Thema 3 Gedrag en Veiligheid

• Burgerschap
• MBO
• Studiejaar 1

Gedrag en veiligheid

Hoofdstuk 2

blz.124 onderdeel Pesten 

Cyberpesten

lesdoel

Aan het einde van deze les weet je wat pesten/cyberpesten is, kan je het herkennen en weet je wat je er tegen kunt doen.

Pesten is vaak een vorm van groepsgedrag!

Maar wat is een groepsgedrag?

Groepsgedrag is gedrag dat mensen in een groep vertonen. Pesten komt dan ook vooral voor op plekken waar groepen mensen zijn.

Wat heb je gezien?

KLASSIKAAL 

Bespreek het filmpje na. Wat hebben ze gezien? Hoe kunnen we het thema pesten en groepsdruk verbinden aan Cyberpesten? Weten we nu ook meer van Cyberpesten?  Behandel nog kort het volgende: 

Zijn er naast whatsapp nog andere soorten social media te verzinnen waar sprake is van Cyberpesten? ‘Struin’ interactief met je klas de hele online wereld af: hoe zit dat online pesten nu in elkaar? En: kan jouw klas verschillen en overeenkomsten noemen tussen pesten en cyberpesten?

Noem verschillende manieren van pesten

KLASSIKAAL 

Introduceer het begrip “Cyberpesten” en stel je klas veel vragen: 

Wat is cyberpesten? Wie kent het al en kan voorbeelden noemen?

Wat is cyberpesten?

Wat is cyberpesten ?

Iemand kan op verschillende manieren cyberpesten. Het gaat om kwetsende of bedreigende teksten die online wordt verspreid. Ook kunnen beledigende foto's, video's of persoonlijke gegevens van het slachtoffer op het internet worden gebruikt om deze op social media te plaatsen. 

Via welke kanalen kun je cyberpesten?

waar kan het gebeuren?

• Pesten via YouTube, Facebook, Twitter, Instagram, SnapChat, Whatsapp en chatrooms. 
• Het verspreiden van roddels, geheimen en leugens, filmpjes, foto's.
• Online bedreigingen of schelden. 
• Trollen, emotionele reacties uitlokken. 
• Het is anoniem. 
• Het is massaal. 
• Het stopt niet na schooltijd.

Tekst

Waarom kunnen de gevolgen van cyberpesten
groter zijn dan bij 'gewoon' pesten?

Grotere gevolgen Cyberpesten

• Je kunt je moeilijker verdedigen.
• Het is een publieke vernedering.
• Het blijft actief omdat het lastig is om iets van internet te verwijderen.

Wat is het verschil tussen pesten en plagen?

Plagen

• Plagen heeft een speels karakter.
• Bij plagen blijft er waardering voor elkaar bestaan.
• Plagen is voor alle partijen grappig.

Pesten

• Bij pesten is de sfeer juist niet positief en er is altijd sprake van meerdere personen tegen één individu waardoor er een machtsverschil ontstaat.
• Bij pesten is het slachtoffer niet goed in staat zichzelf te verdedigen.
  

Om te pesten heb je de medestudent nodig, om het op te lossen ook!

wat kan jouw bijdrage zijn?

Pesten is geen probleem tussen twee individuen, maar heeft alles te maken met groepsdynamiek”

Maar hoe werkt groepsdynamiek en welke behoeftes gaan daaronder schuil? Door als leerkracht daarvan kennis te hebben helpt het je om kinderen samen het pesten te laten aanpakken. In deze blog deel ik kennis uit onderzoeken en geef ik tot slot wat tips.

Wie groepsgedrag wil begrijpen, kan het beste een tijdje (letterlijk) “aapjes kijken”. Apen gedragen zich, net als mensen, op twee manieren. Ze zitten ten eerste dicht bij elkaar en zorgen voor elkaar (affectie), maar er heerst ondertussen ook voortdurende strijd om populariteit (status): denk aan de bekende apen op de apenrots.

Die twee gedragingen noemen we horizontale (affectie) en verticale (status) relaties. Die relaties zijn voortdurend met elkaar in interactie en dat heet groepsdynamiek. Pesters willen hun status verhogen door op de figuurlijke apenrots omhoog te klimmen. Ze blijven ondertussen ook zoeken naar affectie van hun vrienden. Klasgenoten krijgen affectie van het slachtoffer wanneer ze hem of haar helpen, maar verliezen daarmee soms wel hun status.

Groepsdynamiek zit diepgeworteld in onze natuur: het komt voort uit twee fundamentele behoeften die ons vroeger hielpen te overleven. We willen affectie, dus erbij horen en verzorgd worden, maar ook uitblinken: de strijd winnen. Die behoeften zijn zo sterk, dat hersenscans zelfs laten zien dat als mensen sociale pijn hebben door bijvoorbeeld afwijzing of buitensluiting, dezelfde hersengebieden actief zijn als bij het voelen van fysieke pijn.

“Gepest worden door buitensluiten doet dus écht pijn”

Kunnen we pesten dan wel aanpakken zonder onze genen of hersenstructuur te veranderen?

In groepen bestaat vaak een ongeschreven regel (“norm”) dat pesten stoer is. Door ervoor te zorgen dat de groep het stoerder gaat vinden om elkaar te helpen dan om te pesten, hebben pesters minder reden om te pesten. Ze krijgen er dan geen status of affectie meer. Door elkaar te helpen krijgen ze dat wel.

Zo’n klimaat kunnen we bereiken door te werken aan de groepsdynamiek en de onderliggende norm in de groep. Hieronder staan een paar tips voor leerkrachten. De leerkracht doet dit niet alleen, maar met de groep.

“Om te pesten heb je de groep nodig, om het op te lossen ook!”

Waar kan je terecht bij Mondriaan?

https://www.rocmondriaan.nl/veilig-mondriaan

vragen ?

Huiswerk

onderdeel pesten

blz.124/130