12.2 Eigen afweer en antibiotica klassikaal/ll

• Biologie
• Middelbare school
• havo
• Leerjaar 5

Paragraaf 1 Dierenwelzijn

Paragraaf 12.2 Eigen afweer en antibiotica

H12 Gezondheid: overzicht

12.1-1 Voorkomen is beter dan genezen (huid/ slijmvliezen)

12.2 Eigen afweer en antibiotica

12.3-1 Specifieke afweer deel 1

12.3-2 Specifieke afweer deel 2

12.4 Bloedgroepen

12.5 Als het misgaat (kanker/ virussen/ allergiën)

12.1-2 Bescherming bij planten

Doel en begrippen 12.2

Je leert hoe de niet-specifieke afweer en antibiotica werken

fagocyten, fagocytose, macrofagen, niet-specifieke/ aangeboren afweer, antibiotica, (multi)resistent, microbioom, darmflora, poeptransplantatie

Tegen welke ziekteverwekker gebruik je antibiotica?

Niet-specifieke afweer/ 

Aangeboren afweer

De niet-specifieke afweer is niet gericht op een specifieke ziekteverwekker. 

De niet-specifieke afweer is aangeboren.

Fagocyten/ macrofagen

Fagocyten is een groep van de witte bloedcellen die lichaamsvreemde zaken opeten. De macrofagen, een deelgroep van de fagocyten, doen dit vooral.

Fagocytose: het omsluiten van een lichaamsvreemd ding en het afbreken/ verteren ervan. Ze kunnen door de wand van haarvaten heen in het weefsel komen.

Fagocytose

In de 6 afbeeldingen hierboven is een granulocyt (fagocyt) bezig met het fagocyteren van een ziekteverwekker. De afbeeldingen staan niet in de juiste volgorde. 

Sleep de afbeeldingen naar de juiste plek zodat een kloppende volgorde ontstaat.

1

2

3

4

5

6

Antibiotica

Een medicijn tegen bacteriën.

Werkt dus NIET tegen andere ziekteverwekkers.

Lees eerst blz. 127 "Antibiotica" 

Antibiotica - werking

Maakt deling en groei van 

bacteriën onmogelijk door: 

- vorming celwand tegen te gaan

- celmembraan kapot te maken

Antibioticaresistentie

Bacteriën kunnen door overmatig en verkeerd gebruik van antibiotica ook resistentie ontwikkelen.

Sommige bacteriën zijn zelfs multiresistent (resistent tegen verschillende typen antibiotica) bijvoorbeeld de MRSA bacterie, ook wel de ziekenhuisbacterie genoemd.

Antibiotica resistentie

Bacteriën kunnen resistent (ongevoelig) worden tegen een of meerdere antibiotica (MRSA) doordat ze de antibiotica: 

- wegpompen

- afbreken (enzymen) 

- zorgen dat het niet meer binnen kan dringen in de cel 

Welke proces/ welke processen zorgen voor resistentie bij bacteriën?

Microbioom

We hebben van nature heel veel nuttige bacteriën in en op ons lichaam: ons microbioom.

Darmflora: bacteriën in de dikke darm. Zijn belangrijk voor onze gezondheid. Breken celwanden af van plaantaardig voedsel, produceren vitamine K (bloedstolling!). Geen plek voor schadelijke bacteriën.

Microbioom

Na een antibiotica kunnen juist problemen onstaan omdat ook de nuttige bacteriën gedood worden.

• Schimmelinfectie (vagina)
• Bacterieinfectie in de darm

Poeptransplantatie kan mensen met een chronische ziekte helpen aan een gezonde darmflora.

Begrippen 12.2

Kun je de volgende begrippen uitleggen?

fagocyten, macrofagen, aangeboren afweer, antibioticum, resistentie, microbioom