà vu

(ergens al eerder zijn geweest of eerder gezien hebben)

In Nederland kennen we drie accenttekens:
accent aigu (´), accent grave (`) en accent circonflexe (^).

Met welk accent kun je nadruk op een woord leggen?

1. Accent aigu
2. Accent grave
3. Accent circonflexe

Accent aigu of accent grave?

acne

1. accent aigu
2. accent grave
3. beide

Een accent is

1. Zo'n streepje of dakje op de e.
2. Hetzelfde als een trema.

accent grave

1. decolleté
2. crèche
3. enquête

Maken

Opdracht 1-2-3-4-6-7-8-9-10

Snel klaar? Maak dan ook 5

Blz. 34-37